TÜRKİYE VE DÜNYA OLİMPİYAT TARİHİ-2

Gazeteci-Yazar Ömer Altay, Olimpiyat tarihini anlatmaya devam ediyor.

Abone Ol

Ev sahibi şehir: Stockholm, İsveç. Katılan ülke sayısı: 28, sporcu sayısı: 2.407 (2.359 erkek, 48 kadın), spor disiplini müsabaka sayısı: 14 spor dalında 102 karşılaşma. Açılış töreni: 5 Mayıs 1912, Kapanış töreni: 22 Temmuz 1912, Resmen açan: Kral V. Gustav, İsveç Kralı, Stadyum: Stockholm Olimpiyat Stadyumu.

İskandinav coğrafyasında yer alan İsveç’in başkentinde sahnelenen ve orijinal deyişi ile ‘Olympiska Sommarspelen Stockholm 1912’ ya da resmi adıyla V. Olimpiyat Oyunları, 1912 yılında sahnelendi.

Osmanlı’yı Papazyan ve Mıgıryan temsil etti

 1912 Stockholm Olimpiyat Oyunları’nda Osmanlı Devleti, kendi dar olanaklarıyla oyunlara katılan Vahram Papazyan ve Mıgırdıç Mıgıryan tarafından temsil edildi. Bir anlamda olimpik spor elçiliğini üstlenen bu ikili, atletizmde koşu, ağırlık ve disk atma alanlarında yarıştılar.

Stockholm’de spor dalları

Açılış töreni 5 Mayıs’ta yapılan 1912 Stockholm Olimpiyat Oyunları programı uyarınca, 14 spor disiplininde 102 farklı spor dalında mücadele yapıldı. İşte 1912 Stockholm’ün spor disiplinleri; Atletizm, Bisiklet, Dalma, Binicilik, Eskrim, Futbol, Jimnastik, Modern pentatlon, Kürek, Yelken, Atıcılık, Yüzme, Tenis, Halat çekme, Sutopu, Güreş.

Stockholm Olimpiyatlarında Madalya Klasmanı

Tarihinde ilk kez İskandinavya coğrafyasında İsveç’in başkenti merkezli düzenlenen 1912 Stockhom Olimpiyatları’nın ardından, ülkeler arasında madalya klasmanı şöyle biçimlendi; 1- ABD: (25, 19, 19, t: 63), 2- İsveç: (24, 24, 17, t: 65), 3- Britanya Birleşik Krallık: (10, 15, 16, t: 41), 4- Finlandiya: ( 9, 8, 9, t: 26), 5- Fransa: (7, 4, 3, t: 14), 6- Almanya: (5, 13, 7, t: 25), 7- Güney Afrika: (4, 2, -, t: 6), 8- Norveç: (4, 1, 4, t: 9), 9- Kanada: (3, 2, 3, t: 8), 10- Macaristan: (3, 2, 3, 8 p.)

***

1916 OLİMPİYATLARI,

I. DÜNYA SAVAŞI NEDENİYLE YAPILAMADI

İnsanlığın en büyük felaketlerinden olan savaş, Olimpiyat Oyunları’nda da büyük tahribat yaşattı. 28 Temmuz 1914 tarihinde patlak verip, 11 Kasım 1918 tarihine kadar süren Birinci Dünya Savaşı yıllarında, 1916’da sahnelenmesi gereken VI. Olimpiyat Oyunları gerçekleştirilemedi. Savaşın bizzat içinde yer alan Osmanlı İmparatorluğu’nun da büyük çöküş yaşadığı I. Cihan Harbi, yeni dünyanın 1917’de savaşa dâhil olduğu güne kadar, bu büyük yıkım ABD’de ‘Avrupa Savaşı’ olarak nitelendirildi. Bu büyük savaş, Olimpiyatları ilk kez kesintiye uğratırken tüm insanlık, yerküremizde barışın yeniden hâkim olmasını bekledi.

***

1920 ANVERS

OLİMPİYATLARI

 

Ev sahibi şehir: Anvers, Belçika, Katılan ülke sayısı: 29, sporcu sayısı: 2626 (2561 erkek, 65 kadın), etkinlik sayısı: 22 spor dalında 154 karşılaşma. Açılış töreni : 20 Nisan 1920, kapanış töreni: 12 Eylül 1920. Resmen açan: I. Albert, Belçika kralı, Sporcu yemini eden: Victor Boin.

