Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından taklit veya tağşiş yapıldığı kesinleşen, aralarında et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, bitkisel yağ, bal, takviye edici gıdalar, çikolata ve enerji içeceğinin yer aldığı 618 firmaya ait 1211 parti ürün kamuoyuna geçtiğimiz günlerde açıklamıştı. Denetimler ile firmaların güvenilir gıda üretiminin teşvik edilmesi amaçlanıyor.  Son tahlillerde 618 firmanın 1211 parti üründe taklit ya da tağşiş yaptığı tespit edildi. İstanbul, Ankara ve İzmir olmak üzere bir çok şehirdeki denetimlerde rastlanan hileler tek tek açıklandı. Sahtecilik yapılan ürünün, 130'u İstanbul'da, 73'ü Ankara'da, 123'ü İzmir'de, 101'i Adana'da, 56'sı Diyarbakır'da ve 65'i Bursa'da bulundu. Konya'da ise 13 firmanın ürünleri hileli bulundu. Gıda Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Hulusi Ada da , “Gıda konusunda en az 4 yıl eğitim almış Gıda Mühendislerine daha etkin rol, yetki verilmeli, daha sık denetim yapılmalı ve cezalar daha fazla olmalı caydırıcı olmalı” ifadelerini kullandı. Açıklanan listede 13 firma Konya’dan girerken Konya’da Tulum Peyniri ve Eritme Peyniri içerisinde; BitkiselYağ, Nişasta, Süt Yağı Harici Yağ bulunmuş. Yine  Konya’da Dana Sucuk içerisinde; Kanatlı Eti ve Baş Eti Tespiti bulundu, Isıl İşlem Görmüş Sucuk içerisinde Kanatlı Eti ve Deri Dokusu Tespiti bulundu. Isıl İşlem Görmüş Piliç Sucuk içerisinde Soya Tespiti yapıldı. Kangal Sucuk (Isıl İşlem Görmüş Sucuk) içerisinde Kanatlı Eti ve Deri Dokusu Tespiti yapılmıştı.

‘VATANDAŞLARIN DENETİMLERİNDE PAYLARI YÜKSEK’

Gıda konusunda kamu otoritesi olan Bakanlığımız, yasalarla verilmiş tüm yetkileri tereddütsüz kullanarak gıda güvenilirliğinin sağlanmasına ve tüketicinin korunmasına yönelik çalışmalarını aralıksız olarak ve büyük bir titizlikle sürdürmekte olduğuna dikkat çeken  Gıda Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Hulusi Ada, “  Söz konusu uygunsuzlukların tespit edilmesinde; Bakanlığımızca yürütülen denetimlerin yanında, tüketiciler tarafından yapılan ihbar, şikâyet, CİMER ve Alo 174 Gıda Hattı başvuruları neticesinde gerçekleştirilen denetimlerin de büyük payı olduğu açıktır. Bu bakımdan tüketicilerin bu başvurularını sürdürmeleri, halkımızın sağlığının korunması yönündeki çalışmalarımız için büyük önem taşımaktadır. Taklit, tağşiş yapıldığı veya ilaç etken maddesi ilave edildiği tespit edilen toplam 618 firmaya ait 1211 parti ürün Bakanlığımız internet sitesinde kamuoyunun bilgisine sunulmuştur. Böylece ilk kamuoyu duyurusunun yapıldığı 2012 yılından bu yana 1283 firmaya ait 2816 parti ürün tüketicilerin bilgisine arz edilmiştir. Gıda konusunda kamu otoritesi olan Bakanlığımız, yasalarla verilmiş tüm yetkileri tereddütsüz kullanarak gıda güvenilirliğinin sağlanmasına ve tüketicinin korunmasına yönelik çalışmalarını aralıksız olarak ve büyük bir titizlikle sürdürmektedir. Öncelikle, taklit ve tağşiş yapan firmaların ifşasına devam edilmeli ve ifşa sıklığı daha da kısaltılmalı. Fakat bakanlık, ürün grubundan alınan numune miktarını, bu numunelerin yüzde kaçının hileli olduğunu da kamuoyuyla paylaşması gerekir. İfşası yapılan ürünün parti numarası ile birlikte numune alma ve analiz tarihinin de belirtilmesi şeffaflık ve tüketicinin daha net bilgilendirilmesi konusunda fayda sağlayacaktır” ifadelerini kullandı.

‘FİRMALARA VERİLEN İDARİ PARA CEZALARIDA CAYDIRICI DEĞİL’

Yapılan denetimlerde kesilen idari para cezaların caydırıcı olmadığına dikkat çeken Ada, “Ülkemizde denetime tabi 12 binin üzerinde onaylı, 635 binin üzerinde kayıtlı işletme bulunuyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2018 faaliyet raporuna göre 2018 yılında 1 milyon 124 bin 918 denetim yapılmış. Yani her bir işletme ortalama yılda sadece bir kez denetlenmiş. Yürürlükteki yasamıza göre bu işletmelerden yılda en az 2, 3 hatta 4 kere denetlenmesi gerekenler varken, henüz hiç denetlenmemiş olanlar da mevcut. Ayrıca yapılan denetimler sonucu  firmalara verilen İdari Para cezaları da caydırıcı değildir. Cezalar daha caydırıcı olmaz; yani bir firmaya kesilen ceza miktarı, firmanın hile yaparak kazandığı paradan daha fazla olmaz ise bu hileler devam edecektir” şeklinde konuştu.

‘GIDA MÜHENDİSLERİNE DAHA ETKİN ROL, YETKİ VERİLMELİ’

Gıda Mühendislerine daha etkin rol, yetki verilmeli gerektiğine dikkat çeken Gıda Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Hulusi Ada, “ Halk sağlığı ve gıda güvenliği, işletme başı yılda ortalama bir kez yapılan denetimle sağlanamaz. Bu sayıdaki işletmenin 6825 denetçi ki bunların sadece 2250 kadarı Gıda Mühendisi ile denetlenmesi mümkün değildir.  Yani sorun sadece denetim sayısının yetersizliği de değil. Denetimlerin daha sık ve güvenilir yapılabilmesi için daha çok gıda mühendisinin kamuda istihdam edilmesi gerekiyor. Ayrıca,  gıda işletmelerinin sayıca  yüzde 80‘ini oluşturan küçük işletmelerde kamu bütçesinden kaynak ayrılarak uzman kontrolünde üretim yapılabilmesi, güvenli gıda arzının sağlanması için Odamızın bir projesi olarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na sunulan küçük ve orta ölçekli gıda işletmelerinin hem daha güvenilir ürün üretmelerini sağlayacak hem de istihdam yüklerini azaltacak olan “Yetkilendirilmiş Gıda Danışmanlığı” sistemi de ivedilikle yürürlüğe konmalıdır. Çünkü ‘Gıda Mühendisi Halkın Sağlık Güvencesidir. Sonuç olarak taklit ve tağşişin azalması yani Halk Sağlığı için; denetimlerde özellikle Gıda konusunda en az 4 yıl eğitim almış Gıda Mühendislerine daha etkin rol, yetki verilmeli, daha sık denetim yapılmalı ve cezalar daha fazla olmalı, caydırıcı olmalıdır” dedi.

MUHAMMED ESAD ÇAĞLA

Editör: TE Bilişim