Ergenlik; fiziksel, biyokimyasal, ruhsal ve sosyal yönden hızlı büyüme, gelişme ve olgunlaşma süreçleriyle çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemidir. Ergenlik çağı 12-18 yaş grubunu içerir. Ergenlik çağının genellikle kızlarda 10-12, erkeklerde ise 11-14 yaşlar arasında başladığı kabul edilmektedir. Ergenlik, çocukluktan erişkinliğe adım atılan dönemdir. 

Dünyada ve ülkemizde de son  yıllarda erken ergenlik olguları artmaktadır.  Aldığımız gıdalar içinde bulunan hormon ve katkı maddeleri, iklim değişiklikleri ve fiziksel koşullar, kullanılan plastik malzemeler, oyuncaklar içindeki hormon benzeri etki oluşturan kimyasallar da erken ergenliği başlatabiliyor. Fastfood tarzı ve yapay endüstri ürünleri ile beslenme alışkanlıkları obeziteye neden olarak vücut yağ oranını arttırmak koşuluyla erken ergenliğe neden olabilmektedir.

ŞİŞMANLIK ERKEN ERGENLİK NEDENİ

Çocukluk çağındaki obezitenin hem erken ergenliğe yol açtığı, hem de ileride yaşanacak kilo sorunlarında risk faktörü oluşturmaktadır. Bebeklik döneminde fazla kilo artışı, erken ergenlik ile ilişkilidir. Yapılan araştırmalar da,  anne sütü ile beslenme, obezite riskini azalttığı görülmektedir. Ayrıca ergenlik süresinde psikolojik etmenlerin de obezite gelişiminde etkili olduğunu görülmektedir. Yapılan başka bir araştırmanın sonucuna göre; çocukluk çağında obezitenin önlenmesi, hormonal düzeyde olgunlaşma sürecinin erken başlamasını önlemede etkili olabileceğini göstermiştir.

PEKİ NASIL ÖNLENEBİLİR 

  • İlk 6 ay sadece anne sütü verilmeli ve 2 yaşına kadar emzirmeye devam edilmeli,
  • Özellikle çocukları hazır gıdalarla ve turfanda beslememeye özen gösterilmeli,
  • Plastik biberonlar yerine, cam biberonlar konusunda aileler çok hassas davranmalı,
  • Çocuklar her türlü kozmetikten uzak tutulmalı. Bunun için içeriği belli olmayan her türlü temizleyiciler, şampuan ve sabunlar yerine organik sabunlar tercih edilmeli,
  • Deodorant, parfüm gibi endokrin bozucular çocukların gelişimini etkilemekte, hatta kız çocukların tırnaklarına sürdüğü oje bile erken ergenliği tetiklemekte,
  • Televizyon ve cep telefonu başında harcanan süre en aza indirilmeli, 
  • Plastik şişedeki anne sütü ve mamaların mikrodalga ile temasının engellenmeli, 
  • Besinler plastik maddelerle örtülmemeli ve plastik maddelerle teması engellenmeli, 
  • Bebeklerin plastik ürünleri çiğnemesinin engellenmeli, 
  • Çocukların top vb. oyunlardan sonra, olası pestisid vb. maddelerle karşılaşmaları açısından ellerinin yıkanmalı,
  • Toksik kimyasalla karşılaşma ihtimali olan balıklar haftada üç defadan fazla tüketilmemeli, daha az kimyasalla karşılaşma söz konusu olduğu için küçük balıklar tercih edilmeli.

DİYETİSYEN

Halime CAN