Bilgi çağının kapılarını aralayan bir icat olarak kabul edilen tipografik baskı, Johannes Gutenberg ile özdeşleşmiştir. 15. yüzyılın ortalarında, Gutenberg’in yenilikçi baskı tekniği, kitapların kitlelere ulaşmasını sağlayarak eğitim ve bilginin yayılmasında devrim yaratmıştır.
Gutenberg, Mainz, Almanya’da doğmuş ve yaşamış bir zanaatkârdır. Metal işçiliği konusunda becerilere sahip olan Gutenberg, hareketli metal harfler kullanarak baskı yapma yöntemini geliştirmiştir. Bu yöntem, dayanıklı bir metal alaşım, metal harflere iyi yapışan ve kağıda veya velluma iyi aktarılan kalın bir yağ bazlı mürekkep ve baskı yüzeylerine sıkı ve eşit basınç uygulamak için tasarlanmış bir baskı makinesi gibi unsurları içermektedir.
Gutenberg’in icadı, Avrupa’da o zamana kadar kullanılan harflerin çeşitli yüzeylere damgalanması veya ahşap blok baskı tekniklerinden farklıydı. Gutenberg’in baskı presi, kitapların geniş kitlelere ulaşmasını sağlayarak bir “bilgi devrimi” başlatmıştır. Gutenberg’in ayrıca, metal harflerin dökümü için kullanılan yumruk-matris sisteminin mucidi olduğu uzun süre düşünülmüştür. Ancak, 2000’li yılların başında Gutenberg’in basılı eserlerinin bilgisayar destekli analizi, harflerin birbirinden çok farklı olduğunu ve bu nedenle tipografinin bu şekilde dökülmediğini göstermiştir. Bazı bilim insanları, yumruk-matris sisteminin Gutenberg’in ölümünden birkaç yıl sonra ortaya çıktığını düşünmektedir.
Gutenberg’in en ünlü eseri, 1456’da tamamlanan ve her sütunda 42 satır bulunan Gutenberg İncili’dir. Bu eser, teknik verimlilik açısından 19. yüzyıla kadar önemli ölçüde iyileştirilmemiş ve Gotik tipi, görünüm olarak görkemli, hissiyat olarak ortaçağa ait ve diğer örneklerden biraz daha geniş ve az sivri olmuştur.
Gutenberg’in icadı, kitapların daha fazla sayıda, daha az maliyetle ve el yazmalarının kopyalanmasından daha hızlı bir şekilde üretilmesini sağlamıştır. Bu, okuma materyallerinin daha geniş bir kitleye ulaşmasına ve dolayısıyla okuryazarlık ve eğitim seviyelerinin artmasına katkıda bulunmuştur. Gutenberg’in tipografik baskı tekniği, bilgiye erişimi kolaylaştırmış ve modern çağın temellerini atmıştır. Böylece, Gutenberg, bilgi ve iletişim tarihinde dönüm noktası olan bir figür olarak anılmaya devam etmektedir.