Zaman zaman görüştüğümüz Doktor Güçlü, 2017 yılında bir sohbette, Cihanbeyli'nin Böğrüdelik köyünün 117 yıl önce liderleri Abdürreşit Efendi’nin dönemin Sultanı Abdülhamid Han ile diyaloğu neticisi Sibirya'dan Anadolu'ya gelip Cihanbeyli Böğrüdelik’i yurt tuttukları ve Rusya'dan kurtuldukları için 3-5 yılda bir hıdırellez'de köy mezarlığında toplanarak ŞÜKRAN GÜNÜ programı yapma geleneklerinin olduğundan söz etmişti.
FOTO ALTI: ....Konya merkez Şehitliği 10.Ocak.1955 tarihinde Musalla Mezarlığı Emniyet Müdürlüğü yakınına yapılmıştı....
Konya Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü’nde tesislerden sorumlu şube müdürü olarak görev yaptığım 1980'li yılların sonunda bu köye futbol sahasının yapımı için hayli gayret etmiş ve bu vesileyle bir akşam köy muhtarının çorbasını içmek nasip olmuştu. Bu köyün Özbek Tatarlarından oluştuğu da ilgimi çekmişti . 1956-1957 yılında babam rahmetlinin Kırım Tatar köyü Akören Süleymaniye'de imamlık yaptığı dönemdeki anlamlı hatıralarım nedeniyle de Doktor Güçlü’nün Böğrüdelik Şükran Günü’ne gidelim teklifi ilgimi çekince , 20 arkadaş 6 Mayıs 2017 günü Cihanbeyli Böğrüdelik’e ulaştık.
FOTO ALTI: ......Akören Tahtalı Mezarlık doğu kapısı tarafı Şehitlik Abidesi ne daha uygun yer....
Köylü mezarlıkta toplanmış , cenaze namazının kılındığı yerde vaiz veren hocayı dinlemekteydi. Mezarlık kapısından girdik sol tarafta 4 metre yükseklikte mermer bir kaide ilgimizi çekince yanına vardık ve bir hatıra fotoğrafı çektirdik .
Mermer kaidenin en üstünde ÇANAKKALE GEÇİLMEZ , altında da ÇANAKKALE ŞEHİTLERİMİZ onun altında da 20 kadar şehit ismi ( soyadsız ) ve karşısında da çocuklarının ismi yazmaktaydı.
O fotoğraf o gün beni hayli düşündürmüştü. Kendi kendime ey Tulukcu sen ilgi alanın olduğu için İzmit'te Rahmetli olan Nazım amcayın babası Mustafa Tulukcu'nun 1. Cihan Harbi şehidi olduğunu biliyorsun , peki bunu sülaleden kaç kişi , hatta senin çocuk ve torunların biliyor mu dedim. Zaten o gün kalbimde bir çizik oluşmuştu.
Akören ile ilgili kitap çalışmalarımıza devam edip , ŞEHİTLERİMİZ konusu başlayınca , Konya Merkez Komutan Albay Özgür Kılıçarslan, Emekli Öğretmen Necati Çoban ve Konya Büyükşehir Belediyesi'nde memur olarak görev yapan Kayhan Tangur hemşehrilerimle bir ekip kurup çalışmaya başladık.
FOTO ALTI: ....Merkez Komutanı Özgür Kılıçarslan, Kayhan Tangur ve Muzaffer Tulukcu Belediye Başkanı İsmail Arslan ile istişare de....
İlk olarak Konya Askerlik Şube Başkanı Albay Hacı Vehbi Şahbaz ve Büyükşehir Şehitlik Birimi’nden Ayşe Korkmaz hanımefendi ile bir istişaremiz oldu .
Daha sonra Akören’e giderek ilçe kaymakamımız İsa Bertan ve Belediye Başkanı İsmail Arslan'ı ziyaret edip, Akören'e bir Şehit abidesinin yapılması konusunda istişarede bulunduk.
