Lise ve üniversite eğitimini Türkiye’de tamamlamak üzere Konya’ya gelen Burundili Idrissa Rusongeka ülkesi ve Türkiye ile ilgili görüşlerini dile getirdi. Lise eğitimini tamamladığı Uluslararası Mevlana Anadolu İmam Hatip Lisesinde güzel dostluklar edindiğine dikkat çeken Rusongeka, Konya’nın kendisinin yaşamında önemli bir yere sahip olduğuna da dikkat çekti.
Öncelikle sizleri tanıyabilir miyiz?
İsmim Idrissa Rusongeka Burundiliyim 16 Ocak 2000 tarihinde Burundi’nin Bujumbura şehrinde dünyaya geldim. 2016 yılında Lise eğitimini almak üzere Türkiye'ye geldim. Uluslararası Mevlana Anadolu İmam Hatip Lisesinde lise eğitimimi tamamladım. Şu an Selçuk Üniversitesinde Bilgisayar Mühendisliği Bölümünde 2.sınıf öğrencisiyim.
Konya’yı eğitim için tercih etmenizdeki sebep nedir? Konya ile ilgili görüşleriniz nelerdir?
Eğitim için Konya’yı seçmenin 2 temel sebebi vardır ama onları zikretmeden önce mevzu daha iyi anlaşılması için bir hususun altını çizmekte fayda var, daha önce belirttiğim gibi ben lise eğitimimi gerçekten hayatımın dönüm noktası olarak saydığım Konya Uluslararası Mevlana AİHL'de aldım. O dört yıllık süre içerisinde gurbette olmama rağmen orada tanıştığım güzel insanlar sayesinde hayatımın en güzel anılarını orada yaşadım ve hiç de fazla memleket özlemini çekmedim. Okul dışında da Konya insanın sıcakkanlılığı beni her zaman cezbetti ve kendimi yabancı olarak hissetmedim. Bu yüzden kalbimde her zaman Konya’nın ayrı bir yeri vardır iki sebebe dönecek olursak, birincisi Konya bir öğrenci için en iyi şehirlerden olmasıdır. Hatta en iyisi diyebilirim zira Konya kadar öğrenciye çok imkan sunan başka il yoktur. İkincisi ise iki kez memleket özlemini çekmek istemememdir çünkü artık Konya benim ikinci memleketim oldu eğer ondan uzak olursam bir taraftan kendi ülkemin özlemini çekerken bir başka taraftan da Konya’nın özlemini çekmek istemiyorum. Konya'da eğitimimi tamamladıktan sonra buradan alacağım eğitim ve elde edeceğim kazanımlar ile memlekete dönüp kendi işimi kurmaktır.
Konya’da eğitimini tamamladıktan sonra ne gibi hedefleriniz var?
Ülkemin kültürü ve yaşantısı aslında Anadolu'dakiyle arasında pek çok fark yok. Hemen hemen aynıdır. Ama bizimkinin dış dünya ile çok fazla teması olmadığı için pek çok örf ve adeti yaşatabildi ve hala aynı sadeliğini muhafaza ediyor.
Ülkenizin kültürü ve yaşantısı ile ilgili bilgi verir misiniz?
Burundi, resmî adı ile Burundi Cumhuriyeti, Doğu Afrika ile Afrika Büyük Gölleri'nin kesiştiği Büyük Rift Vadisi'nde denize kıyısı bulunmayan bir ülkedir. Kuzeyde Ruanda, doğu ve güneydoğuda Tanzanya, batıda Kongo Demokratik Cumhuriyeti, güneybatıda ise Tanganika Gölü ile çevrilidir. Ülkenin yönetsel başkenti Gitega, ekonomik başkenti ise Bujumbura'dır. Tva, Hutu ve Tutsi halkları en az 500 yıldır Burundi'de yaşamaktadır. 20. yüzyılın başlarına dek Burundi bağımsız bir krallıktı, ardından Almanya tarafından sömürgeleştirildi. I. Dünya Savaşı'ndaki Alman yenilgisinin ardından bölge Belçika'ya devredildi. Tarihleri boyunca hep ayrı yönetimlere sahip olmuş Ruanda ve Burundi, Avrupalılarca birleştirilerek Ruanda-Urundi kolonisi haline getirildi.Burundi Krallığı 1962'de bağımsızlığını yeniden kazandı. Ancak suikastler, darbeler ve bölgedeki genel istikrarsızlık iklimi; 1966'da monarşinin devrilerek tek parti rejiminin kurulmasına yol açtı. 1970 ve 1990'lardaki etnik temizlik ve iç savaşlar yüzbinlerce insanın ölümüne neden oldu ve Burundi'yi dünyanın en az gelişmiş ve en yoksul ülkelerinden biri haline getirdi. İkisi de Hutu olan Ruanda ve Burundi devlet başkanları 