Bir dağın eteklerinde, gür bir orman kıyısında bağ ve bahçesi ile uğraşan bir adamı, ansızın heybetli bir aslan gelip kapar ve ormanın içine doğru götürür. O adam bu götürülüş esnasında ne düşünürse ey gönül sahibi, sen de onu düşün. (O anda adam malını mülkünü düşünür mü?) Kaza ve kader aslanı da bizi yokluk (ölüm) ormanına doğru götürüyor. Canımızsa bin bir iş, telaş ve san'atla meşgul.

Halk fakirlik ve zaruret korkusuna akla gelmedik işler yapar. Eğer fakirlikten korkacaklarına Allah'tan korksalardı kendilerine define ve hazineler keşfolunurdu. (Kur'an'da: Her canlının rızkını vermek Allah'a aittir, buyrulmuş ve Cenab-ı Hak yarattıklarının rızkına kefil olmuştur. Hud suresi, ayet 223)

Allah'ın has kulları merhametli ve yumuşak kalblidir. İşleri düzeltmede ilahi ahlaka sahiptir. Onlar şiddet ve sıkıntı zamanında rüşvet almadan yaratılmışlara acır ve yardım ederler. Ey belaya düşen, başın belaya girmeden böylelerini ara ve kıymetlerini bil. (Şerh-i Mesnevi c.10,s.580-585)

PADİŞAHLIKTAN FERÂGAT EDENİ PADİŞAH BİL

Şahın biri, gönlünün coşkun zamanında iyi konuşup sevdiği şeyhin birine iyilik ve yardım konusunda:

-Dile benden ne dilersen, dedi.

Şeyh, ciddi bir tavırla cevap verdi:

-Padişahım, bana öyle bir teklifte bulunmaktan utanmıyor musun? Aklını başına al. Benim iki hor - hakir kölem size hükmederek emirlerine boyun eğdirdiği sürece bu sözden vazgeç.

Padişah, şeyhin sözüne bir mânâ veremeyerek hayretle sordu:

-O iki köle kimdir? Benim gibi bir padişaha hükmetmek ve emretmek nasıl söz? Bu benim için bir zillettir?  Dedi.

Şeyh cevap verdi.

-Biri öfke diğeri şehvettir.

Padişahlıktan feragat edeni padişah bil.Onun nuru aysız, güneşsiz parlar durur.

Göklere çıkabilen insana yeryüzünde yürümek zor gelir mi?(Şerh-i Mesnevi,c.7,s.471 / Mesnevi.,c.2,s.112)

 

DOĞANLA BAYKUŞ NASIL BERABER OLUR

 

Hekimlerden biri anlattı:

Mübarek hac yolculuğu için kervanla çölde gidiyorduk. Yolda bir kargayla leyleği birlikte görünce şaşırdım. Aralarında ne gibi bir benzerlik ve kader birliği var ki beraberler, diyerek hallerini inceledim. Merak içinde yanlarına yaklaşınca her ikisinin de topal olduğunu gördüm. Topallık onları bir araya getirmişti.

Aynı cinsten olmayanlar arasında dostluk ve yakınlık olmaz.

Yükseklerde uçan avcı bir doğanla aşağılık bir baykuş nasıl beraber olur? (Âlim ve kâmille cahil de böyledir.)

Gül kendi diliyle pislik böceğine: Ey pislikle oynayan, senin gül bahçesinden nefretle kaçısın onun güzelliğine delil sayılır, der. (Şerh-i Mesnevi, c.7,s.661)

 

(Yaşar Çalışkan,  Kızıl Postun Eşiğinde Hz. Mevlânâ'dan Seçme Hikâyeler, Nüve Yayınları, Konya, 2008)