Devlete Borcu Olanlara Müjde!-3

VERGİ BARIŞI OLARAK DA BİLİNEN BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN KANUN TEKLİFİ MECLİS GENEL KURULUNDA KABUL EDİLEREK KANUNLAŞMIŞTIR. (III)

MATRAH ARTIRIMI VE STOK AFFI VE BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER  

 Kamuoyunda “Af Kanunu” veya “Yeni Vergi Barışı” olarak adlandırılan Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Teklifi Meclis Genel kurulunda verilen bazı önergelerle birtakım değişiklikler yapılmak suretiyle kabul edilmiştir. Söz konusu Kanun Cumhurbaşkanının onayından sonra 19 Ağustos 2016 Tarihli ve 29806 Sayılı Resmî GazeteResmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Birinci yazımızda Kanunun kapsamı ve getirilen temel kolaylıklardan bahsedilmişti. İkinci yazımızda yapılandırmanın mevcut taksitlendirmeden farkı işlenmişti. Bu yazımızda matrah artırımı ve stok affı işlenecektir.

MATRAH ARTIRIMINA İLİŞKİN HÜKÜMLER  

Mükelleflerin 2011-2015 yıllarına ilişkin Gelir vergisi veya kurumlar vergisi matrahlarını Kanunda öngörülen oranda artırmaları halinde bu vergi türleri itibariyle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır. Yine aynı şekilde Katma değer vergisi, gelir (stopaj), kurumlar (stopaj) vergisi tutarlarını Kanunda öngörülen oranda artıran mükelllefler artırdıkları yıllar itibariyle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı ile muhatab olmayacaklardır. Matrah ve vergi artırımı mükellefler için bir nevi sigorta görevi görecektir. Örneğin 2015 yılı için matrah artırımında bulunan bir mükellef vergi incelemesi anlamında o yılı artık kafasından silecektir. 

Matrah artırımında bulunulan yıla ait vergiler zamanında ödenmiş ve bu vergi türleri için Kanunun 2 ve 3 üncü maddelerinde yer alan alacakların yapılandırması hükümlerinden yararlanılmamış ise vergi oranı % 20 yerine %15 olacaktır. 

Gelir vergisi mükellefleri için matrah artırım oranları ve asgari artırım tutarları şu şekildedir.

Kurumlar vergisi mükellefleri için ise matrah artırım oranları ve asgari artırım tutarları şu şekildedir.

Örneğin bir şirket 2015 yılı için verdiği KV beyannamesinde 100.000 TL matrah beyan etmişse, artırım oranına göre hesaplanan (100.000 x % 15=) 15.000 TL, bu yıl için belirlenen Asgari Artırım Tutarı olan 37.940 TL'nin altında kaldığından, 2015 yılı Asgari Artırım Tutarı üzerinden yani 37.940 TL tutarında matrah artırımında bulunacak ve bu yıl için (37.940 x 0,20=) 7.588 TL vergi ödeyecektir. Matrah artırımında bulunulan yıla ait vergiler zamanında ödenmiş ve bu vergi türleri için Kanunun 2 ve 3 üncü maddelerinde yer alan alacakların yapılandırması hükümlerinden yararlanılmamış ise vergi oranı matrah artırımının maliyeti vergi oranı %15 uygulanacağı için (37.940 x 0,15=) 5.691 TL olacaktır. Yani mükellef 5.691 TL ödeyerek 2015 yılı için Kurumlar Vergisi incelemesi riskini sıfırlamış olacaktır 

Matrah artırımında bulunulması, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce başlanılmış olan vergi incelemesi ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine engel teşkil etmez. Ancak bu durumda inceleme ve takdir işlemlerinin, Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ayın başından itibaren 1 ay içerisinde sonuçlandırılması gerekir. Bu sürede sonuçlandırılmayan inceleme ve takdir işlemlerine devam edilmez Tamamlanan işlemler sonucunda bulunan matrah farklarından, artırılan matrahlar düşülür. Varsa kalan kısım için tarhiyat yapılır.

Gelir veya Kurumlar vergisi mükellefleri matrah artırımı yaparak sadece Gelir veya Kurumlar vergisi açısından inceleme riskini ortadan kaldırabilirler. Katma değer vergisi açısından inceleme ve tarhiyat riskinden de kurtulmak için her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki hesaplanan katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden aşağıda belirtilen oranlarda katma değer vergisini artırmaları gerekir. 

KDV artırımı bir tam yıl için yapılacaktır. Kıst dönemde faaliyette bulunan mükellefler kıst dönem için yararlanacaklardır. Artırımda bulunulacak yılda KDV beyannamelerinin tamamı verilmemişse verilen beyannameler esas alınarak artırımda bulunulacaktır. Bir yıllık sürede 3 veya daha fazla beyanname veren mükelleflerin bu beyanlarında yer alan tutarlar tam yıla iblağ edilecektir. Bir yıllık sürede 3 dönemden daha az sayıda beyanda bulunulmuş ise mükelleflerin KDV artırımından yararlanabilmesi için gelir/kurumlar vergisi matrah artırımında bulunması şarttır. Bu durumda beyan edilen tutar üzerinden % 18 oranında vergi ödenecektir.

