Batı ve Doğu medeniyetlerinin anayasal süreçlerini mukayese eden Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Prof. Dr. Yavuz Atar, “Anayasa meselesinin çok boyutları var. Anayasa fikri, Batı’da ortaya çıkmış olmakla birlikte Doğu medeniyetleri ve özellikle de İslam medeniyetinin başından itibaren anayasanın ilkeleri ve kuralları nedir, diye incelediğimizde burada da birçok gelişme görüyoruz. Batı’ya baktığımızda, İngiltere’de ortaya çıkan Magna Carta Libertatum belgesiyle başlayan süreçte bugün anayasa kavramları, anayasal kurumları ve kurallarının son birkaç yüzyıl içerisinde en iyi şekilde kavramsallaştırıldığını, kurumların inşa edildiğini ve ilkelerin ortaya çıktığını görüyoruz. Çünkü Batı’da insan hakları, hukuk devleti ve demokrasi mücadele ile ortaya çıktı. Kazanımlar hiçbir zaman prensip olarak kaybedilmedi. Kazanımlar oldukça kurumsallaştı ve kurallara bağlandı, bu şekilde de günümüze taşındı. İslam toplumlarında ise Peygamber döneminde elbette ki savaşlar, çatışmalar oldu ancak bir otoriteye karşı hak talebi değildi, bu aslında ilahi mesajın tebliği ve kavgasıydı. Sonrasında Medine'de ilahi mesajın çerçevesinde bir anayasal sistem inşa edildi. Bir anlamda İslam medeniyeti ilk anayasal sistemini büyük ölçüde hazır bulduğu için gelişme gösteremedi. Biz bugün anayasacılıkta Batı’yı esas alıyoruz, oradan istifade ediyoruz. Pek çok alanda olduğu gibi bu kötü bir şey değil, onu söyleyeyim. Günümüzde yaşayan iki medeniyet var. Batı medeniyeti kavramlarını geliştirerek kurumlarını inşa etti, Doğu medeniyeti ise bu gelişmeyi gösteremedi. Şu anda anayasacılık bağlamında hak ve hürriyetlerle bir ülkede iyi yönetimi nasıl sağlarız? Adalet, hukuk, denge ve denetimle. Bununla ilgili olarak evrensel diyebileceğimiz birtakım gelişmeler ve kavramlar var. Bunlar Batı’nın malıdır demek yanlıştır. Esasen tüm medeniyetlerin müşterek ürünleridir. Bunların içinde evrenselleşmiş olanları bizim dikkate almamız gerekir.” diye konuştu.
Türkiye’nin geleceği için en iyi anayasanın yazılması gerektiğinin altını çizen Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Prof. Dr. Atar, “Ülkemiz için önümüzdeki dönemde uzlaşarak soğukkanlı bir şekilde düşünüp en iyi anayasayı hazırlamamız lazım. Öncelikli yapılacak olan bilimsel çalışmadır, ardından farklı alanlarda insanlarla istişare edilip anayasa olgunlaştıktan sonra halkın görüşüne sunmaktır.” dedi.
Program, protokole hediye takdiminin ardından sona erdi.
HABER MERKEZİ