IOC Osmanlı Dâhil Beş Ülkeyi Oyunlara Almadı

VII. Olimpiyat Oyunları, 1920 yılında Belçika’nın Anvers şehrinde düzenlendi. IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi); 5-8 Nisan 1919’da yaptığı toplantıda savaşın sorumlusu olarak gördüğü Almanya, Avusturya, Macaristan, Bulgaristan’ın yanı sıra Osmanlı Devleti’nin de 1920 Anvers Olimpiyat Oyunları’na çağrılmaması kararını aldı. Ayrıca bu ülkelerin Milli Olimpiyat Komitelerinin tanınmamasına ve IOC’deki temsilcilerinin düşürülmesi yaptırımlarını da devreye soktu.

Anvers’de spor dalları

Açılış töreni baharda yapılan 1920 Anvers Olimpiyat Oyunları programı uyarınca, 22 spor disiplininde 154 farklı spor dalında mücadele yapıldı. İşte 1920 Anvers’in spor disiplinleri; Okçuluk, Atletizm, Boks, Bisiklet, Atlama, Binicilik, Eskrim, Artistik buz pateni, Futbol, Jimnastik, Çim hokeyi, Buz hokeyi, Modern pentatlon, Polo, Kürek, Ragbi, Yelken, Atıcılık, Yüzme, Tenis, Halat Çekme, Sutopu, Halter, Güreş.

1920 Anvers Olimpiyatları Madalya Klasmanı

Tarihinde ilk kez Benelüks coğrafyasında düzenlenen 1920 Anvers Olimpiyatları’nın ardından, ülkeler arasında madalya klasmanı şöyle biçimlendi; 1- ABD: (41, 27, 27, t: 95), 2- İsveç: (19, 18, 24, t: 61), 3- Britanya Birleşik Krallık: (15, 15, 13, t: 43), 4- Finlandiya: (15, 10, 9, t: 34), 5-Belçika            : (14, 11, 11, t: 36), 6- Norveç: (13, 9, 9, t: 31), 7- İtalya: (13, 5, 5, t: 23), 8- Fransa: (9, 19, 13, t: 41), 9- Hollanda: (4, 2, 5, t: 11), 10- Danimarka: (3, 9, 1, t: 13).

***

1924 PARİS

OLİMPİYATLARI

Ev sahibi şehir: Paris, Fransa, katılan ülke sayısı: 44, sporcu sayısı: 3.089 (2.954 erkek, 135 kadın), disiplin ve müsabaka sayısı: 17 spor dalında 126 yarışma. Açılış töreni: 4 Mayıs 1924, kapanış töreni: 27 Temmuz 1924, Resmi açılışı yapan: Gaston Doumergue, Fransa Cumhurbaşkanı, sporcu yemini eden: Georges André. Stadyum: Yves du Manoir Olimpiyat Stadyumu.

 

Selim Sırrı Tarcan IOC Türkiye Temsilcisi seçildi

2-6 Haziran 1921’de Londra’da gerçekleştirilen 19. IOC Kongresi’nde, Bulgar ve Macar temsilcilerinin yanı sıra Türkiye temsilcisi Selim Sırrı Tarcan’ın da üyeliği kabul edildi. Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nce, Osmanlı Devleti’nin 1924 Paris Olimpiyat Oyunları’na katılmasına karar verildi.

VIII. Olimpiyat Oyunları, 1924 yılında Fransa'nın başkenti Paris’te sahnelendi.  1924 Paris Olimpiyatları; 2.956’sı erkek ve 136’sı kadın olmak üzere 44 ülkeden toplam 3092 sporcu katıldı. Önceki Olimpiyatları için vize verilmeyen Türkiye, Almanya Avusturya, Macaristan ve Bulgaristan 1924 Olimpiyatları’na davet edildiler. Lâkin o dönemde, Fransa ile sürtüşme halinde olan Almanya 1924 Paris Olimpiyatları’na katılmadı.

Olimpiyatlar Politikaya Alet Edilince Baron Coubertin İstifa Etti

Modern Olimpiyatların kurucusu Fransız baron Coubertin, dünya gençliğinin kaynaşması ve barışın yaygınlaştırılması için canlandırdığı modern Olimpiyatlar’ın politikaya alet edildiğine dikkat çekti. 1924 Olimpiyatları’nın ardından IOC başkanlığını bıraktı. IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), 1924 Olimpiyatları’ndan itibaren her 4 yılda bir, Yaz Olimpiyatlarına paralel olarak Kış Olimpiyatları yapılmasını da kararlaştırdı.

Atatürk Olimpiyatlara Büyük Önem Verdi

Atatürk’ün kurduğu Türkiye Cumhuriyeti’nin, gerçek anlamda ve geniş katılımıyla boy gösterdiği ilk oyunlar, 1924 Paris Olimpiyat Oyunları’dır. Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa, bu ilk katılımda Türkiye Cumhuriyeti’nin sporda da var olduğunu ve çağdaşlaşma yolunda sportif atılımlara da yatırım yapılacağını belgeledi. İlk Cumhurbaşkanımız, evrensel spor düzleminde, ilk uluslararası açılımı 1924 Paris Olimpiyatları ile gerçekleştiriyordu.

