Geçtiğimiz Pazartesi günü yayınlanan Personel Alımları Ve Kanser Vakaları (1). yazımda sağlıklı yetiştirme konusu, bazı hastalık sebebi ve hastalık harcamalarının doğru beslenmemize dayandığından bahsetmiştim. Bu yazımda da Tarım ürünlerinin bazı yetiştirme tekniğinden bahsederek sağlıklı ürün yetiştirilmesi ve dolayısıyla sağlık harcamalarının azaltılması hakkında bilgilere yer verilmiştir.
Tarım ürünleri yetiştirme tekniği konusunda üreticiler daha fazla eğitilmeli, reçete ile satılmakta olan ilaç ve diğer girdi kullanımında yeni denetim mekanizmaları getirilmelidir. Polikültür yapılan Konya’mızın birçok yerinde hububatta yabancı ot mücadelesinde esterli ot ilacı yaygın kullanılmaktadır. Şeker pancarına ester ilacı atan, yaz aylarında üsten gübreleme de kompoze gübrelerle fosforlu gübre kullanan çiftçileri duymaktayız. Bazı yetiştiriciler satacağı üründe uyguladıkları ilaç ve gübre gibi girdileri kendi yiyeceği tarım ürünlerinde kullanmamaktadırlar. Maalesef bu gerçekleri çoğumuz duymakta ve bilmekteyiz.
● Polikültür tarım yapılan bölgelerde hububatta yabancı ot mücadelesinde kullanılan esterli ilaç kullanımı yerine amin tertipli ilaç kullanımı mecbur edilmelidir.
● Kullanılması sakıncalı olan zirai ilaçların kullanılmaması takip ve kontrol edilmelidir
● Zirai üretimde kullanılan ilaç ambalajları sağlıklı depolanmalı, yerinde uygun şekilde imha edilmelidir. İlaç tenekeleri veya kutuları canlıların erişeceği ortamlara suya veya otlak alanlarına atılmamalıdır. Yeni bir geri dönüşüm planlaması yapılmalıdır.
● Bilinçli kullanılan girdiler üretimi ve kaliteyi artırırken bilinçsiz kullanılan ilaç ve gübre gibi girdiler tarım ürünlerinde kaliteyi ve sağlığı tehdit eden unsurlar taşımakta, aynı zamanda çevreyi ve tabiatı kirletmektedirler. Çevre kirletilmemelidir.
Geçmiş yıllarda karın ağrısı rahatsızlığı nedeniyle doktora giden bir delikanlının kanalda tuttukları balıktan zehirlenmesinin esas nedeni kanala atılan zirai ilaç kutularında ki ilaçlardan kaynaklanmış olduğu tespit edilmiş olup bu ve benzeri vakalar çevremizde çok yaşanmaktadır. Bu nedenlerle tarımda daha fazla Ziraat Mühendisi ve diğer bazı meslekten olan personel istihdam edilmeli, sağlığımızı, tabiatı ve çevreyi tehdit eden unsurlar minimuma indirilmelidir.
● Özel işletmelerde, bölgelere göre belirli büyüklükte araziye sahip bitkisel üretim yapmakta olan işletmelerde ziraatçı istihdam etme mecburiyeti getirilmelidir.
● Belirli büyüklükteki hayvancılık işletmelerinde veterinerler daimi veya sözleşmeli olarak istihdam etme mecburiyeti getirilmelidir.
● Tarım ürünlerini işleyen bütün tesislerde de gıda ve ilgili mesleklerden personel istihdam serbestliğine son verilerek çalıştırma zorunluluğu getirilmelidir.
Yediğimiz içtiğimizi sağlayan bütün işletmelerde bu husus dikkate alınmalı, böylece daha sağlıklı gıdalara, dolayısıyla sağlıklı toplum oluşturmalıyız. Tarım ürünleri sağlıklı yetiştirilsin, yeterince sağlıklı üretilmiş tarım ürünlerine toplum ulaşılabilsin ve sağlıklı beslensin. Bunları sağlamalıyız ki toplum sağlıklı beslenebilen tolumda sağlık giderlerimiz her yıl artan değil giderek azalsın.
Tarım ve Orman Bakanlığı bir yandan yeni personel alırken özel sektörde de benzer kanuni zorunluluklarla ilgili mevzuatları getirmeli ve mevcut olanları gözden geçirmelidir.
Cumhurbaşkanlığı tarafından TBMM’e sunulan merkezi yönetim bütçesi toplamı 2024 yılı için 11 trilyon 89 milyar 37 milyon 425 bin TL olarak teklif edilmektedir. Teklif edilen toplam miktarın yalnızca %6,6'sı (732 milyar 562 milyon 378 bin TL) Sağlık Bakanlığı için ayrılmaktadır. Aynı bütçede Tarım ve Orman Bakanlığı için teklif edilen toplam bütçe ise 283.124.800.000 TL’dır. Görüldüğü gibi üretenlerin Tarım ve Orman Bakanlığının bütçesi Sağlık bakanlığı bütçesinin yaklaşık 1/3’ü kadardır.
Ülkemizde sağlığa mutlak yatırım yapılmalı, yeni hastaneler yapılmalı, teknolojik donanımlar ve personel de alınmalıdır. Buna kimse itiraz edemez. Ancak sağlıklı beslenmeyen bir toplumda sağlık harcamalarının her geçen gün artacağı da unutulmamalıdır. Sağlık bakanlığının görevleri arasında “hastalık risklerinin azaltılması ve önlenmesi için çalışmalar yapmak” da vardır. Hastalık risklerinin azaltılması için bağışıklık sistemini güçlendirmekle ve sağlıklı beslenmekle olmaktadır. Bağışıklık sisteminin güçlenmesi için diğer faktörler yanında sağlıklı diyet (Gün içerisinde tüketilen yiyeceklerin tüm besin gruplarını kapsaması ve vücut için lazım olan besinleri içermesi) gerekmektedir. Bağışıklık sisteminin güçlenmesi için tek tip beslenmeden kaçınılmalı, bağışıklık sistemini güçlendiren besinler arasında yeterli meyve ve sebze tüketimi oldukça önemli olduğu belirtilmektedir. Farklı besin maddeleri, vitamin ve mineralleri içeren tarım ürünleri yeterince ve dengeli tüketilmeli ki bağışıklık sistemi güçlü olsun, hastalıklara karşı vücudumuzun direnci artsın. Tarım ürünlerine yeterince ulaşamayan insanlar daha fazla hasta olacaklarından daha fazla sağlık giderleri olacaktır. Bu nedenle tarımsal üretimin sağlıklı ve sürekliliğini sağlamak için tarım sektöründe de gerekli önlemler almak için bütçe artırılmalı ve daha fazla teknik eleman sahada olmalıdır. Bu hedefe varamadıkça hem iş gücünden faydalanacağımız işsiz Ziraat ve Gıda Mühendisleri ve Veterinerlerden faydalanmamış oluruz hem de sağlık giderlerimiz artmaya devam edeceği unutulmamalıdır.
