Tarım ve Hayvancılık ülkesi olarak nitelendirilen Türkiye’de son zamanlarda yaşanan en dikkat çekici olayların başında sıvıyağ tüketimi geliyor. Önceki akşam fahiş fiyat artışı nedeniyle ülke genelinde binlerce vatandaşlar sıvıyağ alabilmek için zincir marketlere akın etti. 5 litrelik, 2 litrelik ve 1 litrelik olarak satışa sunulan yağlar raflardan hemen boşaltıldı. Yemek yapmada günlük olarak kullanılan yağ fiyatları ise vatandaşların bir yandan da cebini yakmaya devam ediyor. Birçok vatandaşta zincir marketleri stokçuluk yapmakta suçlarken, uzmanlar ise yağ krizinin Rusya-Ukrayna arasında yaşanan gerilimden olduğunu söylüyor.
Meram Ziraat Odası Başkanı Murat Yağız, yağ krizinin Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan krizden kaynaklı olduğunu ifade etti. Ayçiçeği ve Mısır üretiminde sorun olmadığını ve telaş yapılmaması gerektiğini dile getiren Yağız, “Konya önemli bir tarım merkezidir. Hem Ayçiçeği hem de Mısır üretiminde bir sorun yaşadığımızı düşünmüyorum. Vatandaşlarımızın bu konuda panik yapmasına da gerek yok. Sıvıyağ ile yaşanan son gelişmeler ülkemiz ile alakalı değil, Rusya-Ukrayna krizi ile alakalıdır. Çünkü o bölgeden ithal ettiğimiz sıvıyağlar var. Yani yağlarımızın bir kısmını da yetişmediği için o bölgelerden alıyoruz. Yağlarla alakalı yaşanan bu durum geçicidir ve kalıcı değildir. Temmuz ve Ağustos aylarında Türkiye’de yaşanan sıvıyağ sorunu tamamen ortadan kalkmış olacak. Çünkü çiftimiz adına bu yıl bereketli bir kış geçirdik ve verimli derecede yağış aldık. Üretim açısından bu yıl verimli yıl olacak. Mahsullerimiz bereketli olacak inşallah” dedi.
‘STOKÇULUK YAPANLAR VAR’
Bazı firmaların sıvıyağ noktasında stokçuluk yaptığını bildiren Yağız, sözlerini şöyle sürdürdü, “Yaşanan bu olayda maalesef stokçularında parmağı vardır. Sadece sıvıyağda değil, diğer ürünlerde de stokçuluk yapılıyor. Para hırsı yüzünden fırsatçılık yapılıyor. Stokçuluk yapan vatandaşları mağdur eden bu anlayışı yanlış buluyoruz. Konya ve ülkemizde stokçuluk yapılmayı gerektiren olumsuz bir durum yoktur. Birçok ürünü üretebilecek potansiyele sahibiz. Sayın Cumhurbaşkanımız ve Bakanlarımız konu ile alakalı ciddi çalışmalar yürütüyor. 83 milyon vatandaşlarımızla beraber ülkenin birliği ve dirliği için ortak hareket etmeliyiz” diyerek sözlerini tamamladı.
‘ÜRETTİĞİMİZ HALDE SIKINTI YAŞIYORUZ’
Karatay Ziraat Odası Başkanı Rifat Kavuneker ise, Türkiye’nin Ayçiçeği ve Mısır üretiminde zengin bir ülke olduğunu söyledi. Konya başta olmak üzere, Trakya Bölgesi’nde Ayçiçeği ve Mısır üretiminin yapıldığını dile getiren Kavuneker, “Konya ve Trakya Bölgesi ülkenin yüzde 70’lik Mısır ve Ayçiçeği üretimini gerçekleştiren bir potansiyele sahip. Kalan yüzde 30’luk kısmını da yurt dışından temin ediyoruz. Sıvıyağ tüketiminde ki yaşanan bu durumun yüzde 30’lık kısmı yurt dışı ile ilgili. Burada bizi ilgilendiren önemli detaylar var. Üretiyoruz ama para kazanamıyoruz. Yani ülkemizde çiftçilerimiz hem ayçiçeğini üretiyor hem mısır üretiyor ama yeteri kadar para kazanamıyor. Biz dört esnafın eline kalmışız. Gerçekten bu durum üreticileri olumsuz yönde etkiliyor. Gerçekten yazık oluyor. Devlet burada denetim mekanizmasını devreye sokmalıdır. Ayçiçeği ve mısırda gerekli denetimleri acilen yapmalıdır. Çiftçilerimizin Mısır ve Ayçiçeği ile alakalı fayda görebileceği iyi bir fabrika bile yok” dedi.