1994'te birlikte bindikleri uçağa füze atılarak öldürüldüler. Burundi İç Savaşı'nı sonlandıran Arusha Anlaşması ile 2000 yılında geçici hükûmet kuruldu.2015'te Başkan Pierre Nkurunziza'nın üçüncü kez seçimlere katılmak istemesi üzerine büyük çaplı protestolar düzenlendi ve başarısız bir darbe girişimi gerçekleşti. Gerçekleşen seçimler uluslararası kuruluşlarca yoğun bir biçimde eleştirildi. Burundi genel olarak kırsal bir topluma sahiptir, 2019 verilerine göre nüfusun yalnızca yüzde 13,4'ü şehirlerde yaşamaktadır. Kilometre başına 315 kişi düşen ülke Sahra Altı Afrika'nın en yoğun nüfuslu ikinci ülkesidir. Nüfusun yüzde 85'ini Hutular, yüzde 15'ini Tutsiler, yüzde 1'den az bir bölümünü ise Tvalar oluşturmaktadır. Ülkenin resmi dilleri Rundice ve Fransızcadır. 2014'te İngilizce de resmî dil kabul edilmiştir. Afrika'nın en küçük ülkelerinden biri olan Burundi'de artan nüfusla birlikte tarım alanlarının artması ormansızlaşma, erozyon ve habitat kaybına yol açmıştır.2005'te ülkede orman alanlarının oranı yüzde 6'nın altına düşmüştür.] Burundi Afrika Birliği, Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı (COMESA), Birleşmiş Milletler ve Bağlantısızlar Hareketi üyesidir. Burundi'de yerel dinlerde gerçekleştirilen müzik ve danslar kültürün önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Özel günlerde ve düğünlerde abatimbo adı verilen dans ile daha hızlı olan ve abanyagasimbo olarak adlandırılan dans yaygın olarak gerçekleştirilmektedir. Kültürün bir parçası olan şarkılarda söyleyen kişiye ve gruba göre adlandırılmaktadır. Ailelerin beraber söylediği şarkılar imvyino olarak adlandırılırken, sadece erkeklerin söylediği şarkılar kwishongora, sadece kadınların söylediği şarkılar da bilito olarak adlandırılmaktadır. Tüm bu şarkıların ortak yönü ulusal dil olan Kirundi dilinde söylenmesidir. Flütün yanı sıra ikembe, indonongo, urukayamba, umuduri, inanga ve inyagara olarak adlandırılan yerel müzik aletleri de yaygın olarak kullanılmaktadır. Ülkede düzyazı, tiyatro ve görsel sanatlar daha az belirgin bir konumdadır. Burundi'de hikâyeler, masallar genelde dilden dile anlatılarak bir sonraki nesillere aktarılmaktadır.
Türkiye ile görüşleriniz nelerdir?
Türkiye İslam dünyasının şu an özlemiyle yanıp tutuştuğu birlik ve beraberliği asırlar boyunca sağlamış olan Devlet-i Aliyye-i Osmaniye’nin varisidir öte yandan içinde eşsiz güzellikleri barındıran Konumu itibariyle dünyanın merkezinde olan adeta yegane bir devlettir, dolayısıyla böylesine müstesna bir potansiyele sahip bir devletin İslam dünyasını bir daha ayağa kaldıracağına inanıyorum, yeter ki kendi potansiyelinin farkına varsın.
Ülkenizde Ramazan’da neler yapılıyor? Ne tür hazırlıklar yapılıyor?
Ülkemde Ramazan-i şerifinin hazırlıkları her Müslüman diyarındaki gibi şu şekilde Yapılır. Ramazan'a girmeden önce evler süslenir. Bir ay boyunca kullanılacak malzemelerin alışverişleri yapılır. Bu genellikle Ramazan’ın arifesinde olur ve en önemlisi de manevi hazırlıklar konusunda ve Ramazan-i şerefinin faziletleri hakkında hocalar hatırlatmalarda bulunurlar bunun için de dersler yapılır ve insanlar manevi hazırlığı için nafile ibadetlerini artırırlar, Ramazanda yapılanlar ise Türkiye'deki ile hemen hemen aynıdır sadece bir kaç fark vardır mesela Türkiye'den farklı olarak akşam ezanı okunduğunda bizde önce niaz sonra boğaz yanı önce namaz kılınır sonra iftar sofrasına geçilir. Teravih namazından sonra da minarelerden hep Kuranı Kerim okunur ayrıca teravih namazı bizde 11 rekattır.
YARIN: MAMADOU DAOUDA KORKA SOW
MUHAMMED ESAD ÇAĞLA
