Tartışmaların odağını; kargaşalar, küresel oyunlar, acımasız rekabet, çözümsüz kapitalizm gibi kavramlar alsa da işin esasını yani üretim gücünü ve yanında üretimin bileşenlerini unutmamak gerekir. Üretim gücünün ana kaynağı şüphesiz ki işgücüdür. İşgücü günümüzde sadece beden gücünü ifade etmek yanında beyin gücünü hatta görünmeyen yeteneğini de kullanıma açmaktadır. Haliyle yetenek (talent) kelimesi, işgücü becerisini anlatmada, şimdilerin en gözde görünmez gücünü ifade etmek için kullanılıyor.
İşgünün becerisi küresel arenada şu sıralar en gözde alanların başında geliyor. Bu kavramın önemini daha iyi anlamak için bir dizi sıralama bile yapıyorlar. Başlıkta da belirttiğim gibi Human Capital Report veya Index, bu iş için kullanılan ve ülkelerin bazı kıstaslar ölçüsünde değerlendirildiği ve sıralandığı aynı zamanda yatırımları da şekillendiren bir karşılaştırma kriteri.
Raporda 124 ülke karşılaştırmaya alınmış. Raporda, karşılaştırma yaş grupları ve gelir değişkenleri ile yapılmış durumda. Yaş grupları; 15 yaş altı, 15-24 yaş arası, 25-54 yaş arası, 55-64 yaş arası ve 65 yaş üzerini kapsıyor. Bu kategori iki farklı temayı içeriyor bunlardan birincisi eğitim ikincisi istihdam. Bu anlamda bir de gelir ile yaş grupları arasındaki koreleasyona bakılıyor. Gelir grupları da dört kategoride ele alınıyor; düşük, alt orta, üst orta ve yüksek gelir grubu
Sonuçta ülke sıralamalarına baktığımızda farklı sonuçların ortaya çıktığını görüyoruz;
- Sıralama, 124 ülke arasında 15 yaş altı için ilk üç ülke; birinci Finlandiya (97,67), ikinci İrlanda (96,05), üçüncü Singapur (95,47) ve Türkiye 61. (83,26),
- 124 ülke arasında 15-24 yaş için, ilk üç ülke; birinci Kanada (88,70), ikinci Finlandiya (85,04), üçüncü Norveç (83,87) ve Türkiye 50. (71,75),
- 124 ülke arasında 25-54 yaş için, ilk üç ülke; birinci Finlandiya (81,49), İkinci İsviçre (80,03), üçüncü İsveç (79,62) ve Türkiye 77. (58,37),
- 124 ülke arasında 55-64 yaş için, ilk üç ülke; birinci Yeni Zelanda (85,72), ikinci Japonya (85,24), üçüncü Norveç (85,14) ve Türkiye 78. (63,41),
- 124 ülke arasında 65 üzeri yaş için, ilk üç ülke; birinci Japonya (75,39), ikinci Norveç (74,59), üçüncü Yeni Zelanda (74,19) ve Türkiye 70. (53,86),
- Ortalama olarak baktığımızda Türkiye, 124 ülke arasında (67,09) skorla 68. sırada yer alıyor,
- Gelir grubunda ise Türkiye, üst-orta gelir grubu kategorisinde 68. sırada (67,09) skorla yer almakta.
Raporun bize gösterdiği tespitler yukarıdaki gibi olmasına karşın, alınması gereken önlemler ve çıkarılması gereken sonuçlar daha farklı. Raporun geneline baktığımızda, Türkiye'nin durumunu orta seviye olarak görmek mümkündür. Ancak yaş grupları itibariyle baktığımızda öncelik 15-24 yaş arası gruptaki gençlerimizin yeteneklerinin yüksek seviyelerde olduğu ve yine 15 yaş altı yaş grubundaki çocuklarımızın seviyelerinin nispeten diğer yaş (24 üstü) grubuna göre iyi olduğu yönündedir. Bu haliyle 24 yaşına kadar aldığı eğitim nasıl oluyor da bu yaştan itibaren işgücü piyasasındaki görünümü ve istihdam olarak yansıması kötüleşiyor?
Kırılma noktası olarak alınabilecek bu durum için eğitim, belki de akla gelen ilk sorun olsa da 21. yüzyılın yetenek/beceri yüzyılı olduğu göz önüne alındığında alınması gereken mesafelerin uzunluğunu göstermesi bakımından manidardır.
