Kökeni Osmanlı İmparatorluğu'ndaki kırmızı fese dayanan, "songkok" adı verilen siyah fes, günümüzde Güneydoğu Asya ülkelerindeki Müslüman erkeklerin çoğunlukla tercih ettiği geleneksel bir kıyafet olarak öne çıkıyor.
Osmanlı Devleti'nde Sultan II. Mahmud Han zamanında kırmızı renkli fesin giyilmeye başlamasının ardından Güneydoğu Asya Müslümanları tarafından da benimsenen ve Malezya'da "songkok" olarak adlandırılan siyah renkli fes her bölge ülkesinde farklı isme sahip.
"Peci" veya "kopiah" olarak da adlandırılan ve görünüş itibarıyla Osmanlı fesini andıran siyah şapka, Malezya, Endonezya, Brunei, Singapur, güney Filipinler ve güney Tayland'daki Müslüman erkekler arasında yaygın olarak kullanılmaya devam ediyor.
Genellikle siyah veya işlemeli keçeden, pamuktan ve yüksek kalite kadifeden üretilen songkok, kesik koniyi andıran bir şekle sahip.
Malezya'daki Müslüman erkekler için toplumdaki kültürel önemini günümüzde hala korumaya devam eden songkok, düğün, cenaze ve bayram gibi özel günlerin yanı sıra resmi ziyaretlerde de takılıyor. Özellikle saraya gerçekleştirilecek ziyaretlerde songkok giyme zorunluluğu bulunuyor.
Songkok geleneğini 40 yıldır yaşatmaya çalışıyor
Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'daki mütevazi dükkanında songkok geleneğini sürdürmeye çalışan Mustafa Maarof, AA muhabirine konuştu.
Mesleğe 12 yaşında, babasının yanında çırak olarak başlayan Maarof, 40 yıldır el emeğiyle Müslüman erkeklerin songkok siparişlerini yetiştirmeye gayret ediyor.
Şu an çalıştığı dükkanı 1991'de açtığını belirten Mustafa, babasının vefatından sonra Malezyalılar için büyük anlam ihtiva eden songkok geleneğini bugüne kadar sürdürdüğünü söyledi.
Malezyalıların özellikle Güney Kore'den getirttiği ithal kumaşa rağbet ettiğini aktaran Mustafa, "Her imalat, kullanılan kadife kumaşın boyutuna ve cinsine bağlı olarak 1 ila 2 saat sürüyor ve kullanılan malzemenin kalitesine göre fiyatlar 35-200 ringgit (9-50 dolar) arasında değişiyor." dedi.
Songkok şapkasının kafa ölçüsü alınarak kişiye özel dikilmesi gerektiğini dile getiren Mustafa, Malezyalı erkeklerin bu nedenle fabrikalarda üretilen hazır şapkaları tercih etmediğini ve mesleğin ustalarına yaptırdıkları şapkalarla daha rahat ettiklerini kaydetti.
Mustafa, "Salgın nedeniyle iki yıldır ülke ekonomisi zor günler geçiriyor ve küçük işletmeler de bundan olumsuz etkileniyor. Ancak hem ramazan ayı dolayısıyla hem de bayram yaklaştığı için bugünlerde birçok sipariş alıyorum. Malezyalı Müslümanların bu kültüre gösterdiği ilgiden memnunum." ifadelerini kullandı.
Malezya, Endonezya, Brunei, Singapur, Filipinler ve Tayland'daki Müslümanlar, kendi ülke ve bölgelerinde farklı isimlere sahip siyah şapkayı sadece dini değil siyasi bir sembol olarak da kullanıyor.
Peci olarak adlandırılan siyah şapka, Endonezya'daki milliyetçi hareketin sembollerinden biri olarak siyasi anlam taşıyor.
Geçmişte ve günümüzde bölgedeki Müslüman liderlerin sembolleşen fotoğraflarının siyah şapkalı olması da bunun zamanla siyasi bir objeye dönüştüğünü ortaya koyuyor.
