Ülkemizde İhracat değerlendirmeleri genellikle aylık veya yıllık bazda ihracat artışları veya azalışları bağlamında bir çerçeveye oturtulur. Doğru bir yaklaşım olan bu değerlendirme kriterlerini başka verilerle beslediğimizde ise analiz daha da bilimsel olur ve detayları anlayabilmemize yardımcı olur. İşte bugünkü yazımda geçen hafta Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2019 yılı Girişim Özelliklerine Göre Dış Ticaret İstatistiklerini aktarmaya çalışacağım. Uzun bir yazı olmaması için ağırlıklı olarak ihracatla alakalı kısımları yazımda ifade edeceğimi da belirteyim.
KİMLER NE YAPTI?
2019 yılında firma bağlamında;
- İhracatta; 84 bin 332 girişim
- İthalatta ise; 71 bin 88 girişim var.
İHRACATTA KOBİ Mİ? YOKSA BÜYÜK ÖLÇEKLİ FİRMALAR MI ?
İhracatımızın genel dağılımına baktığımızda;
Büyük ölçekli firmaların (çalışan sayısı 250 ve üzeri) toplam ihracat içerisinde payı yüzde 43,7 iken, geri kalan kısmını ise yüzde 56,3 oranında KOBİ’ler oluşturmakta.
Kobilerin toplam ihracat içerisindeki dağılımlarına bakarsak;
- Mikro ölçekli girişimlerin (1-9 kişi çalışanı olan) payı yüzde 19,2,
- Küçük Ölçekli Girişimlerin (10-49 kişi çalışanı olan) payı yüzde 18,9,
- Orta Ölçekli Girişimlerin (50-249 kişi çalışanı bulunan) payı yüzde 18,2 olarak hesaplanmış.
FAALİYET KONULARINA GÖRE DEĞERLENDİRİSEK
TÜİK bu kısımdaki değerlendirmeleri faaliyet konusu Sanayi ve Ticaret olarak iki ana kısım içerisinde değerlendirmekte.
Girişimin ana faaliyetine göre ihracatın yüzde 56,8'i sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler tarafından yapılırken, Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin ihracattaki payı yüzde 39,7 olarak gerçekleşmiş
Büyük Ölçekli firmaların (çalışan sayısı 250 ve üzeri )Sanayi sektörünün ihracatının yüzde 68,9'unu gerçekleştirirken,
Ticaret sektörünün ihracatında , yüzde 91,4'nü (1-249 kişi çalışanı olan) küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) gerçekleştirmiş.
İHRACATTA Kİ GENEL DAĞILIM İSE
Buradaki dağılımı ülke grupları olarak düşündüğümüzde ise; Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, geçen yıl ihracatlarının
- Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yüzde 48,7'sini,
- Yakın ve Orta Doğu ülkelerine yüzde 14,7'sini. Yapmış
AB ülkelerine yapılan ihracatın;
- Sanayi; yüzde 65,2’sini,
- Ticaret; yüzde 33’ünü ve
- Diğer sektörler; yüzde 1,7’sini oluşturmuş.
DİKKAT DİKKAT !
- İhracatın yüzde 43,1'ini, ithalatın ise yüzde 57,5'ini ilk 100 girişim yaptı.
- En çok ihracat yapan ilk 5 girişim, toplam ihracatın yüzde 15,7'sini,
- En çok ithalat yapan ilk 5 girişim ise ithalatın yüzde 23,4'ünü gerçekleştirdi.
Sanayi ve Ticaret Sektörlerinde;
- Sanayi sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin sektördeki payı yüzde 17,8,
- Ticaret sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin sektördeki payı ise yüzde 12,7
DAHADA DİKKAT !
İhracatta;
- Girişimlerin yüzde 44,2'si tek ülkeye ihracat yaparken,
- İki ülkeye yüzde 16,5'i
- Yirmi ve daha fazla ülkeye ihracat yapan girişimlerin oranı yüzde 4,5 iken,
- Bu girişimlerin ihracattaki payı yüzde 60,2'yi buldu.
İthalatta;
- Girişimlerin yüzde 50,5'i tek ülkeden,
- İki ülkeden yüzde 15,8'i.
- Yirmi ve daha fazla ülkeden ithalat yapan girişimlerin oranı yüzde 2,3 iken,
- Bu girişimlerin ithalattaki payı yüzde 51,8 olarak belirlendi.
SONUÇ: Girişimlerin; İhracatta yüzde 44,2 si, ithalatta ise yüzde 50,5’i TEK ÜLKEYLE yapılmakta. Sizce tehlikeli bir durum değil mi?
