Akören’in manevi önderleri
ilçenin geleceğine ışık tuttu-3
Araştırmacı-Yazar Muzaffer Tulukcu, Akören Tarihi’nde ilçenin manevi önderlerini kaleme alıyor. Tulukcu, ilçenin önemli isimler yetiştirdiğine dikkat çekerek, bu isimlerin ilçeye büyük katkı sağladığını belirtiyor. Akören’in manevi önderlerini 3 bölümde anlatan Tulukcu, 3. Bölümü de 1950 yılından sonraki dönem olarak anlatıyor.
FOTO ALTI: (Sofu) Mehmet Çalışkan (oturanlar ilki). Bulgur Tekkesi Hafızlık töreni. Hakkı Özçimi Hoca ve arkadaşlarıyla.
1951 YILINDAN SONRAKİ DÖNEM
1950 yılında Demokrat Parti’nin iktidara gelip Adnan Menderes’in başbakan olmasıyla başlayan süreçte ezanın aslî şekliyle (Arapça) okunmaya başlaması, İmam-Hatip Okullarının yeniden açılması sonucunda Türkiye’de Din Eğitimi alanında yeni bir sayfa açıldı. 16 yıl devam eden genelde din eğitimi özelde Kur’an öğretimi yasağı sona ermiş, insanlar huzura ermişti. Bu dönemin bitmesiyle Kur’an Kursu alt yapısı olan öğrenciler İmam-Hatip Okullarındaki eğitim seviyesinin yükselmesine vesile oldu.
FOTO ALTI: 1951 yılında Akörenli 29 öğrencinin İmam Hatip Okulu’na kayıt olmasına vesile olan Gönül Adamı Hacı Veyis Zade Mustafa Koruyucu Hoca Konya’daki hayırlı işlerin duası ona yaptırılırdı.
Bu dönemde öncelikle Konya’da din eğitimi ve manevî dünyamızın önderlerinden merhum Hacıveyiszade Mustafa Korucu Hoca’nın fedakarlığı ve gayreti çok önemli idi. Onun bu himmet ve gayretinden özellikle Akviran da nasibini aldı.
FOTO ALTI: 1953 1. S Ahmet Sezgin, 2.Ahmet Dinç, 3. Misafir Mustafa Yılmaz, 4. misafir Abdülkadir Taşkıran, 5.Halil İbrahim Gültekin.
Ali Osman Efendi, Köy Hocası, (Sofu) Hasan Çalışkan, İsmail Gültekin, Yusuf Kurban Hoca, (Dalgacı) Hüseyin Ceylan gibi konuya duyarlı büyüklerin ilgisi ile günde Hacıveyiszade Mustafa Korucu Hoca otobüsle Akviran’a geldi. O dönemde otobüs Konya’ya günde bir kez gider gelirdi.
FOTO ALTI: Yakın tarihe kadar 1950 kuşağının öğrencileri biraraya gelip hatıraları yad ederlerdi.
Akşam kalabalık bir gruba hitap eden Hacıveyiszade Mustafa Korucu, 1926’dan beri çekilen sıkıntıları anlattı ve yeni bir dönemin başladığına dair ifadeleri ve tavsiyeleri faydalı oldu.
FOTO ALTI: İsmail Çevik, 1950’li yıllarda İmam Hatip Okulu’nda beden eğitim dersi öğretmeni olarak görev yapmıştı.
Aynı tarihlerde Kapu Camii İmam-Hatibi Yılanlı Medrese hocası Postalcızade Hacı Abdurrahim de Süleymaniye’de misafir edilmişti. Süleymaniyeli bir Tatar at arabası ile Postalcızade’yi Alan köyüne de götürmüştü. Postalcızade Hacı Abdurrahim’in camide aynı konu ile verdiği bilgiler Alan köyümüzde de olumlu yankı bulmuştu.
FOTO ALTI: Şam’da da eğitim gören Rafet Abay Hoca, Emekli hayatını Akören’de geçiriyor.
Bu dönemde 1926 yılında kapatılan ve tekrar 1951 yılında açılan Konya İmam-Hatip Okulu’na kayıt en fazla Akviran’dan oldu. Konya’ya bağlı Karaman, Ereğli, Akşehir, Çumra gibi ilçelerden 10-15 öğrenci kayıt olurken, o dönemde henüz nahiye olan Akviran’dan 29 öğrenci kayıt olmuştu. Bu sayıya ulaşılmasında Ali Osman Efendi başta Akviran’ın hocaları, duyarlı velilerin yanında, Hacıveyiszade Mustafa Korucu telkinleri ile Postalcızade Hacı Abdurrahim Efendinin Alan seyahati etkili olmuştu. Konya İmam-Hatip Okulu’na kaydolan 279 öğrencinin 29’u Akviranlı idi.
FOTO ALTI: İmam Hatip Okulu’ndan yetişen sonrasında avukat olan Halil İbrahim Gültekin.
1951 yılında Konya İmam Hatip Okulu’na kayıt olan Akviranlı öğrenciler: Mustafa Ünsal, Saffet Arıcı, Hasan Hüseyin Bilensarı, Seyit Mehmet Ersöz, İbrahim Dursun, İsmail Ünver, Sadullah Kutlu, Mehmet Ergüven, Halis Karatomas, Abdurrahman Altıntaş, Harun Çetinkeye, İsmail Gülkara, Yusuf Tokmak, Seyit Mehmet Ersoy, Abdurrahman Öğüt, Turgut Alp, Zühtü Özertaş, Mehmet Çalışkan, Seyit Ahmet Sezgin, Halit Yarımca, Nazım Kurban, Halil İbrahim Gültekin’di. Ali Galip Samur (Alan), Ömer Yetiş (Alan), Durmuş Pınarcık (Orhaniye) ise Akviran’ın köylerinden kaydolan öğrencilerdi.
FOTO ALTI: Ali Galip Samur Hoca, vefat etmeden kısa bir süre önce Hac dönüşü.
İmam Hatip öğrencileri okula başlamak için Mehmet Çavuş’un (Karaçelebi) kamyonu ile Orhaniye, Kale, Çarıklar güzergâhından yola çıktılar. Çarıklar’a yaklaşınca kamyonun tekeri patladı ve o gece o civarda yakın bir handa gecelediler. Ertesi gün yürüyerek Çumra yoluna çıktılar, zor şartlarda da olsa Konya’ya ulaşıldı. Öğrencilerin bazıları kendi aralarında bazıları da Sanat Okulu, Ticaret Lisesi ve Karma Ortaokulu’nda okuyan hemşerileriyle tuttukları kiralık evlerde zor şartlarda eğitimlerini sürdürdüler. Numune Hastanesi, İmam-Hatip Okulu civarı ve Çocuk Yuvası yakınlarındaki kiralık evlerin çoğu tek odalı ve sobalı idi.
FOTO ALTI: 11 Temmuz 1935 Şehit Pilot Hamdi Özgüner, Konya İmam Hatip Okulu’nda 1950’li yıllarda tarih, coğrafya öğretmeni olarak görev yapan Arif Bilge ve İdris Öncel.
Çok fazla maddi imkan olmadığı için Akviran’dan gelecek yufka ekmek, patates, pekmez vb. yiyecekler dört gözle beklenirdi. Bekâr öğrenci evlerindeki nenelerin fedakârlıkları, o günleri yaşayanlarca güzel anılarla hatırlanmaktadır.
FOTO ALTI: 1967 Mehmet Kurban Karadeniz Ereğli’de müftülük yapmıştı.
Okulun açıldığı 1951 yılında eğitime başlayan öğrenciler Akviran’dan Nazım Kurban, Mehmet Çalışkan, Seyit Ahmet Sezgin, Halit Yarımca, Halil İbrahim Gültekin ve köylerden Durmuş Pınarcık (Orhaniye) ve Ali Galip Samur (Alan) 1957-1958 döneminde Konya İmam-Hatip Okulunun ilk mezunları olarak tarihe geçtiler.
FOTO ALTI: 1942 yılında Akören’e ilk minareyi yaptıran (Goca Camii) M. Ali Karaselek (önde fötrlü, gözlüklü) dönem arkadaşlarıyla.
Ali Osman Ceylan, Mehmet Ertaş, Hasan Hüseyin Yılmaz, Mehmet Kurban ve Durmuş Sert (Orhaniye) 1959-1960, Derviş Rıza Bilgiç, Ahmet Hamdi Öğüt ve Abdülkadir Mermer 1963-1964, Ahmet Dinç ise 1964-65 öğretim yılında mezun olarak diploma aldılar.
FOTO ALTI: Ak Camii 1947 yılında yenilenerek taştan yapılmıştı.
1951 yılında okula ilk kayıt olanların içinde, Ali Osman Efendi, Topal Hafız, Palanın Hafız gibi dönemin hocalarında okuyan öğrencilerin bu artıları onların dönem kaybetmeden mezun olmalarını sağlamıştı. 1951 yılında okula başlayanlardan Saffet Arıcı Karma Ortaokulu’na, Abdurrahman Altıntaş Sanat Okulu’na geçiş yaptılar. Mustafa Ünsal Ankara’da, Seyit Mehmet Ersoy İstanbul’da eğitimlerini sürdürdüler. Harun Çetinkaya ve Mehmet Tekin Akviran’a döndüler; Harun Çetinkaya terziliğe başladı. Mehmet Tekin ise Ali Osman Efendi’de eğitimine devam etti.
FOTO ALTI: Ahmet Dinç hocamızın kitap serisinden biri.
Konya İmam-Hatip Okulu’nun açıldığı ilk yıl öğretmenlerin ikisi Akviranlı idi. Öğretmen Arif Bilge tarih ve coğrafya, İsmail Çevik ise beden eğitim derslerine giriyorlardı.
FOTO ALTI: Mehmet Çalışkan Hocanın Hafızlık Diploması.
Okulun açıldığı ilk yıl Akören’den 29 öğrenci kayıt olurken, sonraki yıllarda bu sayı 4’ü geçmedi.
FOTO ALTI: 1950’li yıllar, Arkadakiler: Mehmet Ertaş, Andurrahman Altıntaş, Mehmet Kurban. Ortadakiler: Mustafa Yılmaz, Ahmet Bilgiç, Ali Osman Ceylan Öndekiler: H Hüseyin Yılmaz.
1951 yılında Konya İmam Hatip Okulu’nun açılmasından birkaç yıl sonra Akviran’da kültürel ve sosyal olaylarda gelişmeler oldu.
FOTO ALTI: 1957-1958 öğretim yılı Konya İmam Hatip Okulu mezunu Halit Yarımca öğretmenlik yaptığı yıllarda.
Dönemin Belediye Başkanı Hüseyin Özkanoğlu’nun teşviki ile Ticaret Lisesi öğrencisi Kadir Taşkıran’ın önderliğinde Konya’daki okullarda eğitimlerini sürdüren öğrencilerden oluşan tiyatro grubu, Yukarı İlkokul bahçesinde iki akşam “Akıl Taciri” ve “Vatan Yahut Silistre” isimli tiyatro gösterileri yaparak, Akviranlının gönüllerini fethetmişlerdi. Ayrıca İmam-Hatip Okulu öğrencilerinin talep üzerine birkaç kez okudukları Mevlid de herkesi özellikle büyükleri çok memnun etmişti.
FOTO ALTI: 1952-1953 öğretim yılı Saffet Arıcı ve Ömer Lütfü Bilensarı.
1957-1958 öğretim yılında mezun olan Halil İbrahim Gültekin birkaç yıl imamlık yaptıktan sonra İstanbul Hukuk Fakültesi’ni kazandı; mezuniyet sonrası uzun yıllar avukatlık yaptı. Nazım Kurban ise birkaç yıl imamlık yaptıktan sonra, Mustafa Şeref Yavuz’un çabası ile DSİ 4. Bölge Müdürlüğü’nde memurluğa geçti ve oradan emekli oldu.
