AKÖREN'DEN GÖÇ-2
Memlekete hasret kalanlar-2
Araştırmacı-Yazar Muzaffer Tulukcu, Akören Tarihi’nde ilçeden göç eden isimleri paylaştı. Tulukcu’nun ilçeyle ilgili göç hikayesi şöyle;
FOTO ALTI: İlim yapmak için 1934 Soyadı Kanunu öncesi Konya’ya göç eden Mustafa Örgücü Hoca.
Konya'ya İlk göç edenler: Bulgurculuk yapan (Tomas) Ahmet Akın, Eski Garajda bekçilik yapan Hasan Evren, Kadınlar Pazarı’nda ticarete atılan (Maylı) Murat Selek, yapı ustası Bilal Çaldağ, İlkokul hademesi Abdullah Tulukcu önce kelikcilik sonra bahçecilik yapan Mehmet Ünver (Büyük Ecir) hayvan ticareti ile uğraşan (Küçük Ecir) Mehmet Arıcan, ticaret ile uğraşan (Duzcu) Musa Öncel, Mustafa Öncel, Konya Belediye Reis muavinliği yapan, Nuri Turat, onun ilgisiyle Konya Belediyesi'nde çalışan Süleyman Özel, ticaret ile uğraşan Halil Naci Çelebi, Seyit Mehmet Tömek, (Sarı) Ahmet Ercan, (Kuyucuların) Ahmet Dursun, Mustafa Ertaş, A.İhsan Ersoy, Memiş Ersoy, H .İbrahim Karaçelebi, Osman Sabancı, Mehmet Özkış (önce İstanbul sonra Konya), Kuyucuların Ahmet Duran, M.Ali Doğaner, Ali Çelebi, Mehmet Çelebi, (Güdül) Ahmet Taşkın, Veli Akceylan, Abdurrahman Altınsarı, Ömer Özdil, İsmail Arbağ, İsmail Türkoğlu, M.Ali Mınık, Ö.Ali Asiltürk, Osman Bayrakçı, Halis Harmankaya, Ali Aydemir, Mustafa Turcan, Hasan Tulukcu, Aziz Tulukcu, Hasan Tulukcu (Abdullah oğlu), Veysel Ataç, Mustafa Gültekin, Mehmet Bağcı, Mustafa Eruyar, A.Osman Ataç, M. Ali Ataç, S .Ahmet Gültekin, Duran Aydın, Muzaffer Aydın, Abdurrahman Baylan, Muharrem Bıyıklı, Mustafa Abay, M. Ali Bağlar, Turan Bilge, A. Rıza Bilgiç, Derviş Bilgiç, Aşır Bozlak, A.İhsan Buğdaycı, M.Ali Buğdaycı, D.Ali Cambaz, A.Osman Ceylan, Mehmet Ceylan, Hilim Çağdaş, Mehmet Çaldağ, Ahmet Çetinkaya, Haydar Çağdaş, D. Ali Çoban, Süleyman Darıcı, Şevket Demiroğlu, Ahmet Dinç, Hikmet Doğru, Muzaffer Ekinci, Mustafa Dursun, Mitat Harmankaya, H.Hüseyin Eralp, Osman Erden, Ahmet Erdoğan, Mehmet Erdoğan, Şehzade Eren, Mustafa Erdoğan, Hayber Erkoç, A.Mahmut Ersoy, Veyis Ersöz, Abdurrahman Ersoy, Mehmet Ertaş, Şükrü Ertoraman, Abdurrahman Bilgiç, Arif Eryavuz, Abidin Eskin, Mustafa Gençtürk, Hasan Gençtürk, Ümit Güler, S.Mehmet Gençtürk, M.Ali Gülkara, Ahmet Remzi Günay, Ramazan Gürbüz, Hüseyin Gümüş, Ramazan Gürbüz, Mustafa Işık, İbrahim İncekara, M. Ali Karaaslan, H.İbrahim Karaçelebi, Rüştü Karamut, H.Ali Karataş, İhsan Varol, İsmail Koçak, Ali Koçak, Nazım Kurban, M.Ali Mermer, Ahmet Mermer, Ahmet Hamdi Öğüt, Ahmet Özarslan, H.İbrahim Özden, Yunus Özertaş, Cahit Özel, S Ahmet Özkan, Ö.Ali Özuysal, H. ibrahim Öztokmak, İdris Samancı, Veysel Sezgin, Halil Şahin, Durali Tangur, Haydar Taşkın, A. Kadir Taşkıran, Abdullah Taşkıran, Musa Tınkır, Lütfi Uysal, Mustafa Ünver, Mustafa Yılmaz, Kerim Kılıçarslan, Arif Kılıçarslan, Tahir Yavuz, Mustafa Ataç, Abdurrahman Özarslan, Zeynel Özarslan, Abdurrahman Ersoy, Ahmet Ertaş, Osman Gürbüz, Haydar Gençtürk, Abdurrahman Aşık, Mehmet Coşar, Nuh Cengiz, Ali Tülce, Selami Çelebi, Kadir Cambaz, Münir Özel, Ahmet Kınaç, İsmail Gülkara, Şerafettin Mermer, Abdullah Özuysal, Ali Osman Özyavuz.
