D vitamini, kemik sağlığı ile ilişkilendirilen hormon yapıda bir vitamindir. Özellikle çocukların kemik gelişimi için ve ileri yaşlarda kemik bütünlüğünün ve gücünün korunması için çok önemlidir. Kemiğin sert ve güçlü yapısını oluşturan kalsiyumun bağırsaklardan emilmesinde ve kemiğe yerleşmesinde temel bir fonksiyon oynar.
D vitamini vücudumuza dışarıdan alınabileceği gibi, vücudumuzda sentez edebileceğimiz bir vitamindir. Güneş ışınlarının etkisiyle, cildimiz, karaciğerimiz ve böbreğimizin aktif olarak faaliyet gösterdiği bir süreçle D vitamin oluşturulur. Bu nedenle yeterli düzeyde güneşlenmek D vitamin oluşumu için önemlidir. Özellikle güneş ışınlarının dik geldiği öğlen saatlerinde 20 dakika kadar güneşlenmek faydalı olacaktır.
D vitamin, tüm dünyada eksikliği en sık görülen vitaminlerden biridir. Güneşin yüzünü göstermediği kış dönemlerinde bu eksiklik daha da artar.
D vitamininin kemik sağlığından sonraki temel görevi bağışıklık sistemi sağlığı üzerinedir. Bağışıklık sisteminin dengeli ve sağlıklı çalışması için olmazsa olmaz bir vitamindei D vitamin. Özellikle evlerimize kapandığımız ve D vitamin sentezi için güneş ışınlarını kullanamadığımız şu günlerde, D vitamin miktarı azalacağından dışarıdan takviye olarak almak mutlaka gereklidir.
D vitamin, bağışıklık sistemini desteklediği için birçok otoimmun ve alerjik problemin tedavisinde kullanılmaktadır. Sinir sisteminin gelişimi, kalp damar sağlığı, kan şekeri regulasyonu gibi temel sağlıkla ilgili süreçlerde de etkilidir. Eksikliğinde kardiyometabolik bozukluklar, sinir ve kas sistemi problemleri ve hatta kanser ile ilişkili bulunmuştur.
Çalışmalar, gebelik sırasında yeterli miktarda D vitamin alan annelerin bebeklerinin, bağışıklık sisteminin daha sağlıklı olduğunu ve alerjik hastalıkların daha az görüldüğünü de göstermiştir. Çocuklarda erken dönem vitamin D yetersizliği de, alerjik sorunlar için zemin hazıramaktadır.
Vitamin D seviyesi düştüğünde, kalsiyum kemiklere gönderilemez ve hücre içi kalsiyum miktarı artar Bu durumun, depresyon için zemin hazırladığı düşünülmektedir. Vitamin D, normal mitokondriyel işlevlerin devamlılığında rol oynar. Inflamasyonu azaltır, serotonin sentezini destekler, DNA demetilasyon ekspresyonunda rol oynar ve normal nöronal aktivitenin devamını sağlayan gen transkripsiyonunu kontrol ederek depresyonu önler. Düşük Vitamin D konsantrasyonu, bilişsel fonksiyonların zayıflamasına ve depresyona neden olabilir.
D vitamininin solunum sisteminde antiviral etkileri ve bağışıklık sistemini desteklemesi nedeni ile, bu günlerde mutlaka alınması gereken bitaminlerden biridir. Viral solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde ve tadavisinde D vitaminini,n etkinliği gösterilmiştir.
Bağışıklığınızın güçlü ve sağlıklı olması için, vücudunuzda hiç bir vitamin ve mineralin eksik olmaması çok önemlidir. Bol su, dengeli beslenme, düzenli uyku ve egzersiz ile desteklendiği sürece, vitamin ve mineral takviyeleri hayatınızı değiştirebilir.
1. Bellan M. et al. Pathophysiological Role and Therapeutic Implications of Vitamin D in Autoimmunity: Focus on Chronic Autoimmune Diseases Nutrients 2019, 12, 789; doi:10.3390/nu12030789
2. Sharifi A. Et al.Effect of single-dose injection of vitamin D on immune cytokines in ulcerative colitis patients: a randomized placebo-controlled trial. APMIS 127: 681–687
3. Hornsby E. Et al. Vitamin D supplementation during pregnancy: Effect on the neonatal immune system in a randomized controlled trial. J Allergy Clin Immunol Volume 141, Number 1
4. Hollams E.M. et al. Vitamin D over the first decade and susceptibility to childhood allergy and asthma J Allergy Clin Immunol 2016.07.03
5. Berridge M.J. Et al. Vitamin D and Depression: Cellular and Regulatory Mechanisms. Pharmacol Rev 69:80–92, April 2017
6. Balion C. Et al. Vitamin D, cognition, and dementia A systematic review and meta-analysis Neurology 79 September 25, 2012
7.Aurica G Telcian Vitamin D Increases the Antiviral Activity of Bronchial Epithelial Cells in Vitro Antiviral Res, 137, 93-101 Jan 2017
8.Mihnea T Zdrenghea Vitamin D Modulation of Innate Immune Responses to Respiratory Viral Infections Rev Med Virol , 27 (1) Jan 2017
