Deprem Bölgesindeki fay hatlarının karakterinden, asrın felaketine dönüşen deprem afetinin geleceği biliniyordu. Sadece nokta atışı, zamanı bilinmiyordu.  Bilindiği halde, bu derece vahim ve kaotik sonuçları üzerinden işin ehli tarafından olay yerinin ötesine, arka plana gidilerek sebepler analizi yapılabilirse gelecekteki felaketleri önleme adına çok katmanlı bir savunma hattı kurulabilir.

Şimdi,  aşama aşama arka planda ilerlemeye gayret edeceğiz. İlerleme yöntemimiz, İsviçre Peyniri Kaza İnceleme Modelini kullanacağız. Bu modelde, art arda sıralanmış peynir dilimleri var. Bu dilimlerde gelişigüzel yerde ve çapta delikler var. İşte bu dilimlerin her biri,  kazanın/musibetin/felaketin oluşmasında özne-nesne-yüklem-ortam-yönetim vs. savunma katmanını, delikler ise bu katmanda oluşan zafiyetleri temsil etmektedir. Bu savunma katmanlarındaki muhtelif yerde ve çapta deliklerin birbirini görmesi,  içinden geçen görünmez ışınlarla bir anlamda  tehlikelerin afetle buluşması ile   felaket meydana gelmektedir. Bu çok katmanlı yapıda deliklerden biri kapatılırsa felaket meydana gelmez. En son halkadaki kullanıcı, müşteri , evde oturan depremzede için hatanın ortaya çıkma zamanı ve sonuçları görünür, belirgindir. Diğer katmanlardaki delikler  ise gizli ve araştırma – inceleme ile ortaya çıkarılması gerekmektedir.  Bunları da gözden geçirelim.

Zincirin son ve en zayıf halkası, birinci katman olay yerinde, barınma ihtiyacına yönelik ev seçimini yapmış ve deprem neticesi enkazda vefat etmiş, yaralanmış, malını yitirmiş vatandaş var. İkinci katmanda elim neticenin zemini olan koşullar var. Mevcut ekonomik şartlar, önceki makalemizde değindiğimiz yükseltilen değerler ve toplumda yerleşik anlayış ve algılar… Üçüncü katmanda inşaatı bizzat yürüten, nezaret eden ve denetleyen  firmalar  var. Bu firmalardaki etik anlayış, iş yapma tarzı, rekabet koşulları ve kar etme hırsı vs. … Dördüncü Katmanda ise Mahalli ve Merkezi İdareler var. Bunlar uygulamanın izin ve denetim safhasında etkili olan mercilerdir. Beşinci Katmanda ise kural koyan, karar alan, kanun yapan-çıkaran  siyasi mekanizmalar var, TBMM, siyasal partiler gibi…  

Savunma hattını tekrar tesis edebilmemiz için her bir hattın muhkem hale getirilmesi veya en azından bir yada iki bariyerdeki deliklerin kapatılması gerekmektedir. Ancak böylelikle güvenliğimizden emin olabiliriz. Nasıl ki, satın aldığımız tüm mallarda  “CE” işareti ararız. CE işareti, bir ürünün Avrupa Birliği’nin güvenlik, sağlık, tüketici ve çevre korunması hususlarındaki yönetmeliklerine uygun olduğunu göstermektedir. Yapılarda da böyle bir işaret ve arkasında kapı gibi bu sorumluluğu alan tüm süreçten sorumlu olan tek bir kişilik olmalıdır.