Şehitlerin teferruatlı bilgilerine ulaşabilmek için nüfus müdürlüğünden talebimizi kaymakam bey’e ilettik.
FOTO ALTI: .....Merkez Komutanı Özgür Kılıçarslan, Kaymakam İsa Bertan, Muzaffer Tulukcu, Kayhan Tangur.....
Yer konusunda da cenaze namazının kılındığı yerin dar olduğunu , Orta Mezarlığın Çevre Yolu tarafı Sanayi karşısındaki boşluğun uygun olacağını ifade ettik .Daha sonra özellikle Bozkır Soğucak’taki Şehitlik Abidesi’ni görünce , gerek Hatunsaray güzergahından , gerekse Çumra istikametinden gelenlerin görebilmeleri için Tahtalı Mezarlık girişi tarafından daha iyi olabileceğini düşündük .Buradaki Mezarlık giriş kapısının güzel olması ayrıca yerin yüksek girişli olup , Türk Bayrakları’nın görülmesi , dalgalanmasının avantaj olacağını düşündük .
Akören’e ziyarete gelen hemşehrilerimizin önce mezarlığa uğrayıp ellerini açıp ecdadına rahmet okudukları geleneğinin devam ettiğini, başka bir yere yapılmasının bu geleneğe uygun olmadığı önemliydi.
Ayrıca söz konusu Abide’nin basit değil Akören'e ve ecdadın hatırlanmasına yakışır bir biçimde yapılmasını düşündüğümüzü ifade ettik.
Gönlümüzdeki Abide’nin olabilmesi için yerin geniş olması gerektiğini izah ettik.
FOTO LATI:....Derebucak Durak Şehitlik Abidesi....
Başkan İsmail Arslan’ın 2020 yılında Altan Tufan Caddesi Çeşme Camisi yanına yaptırdığı Savaş Harici Şehitlerimiz Abidesi yapılması bu işin başlangıcı olduğu, ama yeni yapılacak Abide’nin Balkan, Yemen , 1. Cihan , Çanakkale ve İstiklal Harbi’ni kapsadığı için yerin geniş olması gerektiği ana fikir çerçevesinde mezarlık yanı olması geleneğinin münasip olacağı konuşuldu.
Zaten Abide’yi yaptıracak fedakar kişi de hazırdı.
Emeklilik sonrası meşgul olduğumuz emlakçılık vesilesiyle çokça görüştüğümüz Ali Şakir Yalçın delikanlı , 1980'li yıllarda Etibank Genel Müdürlüğü yaptığı dönemde Akörenli birçok hemşehrimize sahip çıkan babası Abdurrahman Yalçın'ın Akören'de isminin yaşatılmasını gönlünden geçirdiğini , babasının isminin Şehitlik Abide’sine verilmesinden ayrıca haz duyacağını ifade etmişti.
FOTO LATI: .....Konumu çok güzel Bozkır Soğucak Şehitlik Abidesi.....
Sonraki haftada fedakar Ali Şakir Yalçın ve ortaokula kitaplık yaptırarak rahmetli babası Durmuş Ali Kol’un adının yaşamasını üstlenen İnşaat Mütahit’i Mehmet Kol ile Akören'e ikinci bir ziyaret gerçekleştirdik. Başkan İsmail Arslan yerinde olmayınca görüşmek nasip olmadı .
Kaymakamımız İsa Bertan ile Abide’nin yapılacağı yere baktık. Gece aydınlanmalı mermerden Türk Bayraklı Abide'yi hayal ettiğimizi vurguladık .
Malum olduğu üzere Cihanbeyli Böğrüdelik , Doğanhisar Başköy ( küçük) , Derebucak merkez ve Durak köyü ile Bozkır Soğucak’ta olmak üzere Konya'da toplamda 5 Şehitlik Abidesi bulunmakta.
Bu konu ile ilgili son yaptığımız araştırmalar bizi hayli etkiledi.
1923 İstiklal Harbi ile son bulan savaşlar sonrası Çanakkale Şehitlik Abidesi’nin ancak 31 yıl sonra 1954 yılında yapılması bizi hayli düşündürdü.
