Üst düzey futbol liglerinin süresi ve oynanan maç yapısı dikkate alındığında hazırlık periyodunun müsabaka periyoduna göre yeterince uzun bir süreyi kapsamadığı görülmektedir. Aslında uzun bir sezonun temelini teşkil eden hazırlık periyodu için ayrılan yaklaşık 6 haftalık bir süre yeterli midir? Bence bu süre kondüsyonel özelliklere (kuvvet, sürat, dayanıklılık, hareketlilik ve beceri) ilişkin olması ve içermesi gereken antrenman hacim, kapsam, şiddet ve bunlara bağlı genel ve futbola özel antrenman içeriği için yeterince zaman tanımamaktadır. Mesela kuvvet parametresinin geliştirilmesi incelenirse; anatomik hazırlık, maksimal kuvvet gelişimi, hipertrofik gelişim, kuvvette devamlılık gibi alt bölümlerinin geliştirilmesi ve bu özelliklerin futbola aktarılması gerekmektedir. Diğer kondüsyonel özellikler için de benzer örnekleri vermek mümkündür. Tüm bu özelliklerin bu kadar kısa süre içerisinde geliştirilmesi biyolojik uyum açısından mümkün müdür? Bence değil.
Ayrıca bu özelliklerin yeterince geliştirilememiş olması futbolcularda ciddi sakatlanmaların meydana gelmesine neden olmakta ve bu sakatlıkların sebebi başka yerlerde aranmaktadır. Aksine hazırlık periyodunu uzun tutmanın (8 hafta) takımı erken forma sokacağı yönünde bazı yanlış bilgilerin olduğu da bir gerçektir. Örneğin Ersun Yanal'ın çalıştırdığı takımların 9. ve 10. haftadan sonra form düşüklüğü yaşadığı söylenmektedir. Bu düşüş bence hazırlık periyodunu uzun tutmaktan değil, yüksek form düzeyini müsabaka sezonu içerisinde yeterince koruyamamaktan kaynaklanır. Bu kadar kısa bir hazırlık periyodunun ardından uzun bir müsabaka periyodu içerisinde yeterince geliştirilememiş kondüsyonel özellikler ne kadar korunabilir bu da ayrı bir tartışma konusudur. Ayrıca kısa hazırlık periyodu nedeniyle antrenörler günde çift, hatta üç antrenman bile yaptırmaktadır. Bu da futbolculardaki yorgunluğu artırmakta ve toparlanma süresini uzatmaktadır.
Bugün Türkiye liglerinle mücadele eden takımlarımızda karşılaştığımız şikayetler tam bu yönde değil midir? Lig başı, henüz hazır değiliz, zamana ihtiyacımız var, tam bir takım hüviyeti kazanamadık, ileride daha iyi olacağız gibi şikayetler.
Adı üzerinde hazırlık periyodu uzun ve zorlu bir lige hazırlık için yapılan periyottur. Erken forma gireriz düşüncesiyle hazırlık periyodunun kısa tutulması en büyük yanlıştır. Bu periyot bilimsel antrenman ilkeleri doğrultusunda yapıldığı taktirde başarı yüzdesi artacak, sakatlanma riski ise o ölçüde azalacaktır.
Avrupa liglerinde oynayan bazı takımlar ile ligimizde oynayan takımları kıyaslarsak, onların kondüsyonel açıdan, takım oyunu oynama ve disiplin açısından bizden daha iyi olduğu bir gerçektir. Bu da bizden daha iyi bir hazırlık sezonu geçirdiklerinin bir göstergesidir.
Ben hazırlık periyodunun yeterince uzun süreli ve çok verimli geçirilmesi gerektiğine inanıyorum. İyi bir hazırlık sezonu iyi bir lig sezonu ve başarı demektir. Tabii bu hazırlık sezonu ardından iyi planlanmış bir müsabaka periyodu gerektirir ki, kazanılan yüksek verim müsabakalarda ortaya konabilsin.
Bu düşüncelerle, Konyaspor'un iyi bir hazırlık periyodu geçirdiğini hazırlık maçlarında aldığı sonuçlardan anlıyoruz. Umarım Mesut Bakkal hocanın takımda geliştirdiği bu yüksek form grafiği uygun yoğunluktaki antrenman ve yeterli dinlenmelerle müsabaka sezonunda da devam eder.
Doç. Dr. Süleyman PATLAR
Selçuk Üniversitesi,
Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu