Afrika'nın kuzeybatısında bir İslâm ülkesi olan ve eğitimini Türkiye’de tamamlamak üzere Bursa'ya gelen Sidi El kheir Messuod İbrahim, Uluslararası Murad Hüdavendigar Anadolu İmam Hatip Lisesinde eğitimini sürdürüyor. Sidi El kheir Messuod İbrahim, Türkiye’de eğitimini tamamladıktan sonra ülkesine dönerek Moritanya ile dünya arasında köprü olmak istiyor.
Öncelikle sizleri tanıyabilir miyiz?
Sidi El kheir Messuod İbrahim.2017 yılında TDV bursuna kazanarak Türkiye ‘ye geldim. Lise eğitimimi Bursa’da Türkiye'nin en seçkin kurumlardan biri olan Uluslararası Murad Hüdavendigar Anadolu Imam Hatip Lisesinde tamamlamak üzereyim. Lisede farklı insanlarla tanışma fırsatım oldu. Bulunduğum okulda 72 farklı ülkeden farklı kültür ve bölgelerden gelen arkadaşlarım oldu. Tüm bunlar benim ilgim çekti. Bu alanda eğitim alarak Moritanya’ya geri döneceğim. Moritanya ile dünya arasında köprü olmak istiyorum. Ülkemin gelişmesine katkı sağlayacak biri olmayı ve insanları bu konuda bilgilendirmeyi istiyorum. Ülkemin dünyadaki varlığının artmasına çalışacağım.
Türkiye’de eğitimini tamamladıktan sonra ne gibi hedefleriniz var?
Türkiye’de almayı düşündüğüm eğitim ve burs ile daha güvenilir bilgilerle ülkeme dönmek istiyorum. Türkiye’de eğitimimi tamamladıktan sonra ülkeme dönmeyi planlıyorum. Ülkeme döndüğümde Türkiye’yi temsil edeceğim. Ülkemle güçlü bir ilişki kuracağıma söz veriyorum. Tüm bunları yaparken insan sağlını tehlikeye atmadan çalışmak istiyorum. Çünkü dünyada ülkeler arasında savaşlar çok. Açlık, susuzluk, ekonomik sorunlar insanları olumsuz etkiliyor. Bölümü okuyup bitirdikten sonra bu alanlarda da çalışacağım.
Ülkenizin kültürü ve yaşantısı ile ilgili bilgi verir misiniz?
Din İslam, Moritanya kültüründe ilk belirleyicidir ve sosyal ve kültürel düşüncenin kaynağı ve referansıdır. Popüler dindarlığın tüm tezahürlerine rağmen, İslam ve Maliki okulu, kültürel, sosyal ve dilsel geleneklerin çeşitliliğine rağmen tüm Moritanyalılar için kapsayıcı ve birleşik kaldı.
Türkiye ile görüşleriniz nelerdir?
Türkiye tercih etme sebebim ise, Türkiye Müslüman bir ülkedir aynı zamanda Avrupa’ya ve Dünya’ya açık bir ülkedir. Teknolojik gelişmeleri yakından takip etmektedir. Hızla gelişen, büyüyen bir ülke, farklı kültürler ve milletler barındırıyor. Böyle bir ortamda bulunduğum için çok şanslıyım. Türkiye ile karşılaştırıldığında Moritanya her açıdan küçük bir ülkedir. Bu yüzden Türkiye gibi daha büyük bir ülkede edindiğim deneyimleri daha küçük olan ülkemde etkili bir şekilde uygulayacağım. Türkiye, bizler için tüm dünyanın umududur.
Ülkenizde Ramazan’da neler yapılıyor? Ne tür hazırlıklar yapılıyor?
Moritanyalıların, Ramazan ayı boyunca ibadet ve itikafları diğer Müslümanlardan farklı değil ancak bu mübarek ay ile ilgili kültürlerinin bir parçası haline gelen bazı gelenekleriyle diğerlerinden ayrılıyorlar.
RAMAZAN TIRAŞI
Moritanyalılar, Ramazan’ın ilk günlerinde çıkan saçların sahibine uğur ve bereket getireceğini düşünüyor. Bu nedenle, çoğunlukla erkek ve çocuklar, yüzyıllardır nesillerden kendilerine miras kalan bu geleneğe bağlı kalarak, şans ve bereket getirecek yeni saçlara kavuşmak için Şaban ayının son gününde traş oluyor.
