Ürün kalitesine etki eden en önemli kriterlerden biri ve en vazgeçilmezi gıda güvenliğidir. Gıda güvenliğinden sorumlu olanlar, büyük ölçüde gıda maddesini üretenler olduğu halde, bu iş hammadde teminiyle başlar, tedarikçi ve tüketiciyle devam eder. Çağımızda gıda kaynaklı hastalıkların büyük bir kısmı gıda güvenliğinin sağlanamadığı şartlarda üretilen ürünlerden kaynaklanmaktadır. Gıda maddelerinden daha iyi yararlanmak, dayanıklılık süresini artırmak, üretici sağlığını korumak ve değişik nitelikte yan ürünler elde edebilmek için çeşitli üretim teknikleri geliştirilmiştir. Gıda Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Mehmet Hulusi Ada Gıda ve gıda güvenliği hakkında açıklamalarda bulundu. Gıdanın tanımı hakkında bilgi veren Gıda Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Mehmet Hulusi Ada, “Gıda : Doğrudan insan tüketimine sunulmayan canlı hayvanlar, yem, hasat edilmemiş bitkiler, tedavi amaçlı kullanılan tıbbi ürünler, kozmetikler, tütün ve tütün mamulleri hariç insanlar tarafından yenilen, içilen ve yenilmesi, içilmesi beklenen işlenmiş, kısmen işlenmiş veya işlenmemiş her türlü maddeyi ifade eder. İnsan sağlığı için tehlike oluşturan ve tüketime uygun olmayan gıda kabul edilir. Güvenilir olmayan gıda, gıda ile temas eden madde ve malzeme piyasaya arz edilemez” ifadelerini kullandı.
‘HASTALIKLARDAN KORUNMADA GÜVENİLİR GIDA TÜKETİMİ ÇOK ÖNEMLİDİR’
Günümüzde sağlıklı beslenme, dolayısıyla güvenilir gıda tüketimi önemli bir konu olduğunu vurgulayan Ada, “Güvenilir Gıda: Her türlü bozulma ve hastalığa yol açan etkenlerden ari, sağlık açısından bir sakınca oluşturmayan, tüketime uygun ve besin değerini kaybetmemiş gıda maddesidir. Tarım ve Orman Bakanlığı, güvenilir gıdayı beş ana başlık altında tanımlıyor. Güvenilir Gıda; Son tüketim tarihi geçmemiş, Muhafaza ve satış kurallarına uygun, Ambalajlı ve etiketi olan , Fiziksel, kimyasal ve biyolojik riskleri taşımayan , Gereği gibi hazırlanan ve korunan gıdadır. Günümüzde sağlıklı beslenme, dolayısıyla güvenilir gıda tüketimi önemli bir konudur. Sağlığımızı korumak ve güvenli gıda tüketmek için bazı noktalara dikkat etmek gerekmektedir. Hastalıklardan korunmada güvenilir gıda tüketimi çok önemlidir. Günümüzde özellikle de alım gücü düşük olan kesime yönelik olarak bazı fırsatçılar; merdivenaltı, kayıtdışı, uygunsuz ürünleri, sokakta, dökme veya ambalajsız olarak, neredeyse hammadde fiyatına satacaklardır. Bu ürünlere itibar edilmemeli, satın alınmamalı ve tüketilmemelidir. Satın alınan gıdaların etiketlerinde Tarım ve Orman Bakanlığınca verilen kayıt veya onay numarasının olup olmadığının kontrol edilmesi ile tavsiye edilen tüketim tarihi, üretici firmanın adı ve adresi, içerik bilgileri, miktar ve fiyat bilgilerinin incelenmesi büyük önem taşımaktadır. Güvenli gıda tüketimi için her tüketici aynı zamanda bir denetçidir. Tüketiciler, gıda ile ilgili her türlü ihbar ve şikâyetlerini Alo 174 Gıda Hattı‘nı arayarak yapabilirler. Tarım ve Orman Bakanlığı, gelen ihbarlar sonucunda gerçekleştirdiği denetimlerin sonuçlarından başvuru sahiplerini bilgilendirmektedir” şeklinde konuştu.
