Tüm eğitim camiasına merhaba! Bugün duygusal zekâ (EQ) mı yoksa Akademik Zekâ (IQ) mı? Sorularına cevap bulmaya çalışacağız. Ayrıca sosyal zekâya değineceğiz!
Lütfen aşağıdaki sorulara cevaplar veriniz!
Zekâ duygusal olabilir mi?
Duygular zeki olabilir mi?
Duygusuz zekâ ne işe yarar?
Duygusal Zekâ=Duygu+Zekâ mıdır?
IQ' nun boyutları, EQ'yu kapsar mı?
EQ, IQ'yu yönetebilir mi?
IQ mu, EQ' mu daha önemlidir?
Başarı neye bağlıdır?
Yaşamda mutlu olmak için hangi zekâ gereklidir?
Duygusal zekâ geliştirilebilir mi?
Sizin IQ'nuz kaç? EQ'nuz kaç?
Kaça kaç galipsiniz? Kaça Kaç yenik?
Duygular, bireyin olaylara bakış açısını, davranış biçimlerini, çevreyi ve olayları anlama ve onlara uygun tepkiler verebilmesini etkiler. O halde duyguları anlama ve yönetme de zekâ kapsamına girdiklerini söyleyebiliriz.
Duygusal zeka, duyguların akıllıca kullanımıdır dersek yanılmayız! Kısaca, istediğimiz sonuçlara ulaşmak için duygularımızı istediğimiz yönde kullanma yetisidir duygusal zekâ!
Duygularımızdan kendi davranışlarımızı yönlendirmek için yararlanarak olumlu sonuçlar elde etme kapasitesidir. Duygularımızı, tanımak, denetlemek ve yönetmek gerekir. Tamda bu noktada bazı kavramları ele almakta fayda olduğunu düşünüyorum. Bunlar: öz bilinç, kendini tanıma, bir duyguyu oluşurken fark edebilmedir. Bu yetenek duygusal zekânın temelidir. Başka bir kavram, duyguları idare edebilme; duyguları uygun biçimde idare edebilme, denetleyebilme, yönetebilme yeteneğidir.
Kendini harekete geçirebilme(Motivasyon), duyguları bir amaç doğrultusunda harekete geçirmek, içsel güdülenmedir.
Başkalarının duygularını anlayabilme, kendini başkalarının yerine koyabilme, onların duygu düşüncelerini anlamadır. Bir diğer kavram; İlişkileri yürütebilmedir. Etkili kişiler arası ilişkiler kurabilme, sosyal becerilerdir dersek yanılmayız.
Duygularına önem veren, duygularını tanıyan duygulara değer veren insanlara duygulu insan deriz. Çevresinde olup bitenlere ilgi gösteren, onlardan kendi payına sorumluluk duyan insanlara duyarlı insan deriz. Duygularıyla hareket eden, duygularını yeterince
ölçemeyen ve denetleyemeyen insanlara ise duygusal insan deriz. Tüm bunlar çerçevesinde, Duygusal Zekâsı Yüksek İnsan, duygularını tanıyan, denetleyebilen ve yönetebilen insandır. Başka bir ifadeyle, duygularını ustalıkla kullanabilme yetisine sahip olan, duygularını, düşünceli, mantıklı ve öz güvenli bir şekilde kullanabilen insandır.
Sosyal zekâya gelirsek!
Sosyal Zekâ insan aklının en önemli özelliklerindendir.
Kişilerarası Sosyal Zekâ insanlarla birlikte çalışabilme, Sözel Bedensel Zekâ dilini etkili bir biçimde kullanarak çok farklı karakterlere sahip insanlarla kolaylıkla iletişim kurabilme, insanları yönetebilme, onlarla uyumlu çalışabilme ve insanları ikna edebilme becerisidir. Sosyal zekâ, diğer insanlarla birlikte olma, onları anlama, kendini ifade edebilme ve ilişki sürdürme becerilerini içerir. Sosyal zekâsı yüksek olan çocuk, diğer çocuklarla iletişim halinde olmaktan mutluluk duyar, başkalarının duygularına karşı duyarlıdır, kendisi de ilgi görmeyi bekler. Derslerini diğer çocuklarla iletişim içinde, grup halinde, tartışmalar düzenleyerek, birlikte aktivite yaparak ve öğrenerek geçirmek ister.