‘BEREKETLİ BİR YIL GEÇİRDİK’
Konya Havzası’nın üretim açısından önemli bir potansiyele sahip olduğunu ifade eden Kavuneker, “Bu yıl Konya gerçekten yağış açısından bereketli bir yıl geçiriyor. Çiftçilerimizin bu yıl umutları arttı. Burada ise yapılması gereken şeylerden birisi ise devlet desteği ile beraber ilimizde sulu tarıma tamamen geçilmesidir. Biliyorsunuz diğer havzalardan, Konya Havzası’na su getirilmesi yıllardır gündemde olan bir şey. Diğer havzalardan Konya Ovası’na su getirme işlemini tamamen hızlandırmamız gerekiyor. Su transferi sağladığımız takdirde o zaman üretim açısından daha iyi yerlerde oluruz. Suyu istediğimiz zaman gerektiğinde kullanabiliriz. 150-200 milyon metreküp suyun boşa gittiğini düşünüyoruz. Bu gerçekten çok üzücü bir durum” diye konuştu.
‘HAVZADAN SU GETİRME İŞLERİ HIZLANDIRILMALI’
Diğer havzalardan su getirme işinde gerekli fizibilite çalışmalarının bir an önce uygulamaya geçirilmesi gerektiğini açıklayan Kavuneker, “Havzada suya sahip çıkmak gerekiyor. Yapay göletler yapmalıyız. DSİ’nin biz üreticileri, dediklerimizi ciddiye alması lazım. Çünkü sahada olan bizleriz. Ne yapılması gerektiğini biz üreticiler olarak çok iyi biliyoruz. Bu yıl güzel yağış oldu ama, yeraltı su kaynaklarımızı nasıl çoğaltabiliriz? Suyu nasıl verimli kullanabiliriz? Bunları düşünmeliyiz. Devlet mekanizmasının bir an önce su konusunda çalıştırılması gerek. Geleceğimiz tehdit altına alan, kuraklık riskinden uzak durmalıyız ve suyumuza sahip çıkmalıyız. Üretim açısından su hayati önem taşıyor. Ayçiçeği ve mısır üretimi de bunlardan birisidir. Geçen markette gördüm. Adamın birisi 3-4 tane 5 litrelik yağ almış. Market sahibi aynı anda satmamak için uğraşırken, müşteri ise almak için uğraşıyordu. Yaşadığımız bu şeyler gerçekten çok üzücü bir durum. Türkiye’nin üretim potansiyeli varken, bu tür manzaraları hiç hak etmiyor” ifadelerini kullandı.
‘AYÇİÇEĞİ MISIR FİYATLARI ŞİMDİDEN AÇIKLANSIN’
Karatay Ziraat Odası Başkanı Rifat Kavuneker, devletin şimdiden Ayçiçeği ve Mısır fiyatlarını şimdiden açıklaması gerektiğini beklemenin zaman kaybı olduğunu savundu. Geçen sene benzer durumun gübrede yaşandığını hatırlatan Kavuneker, “Gübrede aynı şeyi yaşattılar. Unda, şekerde, çekirdekte fiyat artışları meydana geldi. Bu ürünlerden tonlarca para kazananlar oldu ama üretici gene kazanamadı ve vatandaşlar mağdur oldu. Bizim dediklerimiz gerçekten ciddiye alınmalıdır. Çünkü üreten bizleriz. Mazot ve gübre fiyatları aldı başını gitti yeteri kadar çözüm maalesef olmadı. Devletin o yüzden şimdiden yağlık ay çekirdeği fiyatlarını ilerde mağduriyet oluşturmamak adına açıklaması şarttır. Çiftçilerde o yüzden şimdiden hesap kitap yapması gerekmektedir. Ayçiçeği ve Mısır üretiminde sorunumuz yok ama yanlış tarım politikaları yüzünden mağduriyet yaşanıyor” diyerek sözlerini tamamladı.
‘VATANDAŞLAR ZİNCİR MARKETLERDEN ŞİKAKETÇİ’
Vatandaşlar ise marketleri sıvıyağ tüketiminde stokçuluk yapmakla suçladı. Bazı sosyal medya platformlarında marketlerin stokçuluk yaptığına dair videolar paylaşan vatandaşlar, tepkilerini dile getirdi. Vatandaşlar, “Marketler sıvıyağ tüketimi başta olmak üzere birçok kalem üründe stokçuluk yapıyor. Zam yapmak bahanesi ile yapılan bu stoklar yüzünden bizler mağdur oluyoruz. Güya önceden KDV indirimi yapılmıştı ama ürünler hala pahalılığını koruyor. Ürünlerde indirim yok. Yağ stoku yapan tüm marketlerden şikayetçiyiz. Bizler o yağları nereye götürüyorsunuz? Neden depolara saklıyorsunuz? Dediğimizde aldırış etmeden saklamaya devam ediyorlar. Gerçekten devletin burada göstermelik ceza yerine ciddi olarak yaptırımlar yapması gerekiyor. Böyle bir şey olamaz” diyerek tepkilerini dile getirdiler
SAMET AKTAŞ