FOTO ALTI: Pilot Mehmet Emin Aşık sağlığında Ankara’da yaşamıştı.
Konya'ya göç eden Akörenlilerin genelde Aydoğdu ,Doktor Ziya Barlas Mahallesi'ni tercih ettikleri görüldü. 1980'li yıllarda kooperatifçiliğin gelişmesi özellikle memur ve işçi olan Akörenlilerin tercihi ile Selçuklu ilçesi tarafına hayli Akörenli hemşehrimiz yerleşmişti. Akörenlilerden Karatay ilçesine yerleşim hayli az durumda. 1926 yılında ilçe olan Çumra'da birçok memur-öğretmen görev yaptı. Gerek bunlardan gerekse geçim derdi için esnaflık yapanlarda Mustafa Embel, Kamil Çoban, İsmail Hakkı Günay, S.Ali Uzun, (Nufuscu Kara) Ali Erdoğan, Arafa Karaçelebi, H.İbrahim Gök, Mustafa Aytan, Bahri Yoncalık, Mustafa Şafak, H.Hüseyin Karaçelebi, İsmail Karaçelebi Çumra’ya yerleştiler. Çumra Okcu!da uzun süre yaşayan Ali Rıza Ercan, İ.Çumra'da öğretmenlik yapan Ömer Ali Öncel, Bekir Özuysal, Osman Bayrakçı, Küçükköy'de öğretmenlik yapan Halis Harmankaya, Veyis Ersöz, Güvercinli’te öğretmenlik yapan M. Ali Tulukcu, Dedemoğlu’nda öğretmenlik yapan Ali Ertaş gibi onlarca isim sonrasında değişik yerlere yerleştiler. 20'ye yakın Akörenli özellikle Ömer Ali Gültekin'in Demir Çelik fabrikasında Genel Müdürlüğü yaptığı yıllarda Karadeniz Ereğli'ye yerleştiler . Bir kısmı emekli olduktan sonra farklı yerlere yerleştiler.
FOTO ALTI: Yedi çocuğu vefat ettikten sonra 1939 yılında Konya’nın Aydoğdu semtine yerleşen (Büyük Ecir) Mehmet Ünver takiben onlarca Akörenli Aydoğdu’ya yerleşmişti.
Halen Karadeniz Ereğli'de bulunan Akörenliler: Celal Gültekin ve çocukları, Mehmet Gültekin ve çocukları, Ahmet Özden, Vehbi Karakemik ve çocukları, Kadir Tekin ve çocukları, Mehmet Özdil (Muammer oğlu), Osman Ünver (Rahmetli), İsmail Hakkı Dinç (Konya'da) Abdurrahman Eğren (Konya'da), Abdurrahim Çakır (Konya'da), Ekrem Türkmen (Alaplı), Ahmet Remzi Yalçın (Konya'da), Nuran Alp (Özdil), İlker Harmankaya (Ankara'da), Ali Osman Akyol (İstanbul) İsmail Demirörs-Murat Demirörs kardeşlerin A.B.Devletleri İsmail Karamut-Erdoğan Gültekin'in Alanya, D.Ali Kutlu-H.İbrahim Sezgin'in Eskişehir, Ali Ersoy'un Eğirdir, Mehmet Cengiz'in Kıbrıs, Fehmi Altan'ın Kütahya, Mustafa Demirci rahmetlinin Manisa, Abdurrahman Tunç'un Denizli, Tahsin Gençtürk'ün Kulu, Mustafa Sezgin'in Burdur, Mehmet Darıcı-Zeki Altıntaş-Habibullah Altıntaş-Aziz Çağlar'ın Antalya'ya, Ahmet Elçi Bursa'ya yerleştiği gibi münferiden de olsa farklı yerlere yerleşen Akörenliler de hayli fazlaca olduğu görülmekte.