Katma değer vergisi artırımında bulunulan yıllar için, prensip olarak, vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmaz. İade talebi olanlar bakımından inceleme hakkı saklıdır. Sonraki dönemlere devreden vergiler bakımından da inceleme yapılabilir. Ancak, bu inceleme sonunda artırım talebinde bulunulan yıllara ilişkin olarak tarhiyat yapılamaz. 2 numaralı katma değer vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gereken vergiler bakımından vergi artırımından yararlanılamaz.

Mükelleflerin 2011 ila 2015 yıllarında beyan ettikleri Ücret ödemeleri, Serbest meslek erbabına yapılan ödemeler, Yıllara sari inşaat ve onarım işlerine ilişkin ödemeler, Kira ödemeleri  Çiftçilere yapılan ödemeler, Vergiden muaf esnafa yapılan ödemeler üzerinden tevkif ederek beyan ettikleri gelir (stp) vergilerini Kanunda öngörülen oranlarda artırmaları ve ödemeleri koşuluna bağlı olarak bu vergi türlerinden inceleme ve tarhiyata muhatap olmamaları yönünde düzenleme yapılmaktadır. 

Matrah/vergi artırımı üzerinden hesaplanan vergiler, Kanunda belirtilen şekilde ödenmediği takdirde, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesindeki gecikme zammı oranının 2 katı oranında gecikme zammı ile birlikte takip ve tahsil edilecektir. Ödenen vergiler, gider veya maliyet kabul edilmeyecek, indirim, mahsup ve iade konusu yapılmayacaktır. Artırılan matrahlar için ayrıca geçici vergi hesaplanmayacaktır. Mükellefler defter ve belgeleri muhafaza ve istendiğinde ibraza mecburdurlar. Bu mecburiyetlerin yerine getirilmemesi halinde gerekli cezalar kesilecektir. Matrah/vergi artırımında bulunan mükellefler hakkında bu Kanundan önce başlanılmış incelemenin 1 ay içinde bitirilmemesi halinde bu işlemlere devam edilmeyecektir. 1 ay içerisinde sonuçlandırılan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri dikkate alınmayacaktır. Bu nedenle Kanunun yayımı tarihinden önce tarhiyat öncesi uzlaşma talebi bulunan inceleme raporları derhal vergi dairesine gönderilecektir. İnceleme veya takdir komisyonu kararının vergi dairesine gelmesinden önce matrah artırımında bulunulursa inceleme ve takdir sonucu bulunan fark ile matrah artırımı mukayese edilerek gerekli tarhiyat yapılacaktır. Artırım için verilen beyannamelerden damga vergisi alınmayacaktır. Defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler artırım hükümlerinden yararlanamayacaktır. Matrah/vergi artırımında bulunulan yıllar için beyannamelere usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları kesilmeyecektir. Matrah/vergi artırımdan kaynaklı eksik tahakkuk eden vergiler ilk taksit süresi sonunda tahakkuk etmiş sayılacak ve buna göre işlem yapılacaktır.

STOK AFFI İLİŞKİN HÜKÜMLER  

Stok affı ile işletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan malları kayda alanlara, kayıtlarda mevcut olduğu halde işletmede yer almayan malların çıkışını yapanlara kayıtlarını düzeltme imkanı verilmekte ve belirli oranda bir vergi ödemeleri halinde herhangi bir vergi ve ceza uygulanmayacağına ilişkin düzenleme yapılmaktadır.

İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan malları ve makineleri kayda alanlar sorumlu sıfatıyla tabloda belirtilen oranda KDV 'yi sorumlu sıfatıyla ödeyerek kayıtlarını düzeltebilirler. Ödenen KDV emtia için aynı zamanda indirim konusu yapılırken Makine ve teçhizat için indirime konu edilmemektedir.

Eczaneler, stoklarında kaydi olarak yer aldığı hâlde fiilen bulunmayan ilaçları, bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar maliyet bedeli üzerinden fatura düzenlemek suretiyle kayıtlarından çıkarabilirler. Bu suretle kayıtlardan çıkarılan ilaçların maliyet bedeli üzerinden %4 oranında hesaplanan katma değer vergisi ayrı bir beyanname ile beyan edilerek beyanname verme süresi içinde ödenir. Ödenen bu vergi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınamaz.

Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar ile bunlarla ilgili diğer işlemler hakkında aşağıdaki hükümler uygulanır: 

a) Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2015 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları ile bunlarla ilgili diğer hesaplarda yer alan işlemlerini bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler. 

b) Bu fıkranın (a) bendi kapsamında beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında hesaplanan vergi, beyanname verme süresi içinde ödenir.

BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER

6736 sayılı Kanunun 7 nci maddesi uyarınca, yurt dışında bulunan para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, anılan maddedeki hükümler çerçevesinde 31/12/2016 tarihine kadar Türkiye'ye getiren gerçek ve tüzel kişiler söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebileceklerdir.

Ayrıca, gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince, Türkiye'de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, 31/12/2016 tarihine kadar kanuni defterlere kaydedilebilecektir.