Günümüzde nakit para harcaması azalırken insanların çoğu kredi kartına yöneliyor. Ancak bilinçsiz kredi kartı kullanımı toplumu icralık edebiliyor. Çok sayıda vatandaş kredi kartını yanlış kullandığı için borç batağında yüzüyor. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Avukat Gülşah Ekin, doğru kredi kartı harcamasının önemini vurgularken icralık durumu yaşandığı takdirde direkt bir profesyonelden yardım alınması gerektiğini belirtti.
İNSANLARA KREDİ KARTI KULLANMAK RAHAT GELİYOR
Avukat Gülşah Ekin, toplumda tüketim odaklı bir yaşam tarzının yaygın olduğunu belirterek insanların, ihtiyaçları olmasa bile tüketmeye teşvik edildiğini dile getirdi. Bu bağlamda tüketim noktasında en çok kullanılan araç olan kredi kartının, anında bir rahatlama sağladığını; kişinin hemen sahip olmak istediği ürünü veya hizmeti alıp ödeme işini sonraya bıraktığını söyleyen Gülşah Ekin, “Birçok insan, günlük yaşam masraflarını karşılamakta zorlanır. Gelirleri giderlerini karşılamaya yetmeyen insanlar, kredi kartı veya kredi kullanarak finansal açıklarını kapatmaya çalışır. Kredi kartları, taksitli ödeme seçenekleri, puan kazanma fırsatları, kampanyalar ve indirimler gibi cazip avantajlar sunar. Bu özellikler, insanları kredi kartı kullanmaya teşvik eder. Örneğin, yüksek fiyatlı bir ürünü taksitle ödeyebilmek, bir kerede büyük bir ödeme yapma zorunluluğunu ortadan kaldırır. İnsanlar, kredi kartı kullanımı ve borçlanma konusunda yeterli bilgiye sahip olmayabilirler. Faiz oranları, asgari ödeme tutarları ve uzun vadede borcun maliyeti gibi konularda bilinçsiz olabilirler. Bu da borç sarmalına girmelerine neden olur” ifadelerini kullandı.
SOSYAL ÇEVRE VE REKLAMLAR KREDİ KARTI KULLANMAYA TEŞVİK EDİYOR
İnsanların sürekli kredi kartını tercih etmesinin altında yatan sebepleri aktaran Gülşah Ekin, kredi kartıyla yapılan harcamaların, nakit ödemeye göre daha “acısız” geldiğini çünkü para elden çıkmadığı için harcama yapmanın etkisinin hemen hissedilmediğini vurguladı. Bu durumun, daha fazla harcama yapma eğilimini artırabildiğine dikkat çeken Gülşah Ekin, kredi kartı kullanımına yönlendiren diğer nedenleri de açıkladı. Avukat Ekin, “Sosyal çevre, reklamlar ve medya, insanların belirli bir yaşam standardını sürdürmelerini ve bunu göstermelerini teşvik eder. Bu da bireyleri, gelirlerinin ötesinde harcama yapmaya zorlar. Kredi kartları, bu harcamaları finanse etmenin kolay bir yolu olarak görülür. Bu nedenlerden dolayı, insanlar kredi kartı ve kredi kullanmaya devam ederler; ancak bu durum, uzun vadede borç yükünün artmasına ve finansal sıkıntıların derinleşmesine yol açabilir. Bu döngüden çıkmak için finansal farkındalığın artırılması ve bütçe planlaması gibi önlemler alınması önemlidir. Kredi kartı kullanıcılarının her ay belirlenen asgari ödeme tutarını ödemeleri gerekir. Eğer asgari ödeme dahi yapılmazsa, banka gecikme faizleri uygulamaya başlar ve bu durum birkaç ay devam ederse, banka yasal süreci başlatabilir. Kredi kartı borcu birikir ve ödemeler birkaç ay boyunca yapılmazsa, banka öncelikle müşteriyi uyarır ve borcun ödenmesini talep eder. Bu süreçte, banka ile iletişime geçip borcun yapılandırılması talep edilebilir. Ancak borç yine de ödenmezse, banka hukuki süreç başlatarak borcun tahsili için icra yoluna gidebilir. Sürekli ödemelerin gecikmesi ve borçların birikmesi, kredi notunu ciddi şekilde düşürür. Bu durum, kişinin kredi kartı borcunu kapatmak için başka finansal yollar bulmasını zorlaştırır ve icra sürecini hızlandırabilir” diye konuştu.
