KONYA'NIN ATA SPORU BİSİKLET-13

1940 yılında Konya'da doğan ve spor hayatında birçok başarıya imza atıp adını altın harflerle yazdıran Rıfat Çalışkan 1961 Türkiye Birinciliği, 1962 Marmara Turu şampiyonluğu, İstanbul Uluslararası dünya şampiyonluğundan sonra Münih Olimpiyatları'nda aktif spor hayatını noktaladı. 25 yıllık büyük bir başarının ardından Bursa Gençlik ve Spor il Müdürlüğü’nde antrenörlük ve Bisiklet İl Temsilcisi olarak spor hayatına devem etti. O dönemde Makospor, Bursa Büyükşehir Belediyespor'un antrenörü ve milli takım antrenörü olan Rıfat Çalışkan, Türk sporuna ve Bursa'ya sayısız birincilikler ve şampiyonluklar yaşamasına sağladı.

1960’lı yılların fırtınası Rıfat Çalışkan…

GÜÇLÜ VE YENİLMEZDİ

250 kez milli formayı giyen ve 9 Haziran 2009 tarihinde geçirdiği kalp krizi sonucu hayata gözlerini yuman Rıfat Çalışkan ay yıldızlı bayrağımızı sayısız kez gururla dalgalandırdı, tüm dünyaya adını duyurdu. Sporculuğunda hiç kimse onun rakibi değildi, tek rakibi kendisiydi. Güçlü fiziğiyle kuvvetli rakiplerini yenmeyi başardı ve 1972 Münih Olimpiyatlarına katılarak aktif spor hayatını bıraktı.

Şekerspor yöneticisi Hamit Balcı, Rıfat Çalışkan, Ertan Tezer, Nusret Ergül ve Nezir Sonakın...

GÖNLÜ KADAR BÜYÜK ARŞİV BIRAKTI

"Bisiklet onun aşkıydı, bisiklet üzerinde bronz heykeli andırırcasına dururdu" diyerek bir gazeteye sürdüren eşi Türkün Çalışkan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Kendisi tüm yaşamını bisiklet sporuyla geçirdi. Bisiklet onun aşkıydı. Münih Olimpiyatları'nda son kez yarıştı, fakat hiç bir zaman spordan uzaklaşmadı. Tam 39 yıl oldu onun aktif sporu bırakması, ama hala günümüzde Rıfat Çalışkan'ın anılması, beni ve çocuklarımı son derece gururlandırıyor. Çok farklı bir insandı. Dünyaca tanınmış başarılı bir sporcu olmanın yanı sıra iyi bir eş, iyi bir baba oldu. Yalnız çok kısa bir zamanda bizi terk etti. Bu bizi derinden etkilese de çocuklarına ve torunlarına başarılarını yansıtan kocaman gönlü kadar geniş bir arşiv bırakarak kendi başarılarını ölümsüzleştirdi.

Aynı kuşağın kader birliği etmiş iki şampiyonu Nusret Ergül ve Rıfat Çalışkan...

AĞLIYORUM FAKAT ÜZÜNTÜDEN DEĞİL

Eşinin aktif spor yaşantısını anlatarak çok duygulu anlar yaşayan Çalışkan'ın eşi, "Ağlıyorum fakat değil, onun o başarısını üstünden tam 39 yıl geçmesine rağmen halâ sevilip, saygı duyulması ve onun rekorunun hala kırılmaması beni çok onurlandırıyor, bu nedenle çok duygulanıyorum" dedi.

1960’lı yıllarda Şekerspor. Konya ve Milli Takımın yükünü çeken üçlü Rıfat Çalışkan, Nusret Ergül ve Mustafa Mest...

47. Cumhurbaşkanlığı Bisiklet Turu'nun ödül törenine katıldıklarını ve bu törende yokuş primi ödülünü kazanıp kırmızı mayonun sahibi olan Rus sporcu Alexander Efimkin'in ödülünü kızı Özge Çalışkan ve kendisinin verdiğini belirten Türkün Çalışkan, "Yarışlarda Rıfat’ın unutulmadığını gördüm ve çok gururlandım. Federasyon Başkanı Erol Küçükbakırcı’nın eşime vermiş olduğu değerden dolayı teşekkür ediyorum" diye konuştu.

Uluslararası müsabakada Mustafa Cengiz, Alman sporcu, Rıfat Çalışkan ve İranlı sporcular…

BABAM KENDİ BAŞARISINI ANLATMAZDI

Kızı İlke Çalışkan ise babasının başarılarının, Türk ve yabancı basında çok yer aldığını, o dönemki cumhurbaşkanından, ünlü sanatçılara kadar bilindiğini belirterek, "Annem, babamla ilgili Arapça, Farsça, İngilizce, Almanca, Fransızca diğer ülkelerde çıkan yazılı kupürleri toplayarak bize büyük bir miras bıraktı. Bizim ailemizin en büyük hazinesi bu arşivdir. Tam tamına ne kadar olduğunu bilmiyorum ama 25 tane kutu dolusu gazete ve fotoğraf bulunmakta. Bu arşivlerle ben onun sporculuğunu daha yakından öğrendim. Çünkü babam kendi başarısını, kendi anlatmazdı. Onunla kıran kırana yarışan sporcu arkadaşları ve o dönemde çocukluğu geçmiş ağabeylerimiz ve ablalarımız, babamı bize anlatırdı" dedi.

Nezir Sonakın, Bedri Sakarya, Nusret Ergül, Rıfat Çalışkan, Hasan Kılıç, Çetin Yüce, Hasan Yurtsever...