FOTO LATI: ....Konya merkez Şehitliği 10.Ocak.1955 tarihinde Musalla Mezarlığı Emniyet Müdürlüğü yakınına yapılmıştı....
Oysa bu savaşta düşmanımız olan İngiltere, Fransa, Avustralya ve Yeni Zelanda hem de bizim topraklarımızda Abide’lerini 5 yıl içinde yapmışlardı .
1947-1950 yılları arasında Genelkurmay Başkanlığı yapan Selanik Göçmeni Nuri Yamut Paşa hem de 2 katlı apartmanını satarak Çanakkale Kaidesi’ni yaptırmıştı .
Nuri Yamut Paşa bu yiğitlik ilhamını 1930'lu yıllarda Milli Türk Talebe Birliği Başkanlığı 1950 yılı ve sonrasında da Milli Eğitim Bakanlığı yapan Ahmet Tevfik İleri’den almıştı .
Çanakkale Abidesi’ni yaptıran Nuri Yamut Paşa 1950 yılı ve sonrası Demokrat Parti Milletvekili olarak T.B. Millet Meclisi’nde görev yapmıştı.
FOTO ALTI:....Derebucak Durak Şehitlik Abidesi....
1954 yılında Çanakkale Seddülbahir’e yapılan önemli eksiklikleri olan Abide’nin eksiklikleri sanatçı Zeki Müren tarafından yapılan yardım ile 1960 yılında tamamlanmıştı.
Abide’nin çevresindeki şehit mezarlarında düzenleme yapılmış ecdada yakışır güzel bir ortam oluşturulmuştu .
Ama ne yazık ki diğer yerlerdeki şehit mezarları çevredeki başı boş köpeklerin şehit kemiklerini toplayacak kadar perişan bir vaziyette , çöplük durumunda olduğu da bir gerçekti.
Nihayet 1980'li yılların Başbakanı Turgut Özal rahmetli bu konuya duyarlılık göstererek harekete geçti.
1985 yılında Özal , 215 japonu İran'ın elinden kurtarması ile Türkiye ile Japonya arasında bir dostluk oluşturmuştu .
Özal bir görüşmede Japonlara
FOTO ALTI:.... Şehitlik Abidesi için bize ruh veren gördüğümüz ilk Şehitlik Abidesi,Abdurrahman Karaağaç,Dr.Mustafa Güçlü ve Özbek Tatarı Naci İdil ile Cihanbeyli Böğrüdelik 6.Mayıs.2017....
-Çocuklarınıza Milli Şuuru nasıl öğretiyorsunuz , sorusuna Japonlar
Biz çocuklarımıza Millet olma şuurunu 6 Ağustos 1945 tarihinde atom bombasının patlatıldığı Hıroşima'yaya götürerek milli ruhu onlara aşılıyoruz. ‘‘ Metrekareye 6 bin merminin düştüğü Çanakkale on Hiroşima eder . ’’
Sözü sonrası, Turgut Özal'ın konuya olan duyarlılığı arttı ve Çanakkale şehitlilikler de gerekenler yapılarak ecdat kabirlerine sahip çıkıldı.
Özal dönemi öncesi 1962 yılında yapılan KOCA SEYİT ONBAŞI anıtına ilave , 1997 yılında da MEHMETCİĞE SAYGI anıtı Çanakkale'ye kazandırılmıştı.
FOTO ALTI: ....Abide'yi yaptırmayı üstlenen Ali Şakir Yalçın, Ortaokula kitaplık yaptırmayı kabullenen Mehmet Kol ve Muzaffer Tulukcu Kaymakam İsa Bertan nın makamında....
Bununla ilgili 5 Nisan 2025 cumartesi günü gönüllü 3 kişi ile ( Necati Çoban , Kayhan Tangur , Ali Şakir Yalçın ) , Bozkır Soğucak ve Derebucak’a giderek Abide’leri inceledik .
