Konya’da yetişen Müderris, Müftü, Avukat Sarnıçlı Mustafa Asım Güven, İslami hassasiyetiyle önemli bir ilim adamı olma yolunda başarılı adımlar atan isimler arasında yer alıyor. 1876-1958 yıllarında yaşayan merhum Güven, 1920 Delibaş Olayı’nda isyancılar tarafından Karaman kaymakamlığına getirilse de, Milli kuvvetlerin ayaklanmayı bastırması üzerine Ermenek üzerinden Mersin’e ve oradan da bir gemi ile Fransızların hâkimiyetinde bulunan Hatay’a giderek orada yaşamaya başladı. Güven, orada İskenderun Orman memurluğu, Kırıkhan Kaymakamlığı vekâletliği (1923), Antakya Kaymakamlığı vekâletliği, Kırıkhan ve İskenderun Müftülüğü görevlerinde bulundu. Daha sonraki süreçte Hatay’ın anavatana katılmasıyla Güven, Muğla Müftülüğüne atandı. Diyanet’te önemli görevler yürüten Güven,16 Şubat 1958’de Ankara’da vefat etmiştir. Merhum Güven’le ilgili Eğitimci Mehmet Altuntaş önemli bilgiler veriyor;
SÜLALESİ DİNDARDI
M.1876/R.1292’da Hadim-Sarnıç köyünde dünyaya geldi. Soyu Sarnıç’ın köklü ailelerinden Habiboğullarına dayanır ve Hacı Emin Efendiler olarak bilinir. Dedesi Habiboğlu Hacı Ahmet Efendi, köyün ileri gelen bir din adamı ve imamıdır. Mustafa Asım Efendi’nin sülalesi çevrede dindarlığı ile tanınırdı.
Babası Emin Efendidir. Annesi Taşkentli Fatma Hanımdır. Müderris Emin Efendi’nin üçü kız altısı da erkek olmak üzere toplam dokuz çocuğu vardır. Bunlardan en küçük olan Durmuş Ali küçük yaşlarda vefat etmiştir. Kızlardan Zeynep Konya’ya, Zahide Hadim’in Oduncu Köyüne gelin gitmiştir. Hatice isimli kızı köyde kalmıştır. Emin Efendi’nin erkek çocuklarının hepsi iyi bir eğitim almıştır. Mustafa Asım Efendi’nin erkek kardeşlerinden Ahmet (Güven) İstanbul’a giderek eğitim görmüş ve kadılık görevine atanmıştır. Kardeşi Sait Efendi (USLU) İstanbul’da eğitim görmüş ve Kadınhanı’nda “Sandık Emini” (veznedar) olarak görev yapmıştır. (1945 yılında vefat etmiştir. Mezarı Musalla Mezarlığındadır). Emin Efendi’nin Sarnıç’ta kalan iki oğlu Kasım (YILDIZHAN) ve Abdullah (ÖNDER) köyün dini hizmetlerini ölünceye kadar yerine getirmişlerdir.
HUKUKU DA OKUDU
Mustafa Asım Güven ilköğrenimini babasından almıştır. Daha sonra İstanbul’da bulunan ağabeyi Kadı Ahmet Efendi’nin yanına giderek Beyazıt Medresesi’nde Huzur Dersi Muhataplarından Hadimli Hasan Sabri (1857-1929) Efendi’den 1906 yılında icazet almıştır. Açılan Ruus sınavını kazanarak Edirne Ruusu unvanını almıştır. Mustafa Asım Efendi, Konya’da Hukuk Mektebi’ne imtihan vererek buradan mezun olmuştur.
1906-1914 yılları arasında Konya Merkez Müderrisliği, Konya İdadisi ve Konya Sanat Mektebi’nde Ulum’u-Diniyye derslerini okuttu. Konya’da bulunduğu yıllarda Konya vakıflar Müdürlüğü’nün avukatlık görevini de yerine getirmiştir.
I. Dünya savaşı yıllarında Karaman’da İmamlık ve avukatlık yapmıştır.
1920 Delibaş Olayı’nda isyancılar tarafından Karaman kaymakamlığına getirilen Mustafa Asım, Milli kuvvetlerin ayaklanmayı bastırması üzerine Ermenek üzerinden Mersin’e ve oradan da bir gemi ile Fransızların hâkimiyetinde bulunan Hatay’a gitmiştir.
