Liyakatın tarifi, önemi, dereceleri, eksikliğinde ortaya çıkacak zafiyetler üzerinde durduk. Bu yazımızda özellikle yönetici kesimde liyakat olmaz ise sonuçlarını değerlendireceğiz.
Çalışanın liyakatsizliği, basiretli yönetici tarafından risk yönetimiyle tedbir alınarak giderilebilir. Ya yöneticininki!...İşte konunun bam teli de burası... Genellikle giderilemez...Çünkü, çalışan bulunduğu konum itibariyle büyük resmi göremez. Yönetimin planlama, koordinasyon, organizasyon, uygulama ve denetleme işlevleri vardır. Bunlardaki zafiyet bünyeyi hastalıklı, kimi zaman felçli ve hatta kanserli hale getirebilir. İlginç bir misal olması hasebiyle vücutta bulunan 8 trilyon civarında hücrenin arasındaki koordinasyon, bir grup hücrede bozulur ve kendi başına hareket etmeye başlarsa ve yayılırsa hastaya "kanser" teşhisi konulmaktadır ki, kurumlar/şirketler de tıpkı canlı bir organizma gibidir. Canlı organizmadaki reaksiyon burada da ortaya çıkar ve adeta Kurum/Firma kanserli hale gelir ve çoğu zaman ıslahat/düzenleme/tadilat ile hastalık iyileştirilemez.
Peki bu ne zaman ortaya çıkar? Tabii ki kriz zamanlarında...Ani bir olay adeta tetikleyici etki yaparak krize dönüşür ve tüm liyakatsizlikler/yanlışlar/hatalar/gafletler/delaletler ortaya saçılır. Filmi geriye doğru sararsak yönetici tarafından öncelikle bünyede ve çevrede oluşan tehlikelerin bertaraf edilmesi için risk değerlendirmesi yapılmamış ve tedbir alınmamış; risklerin vukû bulması ile kaza/kriz anları için malzeme, para, yöntem, eleman, makina/teçhizat vs. ve talimlerle ciddi hazırlık yapılmamıştır. Şöyle bir hafızamızı yokladığımızda Ülkemizin öteden beri kaza yada krize hazırlıksız yakalanmanın kronik sorun olduğunu görürüz.. Burada, yönetici ve hatta liderin değerinin risk değerlendirmesi ve tedbir yada kriz zamanlarında ortaya çıktığını ve krizin turnusol kağıdı gibi olduğunun da altını çizelim.
Her ne yaşanırsa yaşansın sonrasında akılcı bir değerlendirme ve kritikten kaçınılmaktadır. Pek tabidir ki bu meyanda kişilerin itibarı muhafaza edilerek, suçlama ve ayıplamadan nesnel ölçüler üzerinden "Ne yapılmalıydı" , gerçekte "Ne yapıldı" karşılaştırması, sonucun sisteme geri beslemesiyle kazaların/felaketlerin tekrarının önüne geçilebilir veya etkileri azaltılabilir.
Ezcümle, yönetici seçilirken kılı kırk yararak liyakatlilerin belirlenmesi hayatî öneme haizdir. Aksi halde liyakatsizliğin sonucu hasar ve kayıp büyük olur ve tüm ülke öder bedelini...
