Yurt Dışı İnşaat İşlerinin Vergilendirilmesi
Son yıllarda Türk şirketleri özellikle Kuzey Afrika,Ortadoğuve birçok ülkede ciddi inşaat yatırımları yapmaya başlamış ve halen devam etmektedir. Yurtdışında inşaat yapım işleri zaman zaman bahse konu ülkelerin iç meseleleri sebebiyle bazen dar boğaza girdiği de hepinizin malumu olan bir realitedir. Bu yatırımların vergi kanunları karşısında avantajları ise değer bir önemli konudur. Yurtdışında yapılan her türlü inşaat işi ne olursa olsun Kurumlar Vergisindenistisnaşeklinde yanlış bir algı vardır. Bu tür işlemler sadece Katma Değer Vergisinden istisnadır. İstisna:Vergi kanunlarında esas itibarı ile vergilendirilmesi öngörülen bir konunun veya işlemin kısmen veya tamamen sürekli veya geçici olarak vergi dışında bırakılmasıdır. Bu bağlamda bu yazımızda alışıla gelmiş olan KDV Bakımından değil daha ziyade Kurumlar Vergisinin böyle olmadığı istisnanın belli şartlara bağlandığını anlatmaya çalışacağım.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3'üncü maddesinde Kanunun 1'inci maddesinde sayılan kurumlardan kanuni veya iş merkezi Türkiye'de bulunanlar, gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden belirlenir. hükmü yer almaktadır. Yine aynı Kanunun 5'inci maddesinin (h) bendi ile yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanacak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançlar kurumlar vergisinden müstesna olduğu hükmü altına alınmıştır.
Konu ile ilgili olarak 1 seri numaralı Kurumlar Vergisi Tebliğinde Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlarda istisna başlıklı 5.9. Bölümünde Kurumlar Vergisi Kanununun 5'inci maddesinin birinci fıkrasının (4) bendi ile yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bakılmaksızın Kurumlar Vergisinden istisna edilmiştir. Benzer şekilde, mert kur fıkranın (4) ile de yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılan ve yurt dışında vergilendirilen inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların (vergi yükü oranına bakılmaksızın) ayrıca yurt içinde de vergilendirmesinin önüne geçilmesi amacıyla bu kazançlar KDV istisna edilmiştir. Bu istisnanın uygulanması açısından yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye ye getirilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Söz konusu kazançların Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi istisnadan yararlanması yeterli olur.
Bununla beraber, yurtdışındaki şubelerden elde edilen kazançların genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesinde, faaliyette bulunulan yabancı ülkenin mevzuatına göre hesap döneminin kapandığı tarih itibariyle ilgili ülke mevzuatına göre tespit edilen faaliyet sonucu, Türkiye'de de aynı tarih itibariyle genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesinden kazancın kambiyo mevzuatına göre fiilen Türkiye'ye getirilmesinin herhangi bir etkisi olmayacaktır. Faaliyette bulunulan yabancı ülkede kazanca tasarruf edilebilmesi yeterlidir.
Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazanç, hesaplara intikal ettirilmesi gereken tarihte T.C. Merkez Bankası'nın o gün içinde tespit edilen ve ilan edilen döviz alış kuru ile değerlendirilecektir. T.C. Merkez Bankasınca tespit ilan olunmayan yabancı paralardan ise Maliye Bakanlığının VUK hükümlerine göre tespit edilen ve ilan ettiği kurlar dikkate alınması gerekmektedir. Yurtdışı faaliyet sonucunda elde edilen kazançlar elde edildiği dönem itibariyle Türkiye'de ilgili olduğu geçici vergi matrahının tespitinde de dikkate alınacaktır.
Dolayısıyla bir şirkete bağlı alt taşeron olarak yurtdışındaki bir inşaatın elektrik işleri yapım işi nedeniyle elde edilecek kazancın, yukarıda belirtilen şartlar dâhilinde Kurumlar Vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır.