FOTO ALTI: Konya İmam Hatip Okulu ilk mezunlarından Nazım Kurban.
Halit Yarımca, Seyit Ahmet Sezgin ve Durmuş Pınarcık öğretmenliği tercih ettiler uzun yıllar Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda hizmet ettiler.
FOTO ALTI: Sadullah Kutlu’nun 1967 yılında İmam Hatip Okulu’ndan aldığı tasdikname.
Mehmet Çalışkan ve Ali Galip Samur aslî mesleklerine yöneldiler. Mehmet Çalışkan uzun yıllar Aydoğdu Geçit Camii’nde görev yaptı çocuklara Kur’an ve ilmihal bilgileri öğretti. Halkın arasında görev yaptığı cami Mehmet Çalışkan hocanın lakabı Sofu’nun Camii diye anıldı.
FOTO ALTI: Abdülkadir Mermer Çumra İmam Hatip Okulu’nda önemli hizmetlerde bulundu.
Ali Galip Samur Konya Öğretmenevleri Camii’nde görev yaparak emekli olmuş, sonrasında da Mahmuriye Camii’nin yapımı için çok emek vermişti.
FOTO ALTI : Akşehir’de müftülük yapan Mehmet Ertaş Emekli hayatını uzun yıllar Konya Akyokuş’taki evinde geçirmişti.
1959-60 Öğretim yılında mezun olan Ali Osman Ceylan Diyanet İşleri Başkanlığında il ve ilçe müftülüğü, Mehmet Ertaş ise ilçe müftülüğü yapmışlar ve emekli olmuşlardır. Ali Osman Ceylan emeklilik sonrası Avrupa’da da mesleğini yürütmüştü. Hasan Hüseyin Yılmaz, Mehmet Kurban Milli Eğitim Bakanlığını tercih edip uzun yıllar öğretmenlik yaparak emekli olmuşlardı. Mehmet Kurban ilave Müftülük ve Mevlana Ortaokulu Müdürlüğü de yapmıştı. Durmuş Sert Milli Eğitim Bakanlığında öğretmenlik ve Konya Yüksek İslam Enstitüsü Müdürlüğü yapmıştır.
FOTO ALTI: Durmuş Sert Hoca’mız 1975-1982 arası Konya Yüksek İslam Enstitüsü Müdürü olarak görev yapmıştı.
1963-64 mezunu Derviş Rıza Bilgiç ve Ahmet Hamdi Öğüt Diyanet İşleri Başkanlığında çalıştılar. Ahmet Hamdi Öğüt Kadınhanı, Seydişehir ve Ereğli ilçe müftülükleri yaptı. İki hocamız da Diyanet İşleri Başkanlığından emekli oldular. Abdülkadir Mermer ise öğretmenliği tercih etti. Özellikle Çumra İmam-Hatip Okulu’nun sevilen öğretmeniydi.
1964-65 mezunu Ahmet Dinç ise öğretmen olarak Akviran ve Çumra’da mesleğini icra etmişti. Rafet Abay: 1946 Yılında Akören’de doğdu. Küçük yaşta annesi rahmetli olunca uzunca bir süre babası ile Boruktolu’nda yaşadı. Akören Ortaokulu’ndan mezun olduktan sonra Üç yıl Konya Topraklık Kuran Kursu’nda eğitim gördü.
FOTO ALTI: İmam Hatip Okulu’nun ilk mezunlarından Orhaniyeli Durmuş Sert.
1964-67 Arazında üç yıl Suriye’nin başkenti Şam’da Medrese eğitimi aldı. Arap-İsrail Savaşı nedeniyle Türkiye’ye döndü. Askerlik sonrası iki yıl Boruktolu’nda fahri hocalık yaptı. 1979-1998 yılları arasında kadrolu olarak Akören Yüğ Camii’nde görev yaptı. Emeklilik hayatı Akören’de geçiriyor.
MUZAFFER TULUKÇU
