Alan, ismini duyurmayı başardı
Araştırmacı-Yazar Muzaffer Tulukcu, Akören Tarihi’ni kaleme almayı sürdürüyor. Akören’in mahallesi Alan’ı anlatan Tulukcu, mahallenin dikkat çeken ve bilinen isimleri hakkında bilgi veriyor.
FOTO ALTI: Alan deyince ilk akla gelenlerden Küpeli Efe (Mustafa Taşgın)
ALANDA MUHTARLIK YAPANLAR
1-Muhtar Yusuf (1844-1880 /1900 -1904) 2-Kır Veli Ağa (Vural) (1904-1920) 3-Hüseyin Güzel (1920-1936) 4-Seyit Vural (1936-1938) 5-Abdurrahman Kırbaş (1938-1950) 6-Mehmet Çalışkan (1950-1952) 7-Abdullah Kırbaş (1952-1954) 8-Mehmet Çalışkan (1954-1957) 9-Abdullah Doğan (1957-1960) 10-Abdullah Alan (1960-1963) 11-İbrahim Kırbaş (1963-1967) 12-Hüseyin Alan ( 1967-1971) 13-Süleyman Koca (1971-1978) 14-Mustafa Güzel (1978-1983) 15-Mehmet Doğan (1983-1991) 16-Durmuş Ali Seren (1991-1994) 17-Ali Dursun (1994-1999) 18-Durmuş Ali Seren (1999 2004) 19-Mehmet Koca (2004-2009) 20-Duran Aşık (2009 2014) 21-Nurettin Güzel (2014-2019) 22-Seyfullah Çolak ( 2019 - devam) Tüm Türkiye'de olduğu gibi 1950'li yıllar ile birlikte Alan'dan da göçlerin hızlandığı görülmekte. Akören merkezden Konya başta olmak üzere Ankara, İstanbul gibi büyük şehirlerin dışında Çumra, Boruktolu ve Çomaklı'ya göç olduğu gibi, bu konuda Alanlıların şu anda Konya merkez Meram ilçesine bağlı olan Boyalı ve Bayat mahallelerine hayli göç ettiği görülmekte. Bu konuda dikkat çeken ise İlk göç eden (Gök) Ali Çelik'in 1920 yılında Musa Ot'un ise 1930 yılında Boyalı'yı önce Kaşınhanı'na sonrasında Bayat'a giden Mehmet sazlı, Mehmet Çelik ve Abdulkadir Çelik'in 1934 yılında Bayat'ı yurt tuttukları sonrasında da yerleşenler:
Kerim İpek, Veysel İpek, Bayram İpek, Pevrüldane İpek, Mehmet İpek, Fahrettin Kılınç, Ali Kılınç, Kamil Kılıç, İbrahim Yeniay, Ali Dinç, Mehmet Ali Günay, Ahmet Günay, Mustafa Günay, Hasan Günay, İbrahim Alan, Recep Demiröz, Mustafa Alan, Halit Asil, Seyit Ali Sağlam, İbrahim Sağlam, İsmail Sağlam, Osman Sağlam, Ziya Çelik, Mehmet Çelik, Mevlüt Güçlü, Ali Güçlü. Alan'dan Konya'ya göç edenlerin genelde Kovanağzı, Karaaslan Alakova, Aymanas, Sille Yolu, Uzunharmanlar, Yaylapınar, Alpaslan ve Kalfalar mahallelerinde ikamet ettiği görülmekte.
FOTO ALTI: Alan’da yaşayan Kıbrıs Gazisi Mevlüt Uğur.
ALAN'DAN YETİŞEN SPORCULAR
Bu konunun yıldızı 1982-1989 yıllarında bisiklet sporu yapan ve 70'in üzerinde Milli formayı giyen Abdullah Tuş. 1965 yılında Alan’da doğan Demirci Ali rahmetlinin oğlu Abdullah Tuş, 1982 yılında Konya'da geleneksel olarak yapılan Düz Bisiklet Yarışları'nda 1. olarak bisiklet sporu ile tanıştı. Antrenörler Nusret Ergül, Sadık Keleş ve Seyit Kırmızı nezaretinde çalışmalarını sürdüren Abdullah Tuş'un ilk başarısı Yıldızlarda Türkiye birinciliği oldu. İlk yıllarda Medaş Tek Meramspor sonraki yıllarda Köy Hizmetlerispor formasıyla yarışan Abdullah Tuş, gerek pist gerekse yol yarışlarında gerek ferdi, gerekse takım olarak birçok dereceler elde etti. 1989 yılında sporculuğa son veren Abdullah Tuş sonraki yıllarda kulüp ve Milli takım antrenörlüğü yaptı. 4 çocuk babası Abdullah Tuş halen Konya Milli Eğitim Müdürlüğü'nde teknik eleman olarak görevini sürdürüyor. Alandan 5 tane de amatör futbolcunun yetiştiği görülmekte:
Hüseyin Güzel 1994 yılında Köy Hizmetlerispor’da önce yüzme sporu ile ilgilendi, 1996-2002 yılları arasında da aynı kulübün sarı -siyah forması ile futbol oynadı.