BİR BASAMAKTAN SONRA İCRA SÜRECİ BAŞLAR
Kredi kartı borcu ödenmediğinde, bankanın önce borçluya uyarı mektupları gönderdiğinden bahseden Gülşah Ekin, borç hala ödenmezse, genellikle 90 gün sonunda bankanın borcu yasal takibe aldığını kaydetti. Bu süreçte borçluya ödeme emri gönderildiğini söyleyen Ekin, “Bu ödeme emrine de yanıt verilmezse ve borç ödenmezse, icra işlemi başlatılır. İcralık olma durumu, kişinin mali durumunu daha da kötüleştirebilir ve gelecekte kredi, kredi kartı veya finansal ürünler almasını zorlaştırabilir. Bu nedenle, kredi kartı borçlarının düzenli olarak ödenmesi ve mümkünse tüm borcun kapatılması, finansal sağlığı korumak açısından önemlidir. Kredi kartı kullanımının hukuksal boyutu, çeşitli yasa ve yönetmeliklerle düzenlenmiştir. Bu düzenlemeler hem kart sahiplerinin hem de bankaların hak ve yükümlülüklerini kapsar. Türkiye’de kredi kartı kullanımıyla ilgili hukuksal düzenlemeler vardır. Bunlar şöyle karşımıza çıkar; Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Düzenlemeleri: Kredi Kartı Kanunu: 2006 yılında kabul edilen “Bankalar ve Kredi Kartları Kanunu” (5464 sayılı Kanun), kredi kartlarının düzenlenmesi, kullanımı, kart sahiplerinin hakları ve yükümlülükleri ile bankaların bu alandaki sorumluluklarını belirler. Kredi kartı limitleri, kart sahibinin gelir durumu ve kredi notu dikkate alınarak belirlenir. Yeni kredi kartı ediniminde ilk yıl limit, belgelenebilir gelirinin iki katını, ikinci yıl ise dört katını aşamaz. Asgari ödeme tutarı, kredi kartı borcunun belirli bir yüzdesi olarak belirlenir. Asgari ödeme tutarını, kredi kartı borcunun tamamını ödemek yerine, borcun belli bir kısmını ödeyerek kartın kullanıma devam edilmesini sağlar” şeklinde konuştu.
ASGARİ ÖDEME YAPIP GEÇMEYİN
Kredi kartı faiz oranlarının BDDK tarafından belirlendiğini ve bankaların, bu oranların üzerinde faiz uygulayamadıklarını da aktaran Ekin, “Gecikme faizi ve akdi faiz oranları yasal olarak sınırlandırıldı. Bankalar, kredi kartı sahiplerine faiz oranları, asgari ödeme tutarı, gecikme faizleri, kart aidatı gibi masraflar hakkında düzenli bilgilendirme yapmak zorunda. Tüketiciye her ay ekstre gönderilmesi yasal bir zorunluluk. Kredi kartı aidatları, BDDK’nın düzenlemelerine tabidir ve tüketici, kart aidatını ödemek istemiyorsa aidatsız kart talep edebilir. Kredi kartı sahibinin, yaptığı harcamalara itiraz etme hakkı da vardır. Bankalar, itiraz edilen işlemi incelemek zorundadır. Kart sahibi, yasal olarak yapılan bir harcamanın iptal edilmesini talep edemez, ancak hatalı veya sahte işlemler için itiraz hakkına sahip olur. Ayrıca; asgari ödeme yapmak, kredi kartını nakit gibi kullanmak, çok sayıda kredi kartı kullanmak, ekstreyi dikkatlice incelememek, ödemeyi geciktirmek, limitin tamamını kullanmak, kredi kartını acil durum fonu, ödeme gücü olmadan harcama yapmak yanlıştır. Bu hatalardan kaçınarak, kredi kartı kullanımını daha sağlıklı ve bilinçli bir şekilde sağlayabilirsiniz” diye kaydetti.
YASAL SÜREÇ BAŞLARSA BİR AVUKATTAN YARDIM ALIN
Avukat Ekin, konuyla ilgili sözlerine son olarak şunları ekledi: “Eğer kredi kartı borcuyla ilgili bir yasal süreç başlatılmışsa veya hukuki bir sorunla karşı karşıyaysanız, bir avukattan profesyonel yardım almak en doğru adımdır. Avukatınız, yasal haklarınızı savunmanızda ve olası zararları size anlatmakta rehberlik edebilir. Sonuç olarak, kredi kartı kullanımında dikkatli olmak, finansal durumunuzu korumanın ve hukuki sorunlardan kaçınmanın en etkili yoludur. Bilinçli bir tüketici olarak hem maddi hem de hukuki bir süreçle karşı karşıya kalmaktan korunabilirsiniz.”