‘DENETİMLER ARTIRILMALI’
Tarım ve Orman Bakanlığı, gıda güvenliği denetimlerini sıklaştırmalı, gıda denetim ekipleri, insan sağlığını koruyucu yönde tedbirler almaya ve uygulamaya sürekli devam etmesi gerektiğine dikkat çeken Başkan Hulusi Ada, “Birlemiş Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonu‘na göre günümüzde dünyada 1 milyar insan açlıkla mücadele ederken 1 milyarı aşkın insan da obezite nedeniyle sorunlar yaşamaktadır. Her yıl dünya nüfusunun tamamını besleyecek kadar gıda üretiyor ancak ne yazık ki üretilen bu ürünlerin üçte biri yani 1,3 milyar ton gıda finansal, teknik sınırlar ve gıda önlemlerinin alınmaması nedeniyle israf edilmektedir. Bu veriler de israfın önüne geçilmesinin önemini ortaya koymaktadır.Ekmek fırınları, toplu tüketim yerleri, süt fabrikaları, et fabrikaları, un fabrikaları, çikolata şekerleme fabrikaları, kuruyemiş baharat fabrikaları, meyve sebze fabrikaları, yumurta üretim tesisleri ile gıda sektörünün büyük kısmını oluşturan ve kanun gereği Gıda Mühendisi ve İstihdamı Zorunlu Personel bulundurma zorunluluğu olmayan işletmelerde denetimlerin artırılması bir zorunluluktur” dedi. Güvenilir gıdalarda dikkat edilmesi gerekenleri de ifade eden Ada, “Meyve ve sebzeler akan su altında iyice yıkanmalı, özelikle yeşil yapraklı sebzeler gerekirse sirkeli su içinde bekletilmeli, yıkama fırçası kullanılmalıdır. Çiğ et, tavuk, balık ve yumurtaya dokunduktan sonra eller yıkanmalıdır. Yemek hazırlama aşamasında, çiğ et ve tavuk kesme ve doğramada kullanılan mutfak aletleri yıkanmadan, çiğ tüketilecek sebze ve meyve ile temas ettirilmemelidir. Tahıl, kuru baklagiller, şeker gibi kuru gıdalar karanlık, kuru ve serin ortamda depolanmalıdır. 1-2 gün içinde tüketilmeyecek olan et, tavuk ve balık, porsiyonlanarak ve yassı bir şekilde paketlenmiş olarak dondurulmalıdır. Et yemekleri buzdolabında 1-2 günden fazla, etsiz yemekler ise 3-4 günden fazla bekletilmemelidir. Akşam yemeğinden kalan yemekler oda ısısında tutulmamalı, yemeklerin tekrar tekrar ısıtılmasından kaçınılmalı, yemekler yenilecek miktarlarda ısıtılmalı ve hemen tüketilmelidir. Toplu yemek yenilen yerlerde, sıcak tüketilmesi gereken yemeklerin yeterince sıcak, soğuk gıdaların ise yeterince soğuk olmasına dikkat edilmelidir. Bozulduğundan kuşkulanılan gıdalar tüketilmemelidir.Özellikle yaz aylarında kaynağı bilinmeyen, denetimsiz sokak sütü yerine pastörize veya sterilize süt tercih edilmelidir. Konservelerde bombaj yapmış, hasar görmüş, paslanmış veya çentikli konserveler satın alınmamalıdır. Donmuş gıdalar alışverişin sonunda alınmalı, çözünmemiş olduklarına dikkat edilmeli ve en kısa zamanda dondurucuya yerleştirilmelidir” şeklinde konuştu.
MUHAMMED ESAD ÇAĞLA