FOTO ALTI: Muhtar Seyfullah Çolak görevine devam ediyor.
Ahmet Güzel 1998 yılında Endüstrispor’da futbola başladı, 2004-2005 yılları arasında Köy Hizmetlerispor’da futbola devam etti.2006 yılında da Konyaspor'da top koşturdu. 1996-2000 yılları arasında Konya Belediyespor forması ile Yavuz Gök futbol oynarken Osman Kül ise 1996-2000 yılları arasında Beyşehirspor ve Demirspor'da futbol oynadı. Muzaffer Güzel ise 1994-1997 yılları arasında Maliyespor futbol takımı forması giymişti .
FOTO ALTI: Okul Müdürü Mehmet Dursun.
ALAN'IN İLKLERİ
İlk Şehitler: Çanakkale Şehitleri Abdullah Çavuş, Mehmet Çavuş, Ahmet Çavuş ve Hüseyin Çavuş
İlk Profesör: Abdurrahman Yetiş
İlk Doktor: Profesör Doktor Mustafa Samur
İlk Hakim: Veli Alanlı
İlk Müftü: Ali Galip Samur
ilk Mühendis: Osman Akman
İlk Hemşire: Ayşe Bağcı
İlk Muhtar: Veli Vural
İlk Müteahhit: Arif Çalışkan İlk İmam Hatip Okulu Mezunu: Ali Galip Samur
İlk Albay: Hüseyin Akman
İlk Hacca Giden: Mevlüt Sağdıç
ilk radyoyu kullanan: Çatlı Mehmet öğretmen (?)
İlk Televizyonu Alan: Mustafa Güzel Kestek (Nordmende marka)
FOTO ALTI: Okul Müdürü Ramazan Uğur.
TARİHTEN BİR YAPRAK
Osmanlı kayıtlarına göre 2. Abdülhamit dönemi 1882 kayıtlarına göre Alan köyü 33 hane olup, oda sayısı ve çeşme sayısı 1, kuyu sayısı 1, mektep sayısı 1, mescit sayısı 1 olup 1 tane de demirci dükkanı olduğu bilinmektedir. Önceki yıllarda 4 olan odaya 9 oda daha ilave edilmişti. Oda isimleri Kümbüller, Osmanlar, Dombay, Çangallar, Menbiller, Çolaklar, Tosun, Yanıklar, Topallar, Dedeler ve Adıgüzeller.
FOTO ALTI: Dernek Başkanı Mahmut Dursun.
ALAN KÖYÜ CAMİ VAKFİYESİ
Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü Kültür ve Tescil Dairesi Arşivi Kayıtları, Vakfiye Defteri 687 numara 452'deki kayıtlarına göre Konya'ya bağlı Sahra Nahiyesi Alan köyü halkından Abdülkadir oğlu Mehmet Ağa (Kılıç), halkın yardımıyla 1902 yılında bir cami yaptırdığı, bu önderin daha sonra da Bayat'a göç ettiği belirtilmektedir. Bu şahsın bu cami için kendi kendi helal mallarından 2000 kuruş vakfettiği bu paranın üçe ayrılıp bir bölümünün caminin bakım ve tamirine, iki hissesinin ise caminin hatimine verilmesini şart koşmuştu. Kerpiçten olan bu caminin olduğu yere 1976 yılında şu andaki cami ve minaresinin tüm köylülerin desteği ile yapıldığı bilinmektedir. Eskilerin anlattığını 1960'lı yıllar öncesinde Alan dağlarındaki ormanlarda rızık için gerek kadın, gerekse erkeklerce odunların yakılarak kömür yapıldığı ve kömürlerin Konya'ya götürülerek satıldığı ve gelir elde edildiği ifade edilmektedir.
FOTO ALTI: 28 Ocak 1974 Fransa Paris hatırası: Nizamettin Kırbaş, Durmuş Ali Çetin, Mehmet Koçak.
ALAN'DA GENÇ YAŞTA ÖLENLER
İshak Güzel, Yazdamlılı Mustafa, Hasan Yağcı, Ali Samur, Halil Yanar, Raziye Yanar, Elmas Aydoğdu ve Nebahat Aydoğdu
FOTO ALTI: Alan’ın spordaki yıldızı Milli Bisikletçi Abdullah Tuş Alaaddin Turu sonrası Babası Demirci Ali ile.