İŞTE BENİM BABAM

Rıfat Çalışkan'ın 1980 doğumlu kızı Özge Çalışkan ise babası ile ilgili spor yaşantısını bu arşivler ve belgeler sayesinde öğrenme şansını bulduğunu belirtirken, "Hatta küçük bir kızken, gazetelerde yayınlanmış fotoğraflara heyecanla bakarken elime bir fotoğraf geçti. O fotoğraftaki görüntü beni çok etkiledi. Fotoğrafta bir camekân arkasında küçük çocuklar babamın yarış sonrasında içmiş olduğu çay bardağına uzanıyor, etrafında da hayranları onu izliyor. Çocukların ona cam bölmeden merakla bakmalarını gördüm, işte bu benim babam' dedim" diye konuştu.

Önce sporcu olarak Türk bisikletine hizmet eden Rıfat Çalışkan, Sadık Keleş ve Nusret Ergül sonrada antrenör olarak hizmet ettiler...

Eski sporculardan kurulu bulunan ve 20 kişilik bizim bir eski dostlar grubumuz var ve bu grup ayda bir toplanır yemek yer sohbet eder eski gençlik yıllarında anılarını anlatırlar. Bu toplantıların birine Nusret Ergül ün bisikletçiliğinden evvel kalecilik yaptığı konuşuluyor. Bu konu bitince Konya İdmanyurdu’nun efsane basketbol antrenörü Özcan Vanlıoğlu söze başlayarak söyle konuştuğu duymuştum. Bisiklet sporunun efsane isimlerinden Rıfat çalışkan bu sporu yapmadan önce basketbol oynardı. Karma ortaokullunda basketbol takım kaptanıydı. Tahminim yanılmıyorsam 1961-1962 yıllında olabilir. Tarihlerde mahalli gazetelerde Konya bisiklet takımını alınmak üzere acemiler arası düz bisiklet yarışlarının yapıldığı yazıyordu. Bir gün Rıfat Çalışkanla stadyum da karşılaştık ve ben ona bu yarışmalara katılmasını kendisi açısından çok faydalı olacağını anlattım. Yanılmıyorsam koyu yeşil renkli Ralli marka bir bisikleti vardı. Meram’daki evlerine bunla gider gelirdi. Rahmetli Rıfat çalışkan sözümü dinleyerek acemiler arası düz bisiklet yarışmalarına bu bisikleti ile katıldı ve her hafta ilk 5’e girerek büyük dikkat çekti ve Konya bisiklet antrenörü olan Yugoslavya’nın Üsküp şehrinden göç eden rahmetli Nezir Sonakın Konya takımına aldı ve kendisine bir vitesli bisiklet verdiler netice Rıfat Çalışkan’ın bisikletçi olmasına benimde bir katkım oldu.

1976 Sofya. Balkan Gençler ikincisi olan Milli Takım. Ercan Sapmaz, Masör Necmi, Zafer, Nurettin Kipriksiz, Şendoğan Yörük, Fatih Özmen, Cahit Sever, Antrenör Rıfat Çalışkan…

Benimde basketbolcu olmamda Rıfat Çalışkan’ın çok fazla rolü olduğunu söyleyebilirim. Şöyle ki: 1960-1961 yıllarında karma ortaokullunda okurken Rıfat’ı hayranlıkla okul’da izledim ve bundan imrenerek bende basketbol oynamaya başladım. Daha sonraları 1964 yıllarda ben Konya İdmanyurdu’nda oda Konya Şekerspor’da karşılıklı oynayıp rakip olduk. Çalışkanla dostluğumuz arkadaşlığımız bu tarih de başladı. Daha sonraları o spora ben bisiklet hakemi olarak gazeteci olarak iyi ilişkiler içerisinde olduk. Ara ara gazeteye gelerek bana özel haberler verirdi.

Yıllar ilerledikçe Rıfat Çalışkan Konya’dan Edirne Meriç Tekstil takımına transfer oldu aradan Bursa iline yerleşti. 1960-1970 li yıllarda ulusal gazetelerin yılbaşlarında düzenlediği yılın sporcusu anketlerinde devamlı ilk 5’e girerdi. Hatta birinde zirvede yer aldı ve yalın sporcusu seçildi. Spor yaptığı yıllarda yol kenarında toplanan sporseverler Rıfat, Rıfat diye tezahürat yaparak havayı inletirlerdi. Bu yıllarda daha da ileri gidenler vardı ve doğan çocuklarımın ismini Rıfat koyarlardı. Rıfat iyi bir sporculuğun yarı sıra iyi bir de tüccar idi. Ufak çaplı eşyalar götürür aralarda bunları satardı gelirken de oralardan küçük elektronik malzemeler getirir satardı. Hatta bana bile Romanya’dan çay kaynatma ve sakal traş makinesi satmıştı. Allah rahmet eylesin yattığı yer cennet bahçelerinden olsun Türkiye ve Türk halkı seni hiçbir zaman unutmayacak sen rahat ol, rahat uyu.

1967 Bursa Milli takım kampı. Rıfat Çalışkan (Konya), Osman Ertan (Eskişehir), Süleyman Okur (Konya), Nusret Ergül (Konya), Mehmet Destan (Balıkesir), Mehmet Göğüş (Balıkesir), Süleyman Yılmaz, Mevlüt Bora (Konya), Mehmet Tamküpeli (Edirne), Nurettin Ün (Konya), Naci Göbekli (Balıkesir)...