Keten (Linum usitatissimum L.) 13 cins ve 300 türü içeren Linaceae familyasına bağlı bir türdür. Başta ılıman bölgeler olmak üzere dünyanın birçok yerinde yetiştirilmektedir. Ülkemizde 12 türü endemik olmak üzere yaklaşık 38 türü bulunmaktadır. Keten lif ve yağ üretimi amacıyla sanayide kullanılan oldukça zengin içeriğe sahip bir bitkidir. Batı Asya ve Akdeniz kıyı bölgeleri lifli keten yetiştirilirken; Güneybatı Asya’da yağ türleri yetiştirilmektedir. Tarihsel kayıtlarda, keten tohumunun Türkiye, İran, Ürdün ve Suriye'de MÖ 9000-8000 yıllarına dayandığını göstermektedir.
Keten tohumundan soğuk sıkım yöntemiyle elde edilen yağ özellikle bitkisel omega 3 olarak da bilinen alfa linolenik asit (ALA) bakım zengindir. Bu özelliği nedeniyle sağlıklı yağlar içerisinde yer alır. Yağı çıkarıldıktan sonra geriye kalan küspe % 25 – 36 protein, % 3.5-7.0 yağ ve % 5-6 kül içerir. Beslenmede sıklıkla tercih edilmesinin sebebi tohumlar çoklu doymamış yağ asitleri, lignan ve lif içermesidir. Tohum yağı ise bitkisel omega-3 kaynağı olarak değerlendirilmektedir.
Ramazan Büyükhelvacıgil