İskenderun Orman memurluğu, Kırıkhan Kaymakamlığı vekâletliği (1923), Antakya Kaymakamlığı vekâletliği, Kırıkhan ve İskenderun Müftülüğü görevlerinde bulundu (1924). Ayrıca Müderrislik görevine devam etti.
MUĞLA MÜFTÜLÜĞÜNE ATANDI
Mustafa Asım, 1929 yılında, Suriye Devleti tarafından emekliye sevk edilmiştir.
1937 yapılan müftülük seçiminde en çok oyu alarak yeniden İskenderun Müftülüğüne atanan Mustafa Asım, 1939’da Hatay’ın Anavatan’a katılmasından sonra 1947’de Muğla Müftülüğüne atandı.
Muğla Müftülüğü sırasında prostat rahatsızlığına yakalanan Mustafa Asım Efendi, sağlık nedenlerinden dolayı Sağlık kurulu raporu ile 1953’de Çankaya Müftülüğü ’ne atandı. 1956 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından 6 kişilik Meal hazırlama heyetinde yer aldı. (Şehit Oral, Yusuf Ziyaeddin Ersal (Ezherî), Mustafa Runyun, Ali Sami Yücesoy, Âsım Güven, Mustafa Âsım Köksal, Kemal Edip Kürkçüoğlu, M. Şevki Özmen) Ancak, Al-i İmran suresine kadar gelinebildi..
Görevine ve dinine düşkünlüğü ile tanınan Mustafa Asım Güven’in yayımlanmış bir eseri bulunmamaktadır. Mustafa Asım Efendi’nin Hatice Hanım’la evliliğinden Yücel, Emin isimlerinde iki oğlu Azmiye, Nurten, Mebrure ve İsmet dört kızı olmuştur.
Oğulları Emin ve Yücel Güven Ankara’da devlet memuru olarak görev yapmışlardır. Kızı Azmiye Hami Güven (1904-1951) başta roman olmak üzere edebi eserler vermiş ve Türk Edebiyatı’ndaki kadın yazarlar arasında yerini almıştır. Amcasının oğlu Prof. Dr. Hami Güven ile evli olan Azmiye Hanım uzun yıllar öğretmen olarak Milli Eğitime hizmet etmiştir.
ANKARA’YA DEFNEDİLDİ
Mustafa Asım Güven,16 Şubat 1958’de Ankara’da vefat etmiştir. Mezarı Cebeci Asri mezarlığındadır.2007 yılında vefat eden oğlu Yücel Güven babasının mezarına defnedilmiştir. Yakınlarının verdiği bilgiye göre, Mustafa Asım Efendi’nin cenazesi hasretini çektiği köyüne götürülmek istenir ve yola çıkılır. Cenaze Gölbaşı’na gelince olaydan haberdar olan Ankara’daki dostları ve ileri gelenler, “Konya’da mezarı olan birçok veli ve âlim var. Ankara bu açıdan fakir. Eğer, uygun görürseniz Cenazeyi Ankara’ya defnedelim” teklifini yaparlar, yakınları teklifi kabul eder. Cenaze tekrar Ankara’ya getirilir ve Cebeci Asri mezarlığında toprağa verilir.
KAYNAKÇA
Mehmet Altuntaş, “Güven, Mustafa Asım”, Konya Ansiklopedisi, c.4, s.68-69.
Mehmet Altuntaş, “Huzurda Huzur Bulan: Hadimli Hasan Sabri Efendi”Merhaba Gazetesi, Akademik sayfalar,27 Şubat 2013,s.78-80
Ahmet Çelik,” Konya’ da Okul Hatıraları: 4 Muallim Azmiye Hanım”, Merhaba Gazetesi, Akademik Sayfalar, 21 Nisan 2021 s.245-248
Ali Işık, “Güven Azmiye Hami”, Konya Ansiklopedisi, c.4, s. 68
Numan HADİMİOĞLU, Hadim ve Hadimliler Bibliyografyası, Ankara, 1983, c.I, s.141-142
Mehmet Ali KIRBOĞA, Silinmeyen Simalar: Karaman ve Konya Civarı Hocaları, İstanbul, 2000,
s. 77
Diyanet İşleri Başkanlığı Özlük Arşivi, Dosya No: 1947/0154
MEHMET ALTUNTAŞ