FOTO ALTI: Şu anda 90 yaşında. Boruktolu’da yaşayan Akörenli Abdullah Ötgün.
İzmit ve çevresini yurt tutan Akörenliler:
Rahmetli Nazım Tulukcu ve çocukları, Necati Perçinkaya, Mehmet-Ziya-Mustafa Eruyar, Av.Mustafa Uzunsoy, Rahmetli İsmail Hakkı Dursun ve çocukları, Sami Esgil, Rahmetli Arif Avcı ve çocukları, Cafer Gündüz ve çocukları (Gebze), Mustafa-Necati Elçi (Gölcük), Rahmetli Tamer Bütün ve kardeşi, Murat Evciler, Mustafa Duran-Kemal Esgil.
FOTO ALTI: Hayyam Karakoca iki dönem Boruktolu’nda muhtarlık yapmıştı.
Şu anda Konya'da Akörenlilerin 28 ilçe içerisinde en fazla Seydişehir'e yerleştikleri görülmekte. Özelleştirme öncesi 60 ailenin üzerinde Akörenlinin Seydişehir'de yaşadığı, özelleştirme sonucu ve emekli olanlarla bu sayının gene de diğer ilçelerden fazla 35 olduğu görülmekte
FOTO ALTI: Durmuş Ali Ötkün Boruktolu’nda iki dönem muhtarlık yaptı, üçüncü kez aday.
İşte şu anda Seydişehir'de ikamet eden Akörenliler: Akif Toydemir, Samet Vurgun, Ahmet Taşkın, D.Ali Erdoğan, Mehmet Fatih Eymen, İsmail Karabayır, Bayram Ali Çekilmez, Ali Tokmak, Bekir Uğuz, Ali Uğuz, Murat Türkoğlu, Bayram Çakır, Serkan Uğuz, Akif Kaçar, Tevfik Esgili, Seyit Yavuz, Hasan Görmez, Salih Yarımca, Uğur Yarımca, Osman Yarımca, Nuri Mermer, Kadir Kılıç, Ekrem Kaçar, İsmail Esgili, Ahmet Görmez, Tahsin Özyavuz, Abdullah Eryavuz, Ali Osman Tokmak, Ahmet Özden, Mehmet Çelebi, Ayhan Görmez, Bekir Karaman. Akören'den binlerce hemşehri dışarılara göç ederken çok az da olsa Ömer Yiğit, H.İbrahim Demirgan, Ahmet Uğuz, Kadir Çamlı (T.C.K.), Rahmetli Ali Osman Çaldağ, Halil Acar, Osman Altıntaş, İrfan Gülkara, Hüseyin Çamlı, Mehmet Eraşık, Tahsin Tülce, M.Ali Akıncı, Tahsin Çetinkaya gibi 20 civarında Akörenlinin doğdukları topraklara geri dönüp memleketlerine yerleştiği gözlenmekte. Bunun birkaç katı Akörenlinin ise genelde yazı Akören'de geçirip kaloriferlerinin yanmaya başladığı zaman eses mekanlarına döndükleri görülmekte. İşte yılın belirli zamanlarında Akören'de zamanlarını geçiren Akörenliler: Ali Karabayır, Ali Aşık, Ahmet Özkış, Allem Kabakcı, Öğretmen Mustafa Erdoğan, Ahmet Erdoğan, Kadir Çamlı (E.Polis), Halil Harmancı, İsmail Arıcı, A.Kadir Feyyaz Karaburun, Ömer Eğren, Mehmet Bakan Abdurrahman Mucuk, A.Bekir Gültekin, İsmail Eralp, Yahya Tokmak, H.Ali Yapıcı, Durmuş Yapıcı, Ahmet Kurban, Nuh Harmancı, Enver Ersoy, Ömer Aşık, Abdullah Özkan, Mustafa-M.Ali Türkoğlu, Durmuş Yapıcı, Ekrem Türkmen, Sami Türkmen, Tahsin Özyavuz, Ahmet Ünlü, Hüseyin Karanlık, Mustafa Yapıcı, Ahmet Harmankaya, Ahmet Dinç (Muhammet oğlu), A.Kadir Özkan. Tüm bu bilgiler bize Akören merkez nüfusunun 1940'lı, 1950'li yıllardan bile neden az olduğunu ve Akören’in nerelere ne sebeple göç ettiklerini göstermektedir. Doğalgazın Akören’e gelmesi ile bu konuda olumlu gelişmelerin olacağı muhakkak. Günümüzde istihdam imkanı olmayan yerlerden göç edilmesi kaçınılmaz olduğu bir gerçek.