ACIKLI OLAYLAR
1-Yazdamlı Mustafa'nın Ahmediye köyünde çobanlık yaparken barajda boğulması
2-Raziye Yanar'ın yanarak can vermesi 3-Elmas Aydoğdu ve Nebahat Aydoğdu kardeşlerin aynı anda vefatları
4Seyitlerin Ramazan Avcu'nın avda donarak ölmesi
FOTO ALTI: Yusuf Uğur Köy Şenliği’nde Kur’an-ı Kerim tilavetinde.
ALANLILAR EĞİTİM KÜLTÜR YARDIMLAŞMA VE DAYANIŞMA DERNEĞİ
2001 yılında Mahmut Dursun başkanlığında kuruldu. Yönetim İsmail Koç, Durmuş Ali Eşli, Mustafa Kırbaş, Abdurrahman Sarıtaş, Osman Külve Abdullah Kırbaş’tan oluşan yönetim 4 yıl üst üste Köy Şenliğine imza attı, yardım ve sosyal faaliyetler sonrası 2008-2009 yılında kapanmıştı.
FOTO ALTI: Vaiz Yusuf Uğur.
ŞİİRLERDE ALAN
ALANLICA AŞK
Yük dutup giderken Taled’in değirmenine
Seni gördüm dönmüşsün Gınaç’ın kekliğine
Gırmızı şifon gök işlik ne gözel yakışmış
Zannittim o an galbime bütün ganım akışmış
Çalağanotu yimiş oğlağa döndüm birden
Farkım galmadı saç üstünde pişmiş şepitten
Sandım Govalca’nın ıccağı çöktü böğrüme
Dutamadım gendimi hemen geçtim önüne
Miymene mismene didim ki accık baksana
Sen de didin ki “aralaş şurdan yanıgara
Ağama dirsem şuracıkta seni parçalar
Yüz göğnüm olsa virmen sana garacanavar”
Öğüç gastan iddin sandım galeye almadım
Meğer essah dimişsin gözlerinden annadım
O günden beri deli goyun gibi şaşgınım
Görebeşlesen Gır Guyusu gadar var aşgım
Damda serçelerin yidiği tarana gibi
Delik deşik iddin zalım zavallı galbimi
Sol böğrüm dutuşdu da akgırma gibi yanar
Gursağımdan geçmez bir türlü datlı lokmalar
Aylar yıllar geçdi de mısmıl umut virmedin
Güneşde galmış sede yağ misali eriddin
Yiter gayrim peşinden goşdurma dolandırma
Böğelek dutmuş danalar gibi gıvrandırma
Yiğidarkan yillere gelsin emi disen de
Değişmen dünyaları zülfünün bir tiline
(Prof. Dr. Ahmet Güzel)
FOTO ALTI: Doç. Dr. Kübra Yetiş Şamlı.
ALAN İLE ÖZDEŞLEŞEN: KÜPELİ MUSTAFA TAŞGIN EFE
1911 yılında Alan'da doğdu. Babası Kümbül oğlu Hüseyin Taşgın. Mütevazı, yardımsever, gariplerin yanında arkadaş düşkünü idi, haksızlığa tahammülü yoktu Efe tabiiyetliydi. Ağalara boyun eğmezdi. Uzun süre Konya ve Sinop hapishanelerinde yattı. Maceralı bir hayatı vardı. 1950 yılında Demokrat Parti Affı ile hapisten çıktı ve köyüne döndü. Alan, Belkuyu, Apa, Apasaraycık ve Sabran köyündeki sevdikleri Küpeli Efe'ye köy kıyısında bir ev yaptılar. 1957 yılında Belkuyu'da vuruldu ve Alan'a defnedildi. 5 kızı ve 1 oğlu var idi. Oğlu Hüseyin Taşgın Almanya'da Alan deyince ilk akla gelenlerden biri olan Küpeli Efe'nin maceraları dillere destan.
FOTO ALTI: 2004-2009 döneminin muhtarı Rahmeti Duran Aşık.
FOTO ALTI: Diş Hekimi Kübra Uyanık.
FOTO ALTI: Liseyi birincilik ile bitiren, Kızılıy’da gönüllü olarak hizmetlerde bulunan Çorum Hitit Üniversitesi mezunu Şair Ramazan Yanar 2020 yılında trafik kazasında rahmetli olmuştu.
FOTO ALTI: İshak Güzel Konya Köyhizmetlerispor’da yöneticilik yapmıştı.
FOTO ALTI: Alan Camii köyün merkezinde çevrenin her tarafından görülür.
MUZAFFER TULUKCU
