Bilimler tarihi alanında dünyanın sayılı otoritelerinden olan Prof. Dr. Fuat Sezgin, bilim tarihine önemli katkılar sundu. 24 Ekim 1924'te Bitlis'te dünyaya gelen Fuat Sezgin, ilkokulu Doğubayazıt, ortaokul ve liseyi Erzurum'da okuyup 1943 yılında İstanbul'a geldi. Çocukluğundan itibaren mühendis olmak isteyen Sezgin, bir tavsiye üzerine katıldığı İstanbul Üniversitesi Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsünde görev alan Alman Hellmut Ritter'in semineri sonrası hayata bakışını tamamen değiştirdi. Sonra aynı enstitüde, alanının en tanınmış uzmanlarından olan Ritter'in öğrencisi olan Sezgin, hocasının bilimlerin temelinin İslam bilimlerine dayandığını belirtmesi üzerine bu alana yöneldi.
Cumhurbaşkanlığı genelgesiyle 2019 yılı “Prof. Dr. Fuat Sezgin Yılı” olarak ilan edildi. Yıl boyunca yurtiçinde ve yurtdışında düzenlenen programlar ile bilim insanı Fuat Sezgin anlamaya ve anlatılmaya çalışıldı. Prof. Dr. Fuat Sezgin'in İslam Bilim Tarihi üzerine önemli çalışmalar yürütmüş İslam coğrafyasına özgüven aşılamış önemli bir isim.
Sezgin, 1951'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirdikten sonra Arap Dili ve Edebiyatı üzerine doktora çalışmalarına başladı, 1954'te "Buhari'nin Kaynakları" adlı tezini tamamladı. Bu teziyle Sezgin, hadis kaynağı olarak İslam kültüründe önemli bir yere sahip olan Buhari'nin (810-870) bilinenin aksine sözlü kaynaklara değil, yazılı kaynaklara dayandığı tezini ortaya attı. Bu yazılı kaynakların İslam'ın erken dönemine, hatta 7. yüzyıla kadar geri gittiğini ortaya koydu. Sezgin'in bu tezi, oryantalist çevrelerde büyük yankı uyandırdı.
Fuat Sezgin, insanlık tarihinin başlangıcından bugüne kadar sahasında yazılan en kapsamlı eser olarak gösterilen Arap-İslam Bilim Tarihi’nin ilk cildini 1967'de tamamladı. Sezgin, 18. cildi yazarken 30 Haziran 2018'de tedavi gördüğü hastanede vefat etti. Arapça, Almanca, Latince, İbranice, Süryanice'nin de dâhil olduğu birçok dili çok iyi derecede bilen Sezgin için devlet, iade-i itibar yaptı. Sezgin, hayattayken 2008'de Gülhane Parkı'nda İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi ve bu müzenin faaliyetlerini desteklemek amacıyla da Fuat Sezgin İslam Bilim ve Tarihi Araştırmaları Vakfı, 2013 yılında ise Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi bünyesinde Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü kuruldu.
Konya’da bulunan üniversitelerimiz de Fuat Sezgin’i anlamak adına birçok program düzenlendi. Bu üniversitelerimiz arasında yer alan Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ) anlamlı bir çalışmaya imza attı. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Sinema-TV bölümü tarafından hazırlanan “Son Devrin Bilim Abidesi Fuat Sezgin” adlı belgeselin geçtiğimiz hafta Selçuklu Kongre Merkezinde galası gerçekleştirildi.
