Ahsen-i takvîmolarak yaratılmasının sonucu olsa gerek, insanda güzel olana bir eğilim var. Bu eğilim insanları güzel işler yapmaya, güzel davranmaya ve dahası güzelleşmeye yöneltiyor.
İnsanın güzelleşmeye yönelimi manevi açıdan ahlâkını güzelleştirme, maddi açıdan ise bedensel görünümünü toplumun kabul ettiği estetik normlara uygun hale getirme biçiminde kendini gösteriyor.
Ahlâki güzelleşme kişiyi öncelikle kendisiyle, sonra da sırasıyla eşiyle, ailesiyle, toplumuyla ve sonuçta tüm insanlıkla barışık hale getirir. Ahlaki değerleri önceleyen bir toplumun üyeleri olarak size biraz garip geleceğini biliyorum ama bedensel güzelleşme için de aynı şeyler geçerli, yani ahlâki güzelleşme gibi bedensel güzelleşme de kişinin kendisiyle, eşiyle, ailesiyle, toplumuyla ve sonuçta tüm insanlıkla barışık hale gelme çabası söz konusu. Bedensel güzelleşme çabalarının insanlık tarihi boyunca var olması, her topluma, her medeniyete, her dine, her kültüre mensup insanların kendi sınırları içinde güzelleşmeye çabalamaları, herhalde bu barışıklık arayışlarının bir sonucu.
Bu açıdan baktığımızda, özünde yararlı ve saygı duyulması gereken bir etkinlik olan güzelleşme çabalarının moderniteyle birlikte başka boyutlara taşındığını, özüne yabancılaşmaya başladığını görmemek mümkün değil. Gerçekten de moderniteyle birlikte güzelleşme çabaları doğal olanı desteklemekten ya da doğal olanı meydana çıkarmaktan uzaklaşarak akıl almaz paraların döndüğü bir sektör haline gelmiştir.
***
TDK Güncel Türkçe Sözlük'te cildi ve saçları güzelleştirmeye, canlı tutmaya yarayan her türlü madde biçiminde karşılık bulan kozmetik XIX. yüzyılın sonlarında yoğunlaşan modernleşme çabalarımız sırasında dilimize Fransızcacosmétique kelimesinden değiştirilerek alınmış. Sözlük'te her ne kadar kullanım alanı deriye ve saçlara sınırlanmışsa da günümüzde kozmetikler sadece bu dokulara değil görünümü ve kokuyu iyileştirmek amacıyla bedenimize uygulanan maddelerin tümünü kapsar. Kozmetikler listesi deodorantlar, parfümler, nemlendiriciler, rujlar, pudralar, maskaralar, rimeller, şampuanlar, tıraş losyonları, saç boyaları, kremler, kapatıcılar, kırışıklık gidericiler vs. biçiminde uzayıp gider.
İnsanların iç dünyalarında ve toplumsal hayatlarında inkâr edilemez bir yeri olan kozmetikler çağımızda önemli bir ticaret metası. Yukarıda da belirttiğimiz gibi kozmetik sanayi artık akıl almaz paraların döndüğü oldukça kârlı bir sektör. Bazı araştırmacılara göre dünya ekonomisinde silah ve ilaç sanayileriyle birlikte ilk üçe giren bu sektörde üretim açısından başı çeken ülkeler Fransa ve İngiltere. Türkiye gibi ülkeler ise gelecek vaat eden en iyi pazarlar olarak değerlendiriliyor.
***
Bu hafta güzelleşmenin "temel"inden bahsettik. Haftaya güzelleşmenin "bedel"iyle devam edeceğiz inşallah...
***
Bu dünya yapıp ettiklerimizin yankılanıp bize döneceği bir dağdır. (Mevlana)