Mustafa Kemal Paşa Başkanlığındaki Bakanlar Kurulu, Fransa’nın başkentindeki oyunlar öncesinde, 16 Ocak 1924 tarihinde yaptığı tarihi oturumun ardından, şu tarihi kararları ilan etti: Türk gençleri arasındaki spor kuruluşlarının Avrupa sporcuları ile sıkı ilişkilerde bulunmaları ve spor çalışmalarının bilimsel kurallara göre düzenlenmesi için Avrupalı uzmanlardan faydalanması gereklidir.

1924 Mayıs’ında Paris’te açılacak olimpiyat karşılaşmalarına Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı çağrılmıştır. Bu karşılaşmalara katılmakta Türkiye için yararlar vardır. Ülkemizde sporculuğun gelişmesi ve yayılması, her halde bu gibi uluslararası yarışmalara katılmakla mümkündür.

Türk gençlerini uluslararası yarışmalara katılabilecek biçimde yetiştirmek ve hazırlamak üzere gereken uzmanların Avrupa’dan getirilmesi ve 1924 Paris Olimpiyat Oyunları’na Türk sporcularının da katılabilmesinin sağlanması için acele sarf edilmesi gerekli görülen on yedi bin liranın beklenmeyen masraflar hesabından, Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı Genel Merkezi’ne verilmesine karar verilmiştir.”

Türkiye Adeta Sportif Seferberlik İlan Etti

T.C Bakanlar Kurulu’nun spor platformundaki bu tarihi kararlarının hemen ardından harekete geçildi. Güreş Milli Takımı’nı yönetmek üzere Macar antrenör Raol Peter, Futbol Milli Takımı çalışmaları için İskoç Antrenör Billy Hunter ve atletizm için de Amerikalı Tobin görevlendirildi. 1924 Paris Olimpiyatları’nda, Türkiye Cumhuriyeti adına 3 atlet, 3 bisikletçi, 1 eskrimci, 4 güreşçi ve 19 futbolcudan oluşan bir olimpik spor kafilesi oluşturuldu.

1924 Paris Olimpiyatları’nda, Türkiye adına başarılı temsil, madalya kazanmanın ötesinde daha gerçekçi bir hedefti. Atatürk’ün de vurguladığı gibi, Paris’e gönderdiğimiz turfanda millilerimiz, Türkiye Cumhuriyeti’ni bütün dünyaya tanıtırken önemli bir sportif deneyim de kazandılar. Paris Olimpiyatları dönüşünde sporcularımızın gönlünü alıp, tümünü yüreklendiren Cumhurbaşkanımız Mustafa Kemal Paşa, iki yıl sonraki söyleminde şu gerçeklerin de altını çizdi; “Dünya’da yenilmez kimse, yenilmez takım, yenilmeyen ordu, yenilmeyen kumandan yoktur. Yenilgilerden sonra üzülmek de doğaldır. Ancak bu üzüntü, insanın maneviyatını yok edecek, onu çökertecek seviyeye varmamalıdır. Yenilen toparlanmalı ve kendini yeneni yenmek için, olanca gücüyle ve azimle daha çok çalışmalıdır.”

Paris’te spor dalları

4 Mayıs günü resmi açılışı yapılan 1924 Paris Olimpiyat Oyunları programı uyarınca, 17 spor disiplininde 126 farklı spor dalında mücadele yapıldı. İşte 1924 Paris’in spor disiplinleri; Atletizm, Boks, Bisiklet, Dalma, Binicilik, Eskrim, Futbol, Cimnastik, Modern pentatlon, Polo, Kürek, Ragbi, Yelken, Atıcılık, Yüzme, Tenis, Sutopu, Halter, Güreş.

1924 Paris Olimpiyatları Madalya Klasmanı

Fransa’nın başkentinde düzenlenen 1924 Olimpiyatları’nın ardından yarışmacı ülkeler, madalya klasmanında şöyle sıralandılar; 1- ABD: (45, 27, 27, t: 99), 2- Finlandiya: (14, 13, 10, t: 37), 3- Fransa (13, 15, 10, t: 38), 4- Britanya Birleşik Krallık: (9, 13, 12, t: 34), 5- İtalya: (8, 3, 5, t: 16), 6- İsviçre: (7, 8, 10, t: 25), 7- Norveç: (5, 2, 3, t: 10), 8- İsveç (4, 13, 12, t: 29 p.), 9-Hollanda: (4, 1, 5, t: 10), 10- Belçika: (3, 7, 3, t: 13).