ABDULLAH b. CÜBEYR(R.A.)
Ebü'l-Münzir Abdullah b. Cübeyr b. en-Nu'mân el-Ensari (ö. 3/624) Uhud Savaşı'nda Ayneyn tepesindeki okçuların kumandanlığını yapan sahabe.
Evs kabilesine mensup olup Birinci Akabe Biatı'ndan sonra İslâmiyet'i kabul etti. Medineli yetmiş kişi ile birlikte İkinci Akabe Biatı için Mekke'ye geldi. Biattan önce Hz. Peygamber'le görüşmek istedi ve birkaç arkadaşıyla birlikte Peygamber'in kalmakta olduğu Abbas'ın evine gitti. Fakat Abbas, Hz. Peygamber'in Medinelilerle olan münasebetini Kureyşliler 'den gizlemenin gereğine inandığı için, onlara Peygamber'le ancak Akabe'de görüşebileceklerini söyledi. Abdullah da diğer ensar gibi Akabe'de Hz. Peygamber'e biat etti.
Abdullah b. Cübeyr Bedir ve Uhud savaşlarına katıldı. Uhud Savaşı'nda Hz. Peygamber, İslâm ordusuna arkadan gelebilecek saldırıya engel olmak maksadıyla sol taraftaki Ayneyn tepesine, Abdullah b. Cübeyr kumandasında elli kadar okçu yerleştirdi ve hiçbir şekilde oradan ayrılmamalarını emretti. Savaşın başlangıcında Müslümanların galip gelmeye başladığını gören okçuların büyük bir kısmı ganimetten mahrum kalmamak için yerlerinden ayrılmaya başladılar. Abdullah Hz. Peygamber'in bizim bozguna uğradığımızı, atlarımızı kuşların kaptığını görseniz bile, ben size haber gönderinceye kadar yerinizden ayrılmayınız buyurduğunu anlatmaya çalıştıysa da, bütün gayret ve ısrarlarına rağmen çözülmeye engel olamadı ve yanında kalan on kişi ile birlikte Hâlid b. Velîd 'in kumanda ettiği Mekkeli süvarilerle savaşmak mecburiyetinde kaldı. Okla savaşa başlayan Abdullah, oku bitince mızrağıyla, o da kırılınca kılıcıyla mücadeleye devam etti; nihayet İkrime b. Ebû Cehil ve arkadaşları tarafından şehit edildi. Müşrikler onu öldürmekle yetinmeyerek vücudunu delik deşik ettiler ve bağırsaklarını dışarı döktüler. Âl-i İmran süresinin 152. ayeti, şehit oluncaya kadar Hz. Peygamber'in emrini yerine getirmeye çalışan Abdullah ve arkadaşlarını övmektedir.
ABDULLAH b. MUGAFFEL(R.A.)
Ebû Saîd (Ebû Ziyâd) Abdullah b. Muğaffel el-Müzeni (ö. 59/679) Bey'atürrıdvân'da bulunan sahâbîlerden biri.
Tebük Savaşı öncesinde, fakirlikleri sebebiyle binecek hayvan bulamadıkları için Hz. Peygamber'e müracaat eden, onun da kendilerine binek temin edememesi üzerine, orduya katılamayacaklarından ötürü aşırı derecede üzülüp gözyaşı döken ve bu samimi davranışlarından dolayı haklarında Tevbe süresinin 92. ayeti nazil olan sahâbîlerden biridir. Bey'atürrıdvân sırasında, altında biat edilen ağacın bir dalını kaldırarak Hz. Peygamber'in gölgelenmesini sağlamıştır. Hz. Ömer tarafından Basra'ya mürşit ve muallim olarak gönderilen Abdullah'tan kırk üç hadis intikal etmiş olup bunların altısı Sahîhayn'da yer almıştır. Kendisinden Hasan-ı Basri, Muaviye b. Kurre, Sâbit el-Bünânî ve Ebu'l-Âliye gibi meşhur âlimler hadis rivayet etmiştir. Tüster'in fethinde şehre ilk giren kimse olan Abdullah, muallim tayin edildiği Basra'ya yerleşmiş ve orada vefat etmiştir. Vasiyeti üzerine cenaze namazını Ebû Berze el-Eslemî kıldırmıştır.
