Geçen ki yazımda ülkemizde yer alan mevsimlik tarım işçileri konusuna değinmiştim. Maalesef, geçen hafta kaza haberleri gelmeye başladı. Bu üzücü durum için önlemlerin alınması,keyfiyetin ötesinde zorunluluk teşkil etmeye başladı. Geçen hafta şahsım adına güzel bir gelişmede yaşadım. Yayınından yararlandığım Kalkınma Atölyesi Kooperatifi, tarafıma söz konusu bu eseri ulaştırma nezaketinde bulundu. Kendilerine bu köşeden, duyarlılıklarından ötürü teşekkür ediyorum.
Gelelim bu haftaki konumuza,malumunuz tarım sektörü, kimi ürünler için hasat kimi ürünler için de ekim ve yetiştirme zamanı olduğundan, hareketli günler geçiriyor. Bu durum göz önüne alındığında, yaşanan sıkıntıların bir şekliyle önüne geçmek adına tarım sektörü ile ilgili konuların konuşulması gerekmektedir. Tam da bu noktada OECD tarafından yayınlanan Agricultural Policy Monitoring and Evaluation 2016 (Tarımsal Politika İzleme Değerlendirme Raporu 2016), isimli rapor, tarım sektörünün görünmeyen yönlerini ve ele alınması gereken konuların gün yüzüne çıkarılması adına önemli bir işlevi yerine getirdi. Her ne kadar tüm ülkelerin tarımsal sorunları birbirinden bağımsız olsa da, küresel arenada üretimin yapıldığı göz önüne alındığında ortak sorunlar da yer alabilmektedir. Kaldı ki OECD 23 ülke için de Country Profiles Ülke Profilleri adında daha detaylı bir içerik sunmuş durumdadır.
Raporun özet kısmında, her ülke için tarımsal üretim sorunlarının birbirinden bağımsız olmasına karşın; çevre, sürdürülebilirlik, küresel arz ve talep konularının ortak amaç olarak görüldüğü; bu ülkelerin sağlıklı, besleyici ve güvenilir ürünler sunma sorumluluklarının olduğu; G-20 Türkiye dönem başkanlığında dile getirilen bir kavram olan kapsayıcı büyümeye katkıda bulunduklarını; tarım sektörüne verilen desteklerin üretim kararlarına vePazar-ticaret zarar verebileceği, ülkeler arasında tarımsal desteklerin farklılık arz ettiği vurguları yer almaktadır.
Türkiye ile ilgili bölümü 9 sayfada özetlenmiştir. Bu kısımda kısaca;tarımsal desteklerin GSYH içerisinde yaklaşık %2 olduğunu, büyük ölçüde desteklerin altyapı yatırımlarına yönlendirildiğini, fiyat sapmalarının azalmasına karşın dünya tarımsal fiyatlarının yaklaşık %20 üzerinde seyrettiğini, destek içeriğinin prim ödemeleri şeklinde oluştuğunu, Onuncu Kalkınma Planında tanımlanan tarım politikaları, stratejik hedefleri temel amacı, nüfusun yeterli ve dengeli bir beslenme sağlamak için olan küresel rekabetçi ve çevre dostu bir tarım sektörü geliştirmek olduğunu, son dönemlerde en uygun ekolojik koşullara dayalı üretim yapısını rasyonalize edenbitkileriçin ödemeleringeçerli olacağı bir reform gerçekleştirildiğini, değerlendirme ve öneri kısmında; son on yılda sektörün hukuki ve kurumsal çerçevenin güçlendirilmesi için olumlu gelişmelerin yaşandığını, inovasyon ve bilgi sisteminin geliştirilmesi için kamu yatırımlarının gerekli olduğunu; makro ekonomik açıdan son on yılda önemli iyileşmelerin yaşandığını, ancak yapısal sorunların devam ettiğini, iklim ve yağışa bağlı olarak su stresinin yaşanabileceğini, tarımsal verimliliğin bundan olumsuz etkilenebileceğine değinilmiştir.
Bunlardan hariç kısmi destekler, AB mevzuatına uyum, tarıma yönelik geliştirilen projeler vb konular da yer almaktadır.
Rapor genel anlamda insan ve yaşam alanı kavramlarının bileşkesini göstermektedir. Tabi raporda yer almayan pek çok konuda bulunmaktadır. Bütün bunlar bir kenara bırakılacak olursa;tarımın önemi ortadadır, arz güvenliği, talep fiyat ve memnuniyet önceliği, sağlıklı beslenme ihtiyacı, çevre için yerinde uygulamalar, tarımsal zorlamaların geliştirdiği fiziki yanlışlıklar gibi durumların bertarafı için tarımsal yerindelik sağlanması ülke yaşayanlarının menfaatleri açısından olumlu görünmektedir.
Gıda hassasiyeti önceliği günümüzün en büyük ihtiyacını göstermesi bakımından önemlidir.
Sağlık dolu yarınlar için tarımsal hassasiyet önemsenmelidir.
Daha detaylı bilgi için aşağıdaki linke bakılabilir.http://www.oecd-ilibrary.org/agriculture-and-food/agricultural-policy-monitoring-and-evaluation-2016_agr_pol-2016-en
Y. Doç. Dr. Bülent Darıcı
