Türkiye’nin dört bir yanından deprem bölgesine yardım çalışmaları sürüyor. Konya’da da AFAD koordinasyonuyla merkez ve ilçe belediyelerin yürüttüğü çalışmalar kapsamında önemli işlere imza atıldı. Bölgeye gönderilen gıda yardımları ve mobil mutfaklar, afetzedelerin ve deprem bölgesinde çalışanların sıcak yemek sorununu gidermede büyük rol oynuyor. Yapılan yardımlarda özel beslenmesi gereken hastaların da unutulmaması gerektiğini ifade eden Özel Medicana Konya Hastanesi Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Merve Sena Nazlı, “Özellikle çölyak, fenilketonüri hastalarının özel beslenmesi gerekir. Bu ürünlerin her yerde bulunamaması ve pahalı olması nedeniyle acil durumlarda ve günlük koşullarda bu hastalara yardım yapılması gerektiğini düşünüyorum.” ifadelerine yer verdi. Bu kapsamda Karatay Halk Ekmek firmasının deprem bölgesine gönderdiği glütensiz ekmekler dikkat çekerken, firma tarafından Konya’da bulunan depremzede çölyak hastalarının da ihtiyaçlarına cevap verildiği öğrenildi.
HASTALARIN FARKLI BESLENMESİ GEREK!
Günlük gıdalardan farklı beslenme gerektiren hastalıklardan olan çölyak ve fenilketonüri hastalıkları hakkında bilgi veren Diyetetik Uzmanı Nazlı, bu hastalıklardaki farklı beslenmenin önemine dikkat çekti. Nazlı, “Glüten proteini ve proteinli gıdalarda bulunan fenilalanin isimli aminoaside karşı sindirim bozukluğu olan bu hastaların özellikle beslenme şekline dikkat etmesi gerekir. Çölyak hastalarına, buğday ekmeğiyle kesilen bıçakla bile kendi ürünlerine değmemeleri gerektiğini söylüyoruz. Bir ton yemekte bir kaşık buğdayın olması bile oldukça riskli. Hafife alınamayacak kadar ciddi bir durum söz konusu. Bu yüzden deprem bölgesinde yapılan yemekleri, bu hastalar kesinlikle yiyemez.” diye konuştu.
ENFEKSİYON RİSKİNİ ARTIRIYOR!
Durumun ciddiyetine vurgu yapan Nazlı, glüten tüketen bir çölyak hastasında oluşabilecek rahatsızlıklardan bahsetti. Nazlı; “Bazen insanlar sonuçlarını bilmedikleri için glütensiz beslenmeye keyfi bir durum gibi bakabiliyorlar ancak bir kez glüten içeren bir yemek bile hastalarda karın ağrısı, şişkinlik, kusma ve bağışıklık sisteminin düşmesine yol açıyor. Çölyak hastalığında da bu duruma iyi gelecek, ‘içeyim de iyi gelsin’ dediğimiz bir ilaç yok. Ayrıca uzun süre glütene maruz kalan hastalarda kanser riski de oluşuyor. Deprem bölgesi düşünüldüğünde, zaten sahra hastanelerinde depremzede vatandaşların oluşturduğu bir yoğunluk var. Enfeksiyon riskinin en üst seviyelerde olduğu bu durumda, bu hastalar bağışıklık sisteminin düşmesiyle çok daha tehlikede bulunmuş oluyor. Bu hastalar mecburen o yemeklerden yediğinde de hastanelerde yoğunluk üstüne yoğunluk oluşacak.” ifadelerine yer verdi.
‘ACİL DURUMLAR İÇİN HASTALARIN İHTİYAÇLARI ÖNCEDEN BELİRLENMELİ’
Aynı zamanda bir çölyak hastası olarak, hastaların günlük hayatta dışarıdan yemek yemekte zorlandıklarını ifade eden Nazlı, bu hastaların asrın felaketi olan deprem bölgesinde de glütensiz ürün bulmakta zorluk çektiklerine dikkat çekti. Deprem gibi olası doğal afetlerde bu tür hastaların önceden belirlenerek, bölgeye yapılacak yardımların talep olmadan yapılması gerektiğini düşündüğünü ifade eden Nazlı, “Deprem bölgesine yardımlar yapıldı ancak az sayıda olan bu insanlara ürünler, yardım noktasında sonradan temin edildi. Afet ve acil durum yönetiminde bu tür hastalar önceden belirlenerek gönderilen yardımlar, hastaların başvurmasına gerek kalmadan yapılmalı.” şeklinde konuştu.