Başkalarının düşünceleri ve fikirlerine önem verir, anlamaya çalışır. Organizasyon ve faaliyetlerde öncüdür, olayları kendi isteği doğrultusunda yönlendirmeye çalışır; doğal lider olduğu için çoğu zaman yönlendirmede başarılı olur. Öte yandan, fikir birliği ve barış ortamının sağlanması kişisel motivasyonu için önemlidir. İletişim kanallarının tüm diğer kişilere açık olmasını sağlamak arzusundadır, bu nedenle sözel ve bedensel zekâsı da çoğunlukla gelişmiştir.
Sosyal Zekâya Sahip Bireylerin Özellikleri:
- Yaşıtları ile ya da farklı yaş grupları ile birlikte olmaktan zevk alır.
- Diğer insanların duygularına karşı duyarlıdır.
- Diğer insanları konuşmaları ile etkiler.
- Grup ve takım çalışmalarından, çok özel ve mükemmel ürünler ortaya çıkararak, gruplar halinde çalışmaktan zevk alır.
- Farklı kültürler, farklı yaşam tarzları konusunda çok meraklıdır.
- Çok küçük yaşlarda bile toplumsal ve politik sorunlarla ilgilenebilir.
- Güçlü bir espri yeteneğine sahiptir.
- Davranışlarının sonuçlarını değerlendirebilir.
- İnsanların her tür davranışına karşı kabul edicidir.
- Sözel ve bedensel dili etkili bir biçimde kullanır.
- Farklı ortamlara, farklı insan topluluklarına girdiklerinde kolaylıkla uyum sağlayabilir.
- İnsanları organize etme yetenekleri vardır. Liderlik vasıflarını taşır.
Sosyal zekâ ile gelen yetenekler şunlardır:
Olayları başkalarının gözünden görebilme
Dinleme
Empati
Başkalarının duygusal durumunu sezebilme
Danışılan kişi olma
Gruplarla işbirliği
Sözel veya sözel olmayan yollarla iletişim kurabilme
Güven verme
Anlaşmazlıkların barış içinde çözümü
Herkesle pozitif ilişki içinde olma
Gelecekte uygun olabilecek meslekler: Öğretmen, Terapist, Psikolog, Sosyolog
İşadamı, Yönetici, Girişimci, Organizatör, Sosyal Lider, Politikacı, Avukat, Danışman
Satışçı, Pazarlamacı, Kuvvetli iletişim gerektiren tüm meslekler
Çocuğunuz sosyal zekâya sahip mi? Sorusunun cevabını düşünüyorsanız, aşağıdaki soruları cevaplayabilirsiniz!
İki veya daha fazla yakın arkadaşı var mı?
Arkadaşlarının duygularını yüzlerinden, seslerinden veya hareketlerinden anlayabiliyor mu?
Arkadaşlarının duygularına önem veriyor mu?
Başkalarına empati ile yaklaşıyor mu?
Arkadaşlarının problemlerine çözüm arıyor mu?
Okul kulüplerinde ve organizasyonlarında yer alıyor mu?
Doğal lider olarak tanımlayabilir misiniz?
Pekala bu tip çocuklar ne tür aktivitelere yönlendirilebilir?
Bir konuya özel toplantı düzenletmek, sosyal yeteneklerini kullanmaya teşvik etmek, bir hizmet projesine katılımını sağlamak, bir şeyler öğretmesine olanak tanımak, feed-back vermek ve almak konusunda pratik yaptırmak olarak sıralanabilir.
Hangi araçları kullanabilirsiniz?
Gruplar halinde çalışma ortamı düzenlenmelidir, birden fazla çocukla oynanan oyunlar oynanır, sunum hazırlama programları, tartışma ortamları, kulüpler, organizasyonlar, beyin fırtınası araçları
