Minibüsler, otobüsler ve tramvaylar vasıtasıyla Konya'da her gün yüz binlerce şehir içi yolcu bir yerden başka bir yere taşınıyor...
Yolcular kullandıkları toplu taşıma aracına göre her gün farklı yüzlerle, farklı insanlarla toplu taşıma aracı içerisinde karşılaşıyor. Kısa süreli de olsa bir topluluk oluşuyor.
Bunun minibüs ve otobüs şoförleri ile vatmanlar boyutuna baktığımız zaman konu daha da büyüyor. Her gün minibüse, otobüse, tramvaya kimler binmiyor ki kimler...
Toplu taşıma araçlarında her türlü yolcuyla doğrudan muhatap olmak zorunda kalan, gün gelip nezaket çerçevesinde hareket eden, gün gelip o kısacık yolculuk esnasında yolcu ile kanlı bıçaklı hale gelen şoförler olayın sadece bir tarafıdır.
Bir bütün olarak baktığımızda ise olayın iki tarafını görüyoruz. Şoförler ve yolcular... Bir otobüsün veya minibüsün sadece bir tane şoförü olurken, yolcuların sayısı bir hayli fazla. Karşı karşıya değiller aslında, dediğim gibi bir bütünün parçalarını oluşturuyorlar.
Ancak ne yazık ki zaman zaman amma şoför amma yolcu bir tartışmanın kıvılcımını alevleyebiliyor.
Söz savaşı, karşılıklı münazara, ağza alması pek hoş olmayan sözlerin kullanılması, kavga, darp, bıçaklama gibi nahoş durumlar Allah korusun ölüme kadar götürebilir insanları.
Bunların önüne geçebilmek için önce insan olduğumuz gerçeğini unutmamak gerekir. Bunun yanında empati kurmak da önemlidir. En önemlisi de yazılmamış kurallara riayettir.
Yazılmamış kurallardan maksat, toplumun genel geçer ahlaki değerleridir. Bu nedenle toplu ulaşım araçlarında hem yolcuların hem de şoförlerin uyması gereken belli başlı kurallar vardır.
Dilimiz döndüğünce, kalemimiz yazdığınca bu kurallardan bahsetmek isterim.
Sürücülerin uyması gereken kurallar;
- İdaresini ettiğiniz minibüs, otobüs veya tramvayda can taşıdığınızın, canlı taşıdığınızın lütfen farkında olunuz. Bu farkındalık beraberinde trafik kurallarına azami derecede riayet etmeyi getirecektir.
- Siz, babanızın hayrına geçip o direksiyon koltuğunda oturmuyor; sabahın ilk ışıklarından gecenin geç vakitlerine kadar babanızın hayrına direksiyon sallamıyorsunuz. Lütfen yaptığınız işi en iyi şekilde yapmanın gayreti içerisinde olunuz.
- Kullandığınız araç, sizin ekmek tekneniz. Sizinle yolculuk yapan insanlar ise müşteriniz. Bir nevi ekmek kapınız. Onlar sizin kullandığınız toplu taşıma araçlarını kullanmazsa siz para kazanamazsınız, bunu unutmayınız...
- Şu Konya'nın trafiğinde minibüs gibi otobüs gibi hacimli araçları kullanmak hakikaten çok zor. Bu zorluk zaman zaman sizi de gerebiliyor, farkındayız. Ama ne olursunuz, bu gergin hallerinizi müşterilerinize mümkün mertebe yansıtmamaya çalışınız.
- Yolcularınızla kendinizi ve trafiği tehlikeye düşürmeyecek şekilde sohbet edebilirsiniz. Ben bunda bir sorun görmüyorum. Ve hatta sıkı dostluklar da kurulabilir ilerleyen aşamalarda. Hiç olmazsa bir güler yüzü eksik etmeyiniz.
Yolcuların uyması gereken kurallar;
- Sizi bir yerden başka bir yere götürebilmek için çaba harcayan, bunu kendisine meslek edinen, evinin iaşesini de bu yolla karşılayan minibüs ve otobüs şoförleri ile vatmanların birer insan olduğunu lütfen aklınızdan çıkarmayınız.
- Siz belki 10 dakika veya 1 saat aynı araçla yolculuk ediyorsunuz. Ancak o insanlar sürekli direksiyon başında, sürekli trafikte. Bu ayrıntıyı aklınızdan çıkarmazsanız, onların ruh halini daha iyi anlarsınız.
- Yoluculuk esnasında lütfen yüksek sesle müzik dinlemeyiniz. Kulağınıza kulaklık taktığınız zaman başka bir dünyada yaşıyor gibi hissedebilirsiniz kendinizi. Ama bulunduğunuz ortamdan soyutlanmıyorsunuz, haberiniz olsun...
- 'Yaşlılara, kucağında çocuğu olanlara ve engellilere gereken hassasiyeti gösteriniz' demekten utanıyorum. Ama yine de gördüğüm manzara bana bunu söyletiyor. Bizde büyüğe yer verilir. Hele bayansa, çocuğu varsa, hamileyse ya da engelliyse daha dikkatli olmanız gerekiyor. Unutmayınız!
- Toplu taşıma aracına binerken, içerideki yolcunun inmesine öncelik gösteriniz. O inmeden siz binemezsiniz. Sonuçta kapalı bir kutu. İçine alacağı yolcu sayısı da belli. Ayrıca ineceğiniz yere gelmeden önce şoförü bilgilendirip kapıya doğru yaklaşınız ki, uzun süre yolcuları bekletmek zorunda kalmayın.
- Son olarak, durak haricinde inip binmeyiniz. Hatta bu konuda uyarılması gereken minibüs şoförleri de var. Nazik bir dille şoförü uyarırsanız, insancıl bir cevap alacaksınızdır.
NOT: Üzerinize alınabilirsiniz. Alınmak serbesttir...
