Devamlı söylediğimiz bir konu var. İhracatımız niceliksel olarak rekor kırıyor ama niteliksel olarak da oldukça geriliyor. (ceteris paribus: diğer koşullar sabit varsayımından hareketle; ithalatı şu anki giriş kısmında değerlendirmiyoruz bile.) Ama ilerleyen kısımlarda, dış ticaret değerlendirmesini olması gerektiği gibi ithalat ile karşılaştırarak analiz etmeye çalışacağım.
NEREDEN ANLIYORSUN?
Niteliksel olarak ihracatımız gerilediğini nereden anlıyorsan diye sorarsanız.
ÖNCELİKLE DIŞ TİCARET HADDİNDEN
Anlıyorum derim bende
DIŞ TİCARET HADDİ
100 sayısı değerlendirmedeki temel unsurdur. Dış ticaret haddi eğer ki;
- 100’den küçük çıkarsa; ihracat fiyatları düşüyor buna karşın ithalat fiyatları artıyor anlamı taşırken,
- 100’den büyük olması ise; ihracat fiyatları artıyor buna karşında ithalat fiyatları düşüyor demektir.
YORMA BİZİ DERSEN
Kısaca dış ticaret haddi; 100’den ne kadar aşağıya doğru inerse, ihracat mallarımızı ucuza, ithalat ürünlerini de pahalıya alıyoruz demektir.
O ZAMAN
En son açıklanan ağustos ayı dış ticaret hadleri ne olmuş bakalım da yorumumuzu yapalım.
Ağustos ayında, dış ticaret haddi 73 olmuş. Olayı daha iyi anlamak için geçen yılın aynı ayı ile karşılaştırdığımızda, 2021 ağustos ayında 86,6 olan dış ticaret haddi, Ağustos 2022’de 13,8 puan azalarak 73’e gerilemiş.
DİĞER BİR FAKTÖR İSE
Yüksek Teknoloji Ürün (YTÜ) ihracatımızın da gerilemesi. Zaten toplam ihracat içerisinde payı çok az olan YTÜ ihracatı;
- 2021 Ağustos ayında yüzde 3,1 iken, 2022 ağustos ayında yüzde 2,9 oranına düşmüş
- 2021 Ocak ağustos ayında ise yüzde 3 oranında iken, 2022 Ocak ağustos ayında ise yüzde 2,8 oranına düşmüş
KISACA
Sonuca gel derseniz.
SONUÇ: İhracatımız nicelik (sayısal) olarak artarken, nitelik (kalite) olarak gerilemekte.
