Yaşadığımız küresel tehditile beraber evde daha fazla zaman geçirdiğimiz bu süreç zarfında hayatlarımızda köklü değişimler oldu, iş yapış şekillerimiz değişti. Birçoğumuz iş hayatını evden yönetmeye başladı, şehir koşuşturmacası eve taşındı… Peki bu süre zarfında yaşanılan strese vücudumuzun verdiği tepkileri ne kadar dinledik? Bu tepki, bazı zamanlarda vücutta aniden ortaya çıkan, ortası soluk kırmızı döküntülere yer verebilir. Halk dilinde kurdeşen denilen tıp dilindeki adıyla ürtiker olarak bilinen cilt hastalığının gizli aktörlerinden biri ise stres olarak biliniyor.
Bu dönemde stres sebebiyle sıklıkla ortaya çıkan problemlerden birisi de ürtikerdir. Kurdeşen alerjik olaylar, ilaçlar ve stres, kaygı gibi psikolojik faktörler sonucunda ortaya çıkabilir. Aniden başlayıp 6 haftadan daha az süren kurdeşene akut ürtiker denir eğer 6 haftadan fazla ise kronik, yani devamlı ürtiker denir. Bu problemi yaşayan kişilerin doktora başvurması gerekir.
Kısa süreli kurdeşen öyküsü varsa diyet değişikliği ve yaşam tarzı değişiklikleri yapması önerilmektedir. Bu noktada bazı bitkisel kaynaklı takviyelerden destek alınabilir. Bunlar:
- C vitamini desteği;
Histamin ( lokal bağışıklık cevabı oluşturulması ayrıca vücutta enflamasyon oluşması ve kaşıntı ile de ilgilidir.) düzeyini düşürmek amaçlı beslenmeye C vitamini desteği eklenebilir.
- D vitamini desteği:
Kronik ürtiker hastalarında yapılan çalışmalara göre bu problemi yaşayan hastaların kan D vitamini düzeyinin diğer gruplara kıyasla kronik ürtikerli hastalarda önemli ölçüde azaldığı bildirilmiştir. Dolayısı ile D vitamini seviyesini ölçtürülüp doktor kontrolünde D vitamini takviyesi kullanılabilir.
- Balık yağı desteği:
Cilt sağlığına destek olarak balık yağı gıda takviyesi kullanılabilir. Ciltte kuruma ve pullanma şikayetlerine destek olarak kullanılması tavsiye edilmektedir.
- Çörek otu yağı desteği:
Alerji sebepli oluşan ürtiker durumunda ilk başvurulması gereken bitkilerden biri çörek otudur. Yapılan araştırmalarda çörek otu yağının özellikle alerjik problemler için çok faydalı olduğuna dikkat çekilmektedir. Oral kullanımda alerji şikayetlerine karşı destek olabilir.
Stres kaynaklı yaşanan bu tip şikayetleri çözmenin diğer bir yolu ise stresi ortadan kaldırmak veya azaltmaya çalışmaktır. Bu şikayetler endişe, kaygı, korku ve iç daralması olarak tarif edilebilir.
Bu durumda mutlaka psikiatriste ve/veya psikoloğa danışılmalıdır. Ek olarak bazı bitkisel destekler bu duruma destek olarak tercih edilebilir. Bunlar;
- Çarkıfelek (passiflora incarnata ):
Passiflora bitkisi çok eski zamanlardan beri geleneksel kullanımda anksiyete ve uykusuzluğuna karşı tercih edilen bir bitki olmuştur. Bir çok çalışması olan bu bitki eğer depresyon veya anksiyete şikayetine karşı destek olarak kullanılacaksa mutlaka eczacı veya doktor kontrolünde kullanımı yapılmalıdır.
Bütün aktivitelerin klinik araştırmaları yapılmış olmakla beraber gıda takviyeside olsa kullanımı ve dozlamasında mutlaka hekiminize veya eczacınıza danışınız. Paracelsusun da dediği gibi ilacı zehirden ayıran dozdur.
Dhawan, K., Kumar, S., & Sharma, A. (2001). Anti-anxiety studies on extracts of Passiflora incarnata Linneaus.
Journal of ethnopharmacology, 78(2-3), 165-170.
Woo, Y. R., Jung, K. E., Koo, D. W., & Lee, J. S. (2015). Vitamin D as a marker for disease severity in chronic urticaria and its possible role in pathogenesis. Annals of dermatology, 27(4), 423.
Sultana S., Asif HM., Nigella sativa: Monograph. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry 2015; 4(4): 103-106.
