Türkiye Yazarlar Birliği Konya Şubesi Cumhuriyet neslinin ilk öğretmenlerinden, bir dönem Konya’da da görev yapan şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçi ve akademisyen Ahmet Hamdi Tanpınar vefatının 60. yılında düzenlenen panelde konuşuldu. Meram Belediyesi Tantavi Kültür Merkezinde Prof. Dr. Mehmet Kırbıyık’ın sunumuyla yapılan programa konuşmacı olarak Karamanoğlu Mehmet Bey üniversitesinden Prof. Dr. İdris Nebi Uysal, Doç. Dr. Fatih Özdemir ve Doç. Dr. Mert Öksüz katıldı. Kırbıyık “Öğretmen, akademisyen, edebiyat tarihçisi, yazar, şair olan Ahmet Hamdi Tanpınar Konya’da da görev yapmış ve Türkiye Yazarlar Birliği’de onu vefatının 60. yılında bu programla anıyor. Bugün bile belki halâ çözemediğimiz meseleleri Tanpınar'ı tekrar okuyup, yorumlayabiliyoruz” dedi.
UYSAL: TANPINAR ŞİİR TADINDA ROMANLAR YAZDI
Prof. Dr. İdris Nebi Uysal, Tanpınar’ın bir şiirini okuyarak başladığı konuşmasına “Dil ve edebiyatı birbirinden ayırmamız mümkün değil. Edebiyat yegâne malzemesi dil olan bir sanat faaliyeti olarak tanımlanır. Tanpınar’ın çok güzel şiirleri de var. Ama Tanpınar bu arzusunu daha çok şiir tadında yazdığı romanlarıyla, denemeleriyle tamamlamış bir şahsiyettir” diye konuştu.
TANPINAR DİL VE SÖZ USTASIDIR
YÖK’ün tez sayfasında, Tanpınar hakkında 1990-2022 arasında 141 çalışma yapıldığının kayıtlı olduğunu işaret eden Uysal “1990’dan önce yapılan monografiler araştırmalar, müstakil yayınlar da var. Bu az bir rakam değil. Türk Dili ve Edebiyat bölümleri, özellikle bu araştırmaların yapıldığı yerler. Alman Dili ve Edebiyatı, Sosyoloji, Fransız Dili ve Edebiyatı, Felsefe, Siyaset biliminde Tanpınar'ın eserleri araştırılmış, doktora tezleri yapılmış. İlginç bir alan belki ama Mimarlıkta da Tanpınar’la ilgili doktora tezi yapıldığını görüyoruz. Bu noktada dilciler olarak iğneyi biraz kendimize batırmamız gerektiğini de hissettim. Tanpınar deyince aklımıza bir dil ve söz ustası gelir. Onu öne çıkan vasıflarından biri de Türkçeyi mükemmel bir şekilde kullanması ve dile hâkim olmasıdır. Tanpınar'ın dil, Türkçe anlayışı, Türkçeyi kullanma becerisi çok yüksektir. Ve onun hem edebiyatçı hem de düşünür kimliği vardır” diye konuştu.
DOÇ. DR ÖZDEMİR: TANPINAR ŞAHSİ MİTOLOJİSİNİ OLUŞTURSUN BİR YAZAR
Tanpınar'ın eserlerinde sıkça kullandığı sözcüklere dair bilgiler vererek sözlerine başlayan Doç. Dr. Fatih Özdemir’de eserlerinde sıkça kullandığı yılan ve çöreklenmek sözcüklerinden yola çıkarak bir Tanpınar okunması yaptı. “Tanpınar geniş kültürü ve üslubuyla edebiyatımızda özel bir yeri olan sanatçı, sanat tarihiyle mitoloji ile kültürler arası etkileşimler ve felsefe ile hatta mimari ile iç içedir. Tanpınar herhalde bugün bu salonu görse çok memnun olurdu. Tanpınar felsefeyle, düşünceyle bağlar kuran bir sanatçıdır. Bu da okur olarak bizi daha yoğun çabalara sevk etmeye zorluyor. Onun kullandığı her sözcük üzerinde her kelime üzerinde dikkatlice durmamız, düşünmemiz gerek. Zaten Tanpınar hakkında yapılan çalışmaların bir kısmı sözlük veya kavram açıklama niteliğindedir’’ şeklinde konuştu.
DOÇ. DR. ÖKSÜZ: GÖZYAŞI KAHKAHADAN KUVVETLİDİR
Tanpınar’ın eserleri hakkında tahlil yapan Doç. Dr. Mert Öksüz Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nün çok zor bir eser olduğunu, sadece içeriği itibarıyla değil, romandan farklı olarak başka başka edebi ögeler yan yana getirilerek, beraber çalıştırıldığını ifade ederek “İçimizde herhalde pek çoğumuz yemek yapıyoruz; pek çok farklı ve bazen de zıt malzemelerle yapılan yemekleri bir araya getirmek zordur. Mesela Saatleri Ayarlama Enstitüsü'nün çok önemli bir kısmı psikoloji üzerine kuruludur. Daha güncel romanı Dövüş Kulübü aynı kişiyi değil, gölgede kalmış ve belirgin hale gelmiş kişilikleri çıkarır” dedi. Program sonunda AK Parti Konya eski milletvekili Mustafa Kabakcı, TYB Konya Şubesi Başkanı Ahmet Köseoğlu ve TYB Konya Şubesi Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Ahmet Akman, konuşmacılar Prof. Dr. İdris Nebi Uysal, Doç. Dr. Fatih Özdemir ve Doç. Dr. Mert Öksüz ile düzenleyici Prof. Dr. Mehmet Kırbıyık’a teşekkür beratı ile TYB yayınlarını takdim etti.
HABER MERKEZİ