FOTO ALTI: 1930’lu yılların başı. Ayaktakiler: Akkızın Abdurrahman Erkan, Mustafa Çetin, Karabıçakın Alaaddin Özmen, Veysel Türel. Oturanlar: Seyit Mehmet Alp, Ali Rıza Ercan. Hepsi eğitimle dışarıya açıldı yanlızca, Mustafa Çetin Akören’e geri döndü.
Akörenlinin tarıma yönelip bu konuda üst düzeyde başarılı olması malum zor.Sırtımız dağ, toplulaştırma bir nebze faydalı olsada tarlalarımız çok parçalı ve nüfusa göre yetersiz. Konya’da Kerim Kılıçarslan, Boruktolu’nda Mehmet Karakoca gibi Akören’de profosyonel düzeyde hayvancılık yapmanın zor olduğu görülmekte.Hayvancılık için planlanan Boğazın Ağzı Mevkii’nde henüz Koski su getirmiş değil, elektrikte mevcut değil. Çumra, Beyşehir, Seydişehir, Sarayönü gibi ilçelerde ORGANİZE SANAYİ bölgelerinin o ilçelerin istihdamı için çok önemli olduğu görülürken, Akören’de Organize Sanayi yatırımının henüz gündem olmaması nedeniyle ilçe nüfusumuzun 1940lı 1950li,1960lı yıllardan bile az olmasının doğal olduğu görülmekte. Devlet Bakanı Orhaniyeli hemşehrimiz Saffet Sert’in gayretiyle Akören’e çimento fabrikası yapılması için teşebbüste bulunulmuş, hatta Akören dağlarından alınan taşların tahlil neticesinde olumlu çıkmıştı. Ne yazık ki Saffet Sert’in bakanlığı kısa sürünce istihdam konusunda Akören’in önü kapanmış oldu. Eğer bu fabrika yapılmış olsaydı ,ayrıca İller Bankası Bölge Müdürü hemşehrimiz Adem Kılıçarslan’ın özel ilgisi ile hizmete giren Arıtma Tesisi paralelinde Tavuk Entekre Tesisi yapılabilseydi Akören’in istihdamında mutlaka gelişmeler olacaktı. Bu iki teşebbüs gerçekleşseydi Akören’in nüfusu bu yıllarda 9-10 bin olurdu.
FOTO ALTI: Mustafa Erkoç Eskişehir Çifteler Köy Enstitüsü’nde 1944 yılında mezun oldu ve Boruktolu’nda öğretmenliğe başlamıştı.
FOTO ALTI: Öğretmen Kamil Çoban Çumra’da bayram töreninde.
FOTO ALTI: TOKİ ve doğalgaz Akören nüfusu için olumlu gelişmelere sebep.
FOTO ALTI: Hepsi de eğitim için Akören’den ayrılan rahmetliler. Öğretmen Durmuş Ali Soysal, Öğretmen Osman Gültekin, Öğretmen Arif Bilge. Oturanlar: Yarbay Mehmet Akif Altan, Havacı Pilot Şehit Hamdi Özgüner.
FOTO ALTI: Konya’ya evlatlık verilen M. Ali Ayçiçek eşi Elmas Hanım, kardeşi Emine Hanım ve torunu.
FOTO ALTI: Hollanda’ya yerleşen Akörenliler. Düğünde topluca birarada.
FOTO ALTI: İkinci Akviran Aydoğdu’da Sofunun Camisiden (Geçit Cami) çıkan hemşehrilerimiz komşularıyla.
FOTO ALTI: Konya Aydoğdu’nun müdavimleri: Memiş Efe (Ersoy), M. Ali Buğdaycı ve Öğretmen Mustafa Eruyar.