Belgeselin hazırlanmasında Necmettin Erbakan Üniversitesi eğitimcileri ve öğrencileri büyük bir gayret gösterdi. “Son Devrin Bilim Abidesi Fuat Sezgin” araştırma, yapım ve yapım sonrası aşamalarının tamamı yaklaşık iki aylık bir çalışmanın ürünü olan bir belgesel film çalışması olarak ortaya çıktı. Projenin yapım aşamasında birçok kişi ve akademisyen görev aldı. Belgesel film için araştırmaların yapılması, metnin yazılması ve kurgu aşamasının tamamlanması sürecinde, projenin yönetmeni ve senaristi Necmettin Erbakan Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Sinema-Tv öğretim elemanı Öğr. Gör. Mehmet Ali Sevimli yer aldı. Projenin yürütücülüğünü Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Çaycı ve danışmanlığını ise Sinema-TV Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Salih Gürbüz yaptı. Ayrıca Sinema-TV bölüm hocaları, Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Sefa Doğru, Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Evren Berk ve Öğr. Gör. Mustafa Güngör de gerek belgeselin yapım aşamasında, gerekse yapım sonrasında destek sağladı. Belgeselin araştırmaları yaklaşık yirminci günde bitirildi ve belgeselde kullanılacak görüntü ve fotoğraf arşivlerine ulaşıldı. Sonra üniversite bünyesinde bulunan ve Prof. Dr. Fuat Sezgin üzerine bilgi sahibi olan değerli akademisyenlerle röportajlar gerçekleştirildi. Bu isimler: Necmettin Erbakan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cem Zorlu; öğretim üyeleri: Prof. Dr. Fikret Karapınar, Prof. Dr. Caner Arabacı, Prof. Dr. Bilal Kuşpınar, Prof. Dr. Ahmet Turan Yüksel’den oluşuyor. Röportaj aşamasından sonra belgesel için özgün bir metin yazılarak kurgu sürecine girildi.
Dünya çapında tanınan bir bilim insanının 2019 yılında anılması ve anlaşılması için çalışmalar yapılması oldukça önemli. Özellikle biz gençlere bilim insanı Prof. Dr. Fuat Sezgin’in anlatılması çok önemli diye düşünüyorum. Türkiye’nin her alanda diğer ülkeler ile rekabet edebilmesinin yolu gençlerin oldukça donanımlı yetiştirmesinden geçiyor. Bu anlamda Necmettin Erbakan Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Sinema-TV bölümü öğretim elemanlarını ve öğrencileri bilim İnsanı Fuat Sezgin için gösterdikleri bu vefa için kutluyorum. Belgeselin bir kısmını o gün izleme imkânı buldum. Fuat Sezgin hocanın İslam âlemi için, ülkemiz için, Konya için ne kadar önemli olduğuna bir kez daha şahit oldum. İnşallah bu hazırlanan belgeselin daha çok insana ve gence ulaşması sağlanır. Özellikle eğitimcilerimizin okullarımızda Fuat Sezgin hocayı sık sık anlatmaları gerektiğine inanıyorum. Fuat Sezgin belgeselinin özellikle Konya genelinde vatandaşlarının bulunabileceği, vatandaşların sık kullandığı yerlerde vatandaşlara aktarılması gerektiğine inanıyorum. Bu konuda başta Uğur İbrahim Altay ve merkez ilçe belediye başkanlarımızın gereken desteği vereceklerine yürekten inanıyorum.
Öncelikle böylesine güzel ve anlamlı bir belgeselin hazırlanmasına destek verdikleri için NEÜ Rektörü Cem Zorlu ve Selçuklu Belediye Başkanı Ahmet Pekyatırmacı’ya en kalbi şükranlarımı sunuyorum. Ayrıca “Son Devrin Bilim Abidesi Fuat Sezgin” belgeselinin hazırlanmasında emekleri olan; Necmettin Erbakan Üniversitesi İletişim Araştırmaları ve Uygulama Merkezi’ne, Radyo Gençlik’e, Selçuklu Belediyesi’ne, teknik ekipte görev alan, yazan, yöneten: Öğr. Gör. Mehmet Ali SEVİMLİ’ye, proje yürütücüsü Prof. Dr. Ahmet ÇAYCI’ya, proje danışmanı Dr. Öğr. Üyesi Salih GÜRBÜZ’e, kurgu ve araştırmada görev alan Mehmet Ali SEVİMLİ’ye, kameramanlar Ferhat ŞİMŞEK ve Emre AYDOĞAN’a, ışıkçı Harun ŞEN’e, seslendirmede görev alan Adnan ERGÜLER ve Burak ÇETİN’e, ses miksajını yapan Ali GÜNGÖR’e, röportaj deşifrelerini yapan Emin AKKUZU, Beyza GÜLEŞEN ve Merve Nur GÖKMEN’e teşekkür ediyor, başarılarının devamını diliyorum.