EZ-ZERİK
Moritanyalılar, birçok Müslüman gibi Ramazan ayında içecek ve hurmanın yanında Kuskus ve el-Hasa’a isimli çorba gibi özel yemekler hazırlıyor. Ancak az şekerli süt ve su karışımı olan geleneksel Arap içeceği ‘ez-Zerik’, Moritanya’da Ramazan sofralarının vazgeçilmezi olarak görülüyor.
ÇAY
Akşam ezanında ez-Zerik içildikten sonra, Moritanyalılar için sıra vazgeçilmez olan Atay çayına geliyor. Oruçlular, güneş battıktan sonra hemen Atay içmezlerse baş ağrısından kurtulamayacaklarını düşünüyor. Muhammed el-İmam, Senegal’deki Saint Louis şehrinden 1876’da ülkeye giren çayın, özellikle Beidane toplumu olmak üzere Moritanyalılar için vazgeçilmez olduğunu dile getirdi.El-İmam’ın aktardığına göre, toplumda yeni kullanılan her şeyde olduğu gibi fakihler arasında Atay çayının da helal veya haram olduğu noktasında ihtilaf yaşanmıştı.
EL-TAJİN
Genellikle et, soğan, patates, havuç ve et suyu ile pişirilen Tajin, Teravih namazından hemen önce veya sonra yenilir. El-Tajin’in gece yarısından önce kuskus, pirinç veya makarna ile servis edilen ana yemekle ise ilgisi yok.
ŞEYTANLAR SERBEST KALIYOR
Moritanyalılar, Ramazan ayının 27. gecesinin Kadir gecesi olduğuna inanırken, Hz. Peygamber (S.A.V.) "Siz Kadir gecesini Ramazan'ın son on günü içerisindeki tek rakamlı gecelerde arayınız “buyurmuştu. Moritanyalılar, Ramazan ayının 27. gecesinde, şeytanların zincirlerinden kurtulduğuna inanıyor. Bu nedenle, yerel kültüre göre, her evde şeytanların kokusundan nefret ettiğine inanılan tütsüler yakılıyor. Meryem Bint Hattari, “Ramazan ayında kadınlar, çocukları tılsım ve muska ile koruyor ayrıca zincirlerinden kurtulan şeytanları kovmak için de tütsüler yakıyor. Bu neredeyse hiçbir evin ihmal etmediği eski bir alışkanlık” dedi. Moritanyalar ayrıca, gelecek yıl ölecek olan kişilerin listesinin, Kadir gecesinde kaydedildiğine de inanıyor. Bu nedenle, bu gecede arkadaşları, aileleri ve komşularıyla iletişime geçerek helallik istiyor.
RAMAZAN ÜÇ BÖLÜME AYRILIYOR
Moritanyalılar, Ramazan ayını her biri on günlük üç bölüme ayırıyor.Her bölüme bir binek ismi verilirken, oruçlular için en hızlı geçen ve yorgunluğun en az hissedildiği Ramazan’ın ilk on gününe ‘At onluğu’ ismi veriliyor. İkinci on günde ise oruçluların biraz yorulduğu ve zamanın biraz daha ağır geçmesi nedeniyle bu döneme ‘Deve onluğu’ deniliyor.Son on günde de, yorgunluğun en fazla hissedildiği ve zamanın en yavaş geçtiği dönem olması nedeniyle ‘Eşek onluğu’ deniliyor.
ENDİVNE GELENEĞİ
Afrika kökenli olan bu kelime, bazı bölgelerde bayram harçlığı olarak bilinirken, Ramazan bayramında verilen hediye anlamına geliyor.Ramazan’ın son gününde, çocuk ve kadınlar yeni elbiselerini giyerek, mahallede tanımadığı kişiden bile isteyebileceği Endivne’yi almak üzere sokağa çıkıyor.Toplum gelenekleri, kendisinden Endivne istenen kişinin öncelikli para olmak üzere herhangi bir hediyeyi karşısındakine vermesini öngörüyor.
PERŞEMBE: Idrissa Rusongeka Burundiliyim
MUHAMMED ESAD ÇAĞLA
