Türkiye'de Hıdrellez, 5 Mayıs'ı 6 Mayıs'a bağlayan gece kutlanıyor. Hıdrellez, Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak da biliniyor.
6 Mayıs'tan başlayıp 7 Kasım'a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasım'dan 5 Mayıs'a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturuyor.
Bu yüzden 5 Mayıs akşamı, kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başlaması anlamına geliyor.
Romanlar 5-6 Mayıs'ı Kakava Bayramı adıyla kutluyor. Edirne gibi illerde Kakava Şenlikleri düzenleniyor.
Miladi (Gregoryen) takvime göre 6 Mayıs'a denk gelen Hıdrellez, eskiden kullanılan ve Rumi takvim olarak da bilinen Jülyen takvimine göre 23 Nisan günü.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) 2017'de Hıdrellez'i "İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi"ne kaydetti.
UNESCO belgesinde "Bahar Kutlaması" olarak tanımlanan Hıdrellez'in, Eski Yugoslav Cumhuriyeti Makedonya ve Türkiye tarafından aday gösterildiği belirtiliyor.
UNESCO, Türkiye'de bu bayramın "Hıdırellez, Hızır-İlyas, Ederlezi, Kakava, Haftamal, Eğrilce, Eğrice" adlarıyla kutlandığını da ekliyor.
Belge, "Hıdrellez" kelimesinin "Hıdır" ve "İlyas" kelimelerinden türetildiğini ve her yıl 6 Mayıs'ta yeryüzünde buluşan, toprağı ve suyu koruyan, insanlara yardım eden kutsal kişiler olduklarına inanıldığını söylüyor.
Hıdırellez'in kökeni hakkında çeşitli fikirler var.
Bunlardan bazıları Hıdırellez'in Mezopotamya ile Anadolu kültürlerine ait olduğu; bazıları ise İslamiyet öncesi Orta Asya Türk kültür ve inançlarına ait olduğu yönünde.
Kutlamalarda dilek dileme, ateş üstünden atlama en yaygın görülen uygulamalar.