ÇÖLYAKLI BİREYLERE GLÜTENSİZ ÜRÜN DESTEĞİ!
Deprem bölgesinden gelen çölyak hastalarının glütensiz ürün bulmakta zorlandıklarının altını çizen Nazlı, bu hastaların unutulmaması gerektiğini bildirdi. Bununla ilgili öneride bulunan Nazlı, “Yurtlara yerleştirilen depremzede çölyak hastaları, çıkan yemeklerden yararlanamıyor. Tek kişi olsa bile bu hastalara yardımcı olunmasını istiyoruz. Belki bir kişi için 4 çeşit yemek yapılmayabilir ancak bu hastalar için omlet bile yapılsa bir öğün beslenmiş olacaklar. Mutfak temizlendikten sonra yemek yapılarak risk ortadan kaldırılabilir. Yoksa bu insanlar atıştırmalıklarla karnını doyurmak zorunda kalacak. Ayrıca eve yerleşen depremzede hastalar da şehri tanımıyor. Bu ürünler her yerde satılmıyor ve pahalı ürünler. Bu noktada da ayrı bir destek verilmesi gerekiyor. Depremzede hastaların glütensiz ürünlere ulaşım konusunda maddi yardım ya da glütensiz ürün kolisi desteği sağlanabilir. Türkiye’de bazı belediyeler normal dönemlerde de bu hastalara destek sağlıyor. Bu uygulama yaygınlaştırılıp tüm belediyeler tarafından desteklenebilir.” dedi.
‘HASTALARA ULAŞIMDA BİRİM KURULABİLİR’
Deprem döneminde beslenmesinde değişiklik olan hastaların nereye başvuracağı konusunda ikilem yaşadıklarını da ifade eden Nazlı, “Devletin sağlık sitelerinde kimlerin hangi hastalığa sahip olduğu sistemde gözüküyor. Afet döneminde ya da normal koşullarda bu bireylerin bir yerlere başvurarak çözüm aramaları yerine, yetkili kişilerce bu bireylere ulaşılması gerektiğini düşünüyorum. Bu noktada bir birim kurulup insanların sağlık sorunlarına göre yardım düzenlenebilir. Deprem konusunda yaralar sarılmaya çalışılıyor. Farklı rahatsızlıkları olan insanlar gözden kaçmış olabiliyor. Ben de çölyak hastalarının sıkıntılarını dile getirmek istedim.” ifadelerini kullandı. Ayrıca Nazlı, deprem bölgesine ve depremzedelere yapılan yardımlarda çölyak ve benzeri hastaları unutmayan Karatay Halk Ekmek gibi kuruluşlara teşekkür etti.
KARATAY, ÇÖLYAKLILARI UNUTMADI
Çölyak hastaları için 2019 yılında glütensiz ekmek üretimiyle örnek olan Karatay Belediyesi, deprem bölgesindeki hastaları da unutmadı. Karatay Belediyesi’nden yapılan açıklamada, deprem bölgesinin ihtiyaç duyacağı ekmeğin yanı sıra her türlü araç, ekipman ve personel desteğinin de devam edeceği ifade edilmişti. Gönderdiği ürünlerle takdir toplayan Karatay, bu kapsamda Karatay Halk Ekmek Fabrikası’nda özel olarak üretilen 22 bin glütensiz ekmeği çölyaklı depremzedelere ulaştırdı. Karatay Belediyesi yetkilisinden alınan bilgilere göre özellikle deprem bölgelerinde fırınların açılmadığı ilk günlerde ihtiyaç duyulan ekmek ve glütensiz ekmek ihtiyacı Karatay Halk Ekmek tarafından karşılandı.
KONYA’DAKİ AİLELERE ULAŞILIYOR
Ayrıca talep doğrultusunda diğer şehirdeki depremzede vatandaşların ihtiyaçlarına cevapsız kalmayan Karatay Halk Ekmek’in AFAD koordinasyonunda Osmaniye, Hatay- İskenderun ve Sivas’a da glütensiz ekmek gönderdiği öğrenildi. Konya Valiliğince yurtlarda misafir edilen depremzede ailelerle de irtibat halinde olan Karatay Halk Ekmek, ürettiği özel beslenme gerektiren ürünleri, depremzede ailelere ulaştırarak misafirlerin yaşamlarını kolaylaştırmayı hedefliyor. Böylelikle deprem bölgesinden Konya’ya gelen 8 ailenin de ihtiyaçlarının giderildiği öğrenildi.
HACER CEYLAN
