2004 yılında rezervleri bittiği gerekçesiyle terk edilen ve dünyanın en büyük ikinci insan yapımı çukuru olan Mirny çukuru dikkat çekiyor.
Mirny kasabasında elmasın keşfedilmesi 1957 yılında Rusya’da Lenin ödülüne layık görüldü. Mir madeninin inşasına bir dönem Sovyetler Birliği’nin liderliğini yapmış olan Joseph Stalin’in planıyla başlandı ancak hava şartları sebebiyle kazı, madencileri çok zorladı.
Mirny, Doğu Sibirya’da bulunduğu için elmasa ulaşmak sanıldığı kadar kolay olmadı. Maden kazısının başlangıcında zemin dondu ve kazı zorlaştı. Daha sonra araba lastikleri ve yakıtlar bile dondu. Farklı makinelerle çalışmaya başlayan ekip, araçların donmaması için gece her şeyin üstünü kapatıyordu. Kışın ardında gelen ve kısa süren yaz mevsiminde de çukur çamura dönüştü. Tüm zorluklara rağmen jet motorları ve dinamitler yardımıyla genişletilen çukur, 525 metre derinliğinde ve 1.25 kilometre çapında açıldı.
Maden açıldıktan sonra yılda 10 milyon karat elmas üretildi ve bu elmasların yüzde 20’si yüksek kalitedeydi. O zamanlar elmas dağıtımını gerçekleştiren firma olarak bilinen “De Beers” adlı Güney Afrika şirketi, Mir madeninden çıkarılan daha kaliteli Rus elmaslarını satın almak zorunda kaldı.
Elmas üretimiyle geçen 10 yılda Rusya, en büyük üçüncü elmas üreticisi oldu. 23 Aralık 1980 tarihinde Mir madeninin en büyük elması çıkarıldı. Elmas, 68 gram ağırlığında ve 342.5 ayarındaydı.
1990’lı yıllar Mirny çukuru, yani maden birçok farklı yerel firma tarafından işletildi ve bölge çok fazla göç aldı. Bölgedeki nüfusun çoğu Mir madeninde çalıştı. Mirny kasabası, Mir madeniyle insanlara hem yerleşme hem de iş olanağı sunan bir yer haline geldi. Mir madeninin küçük bir tehlikesi de var: Türbülans oluşturması sebebiyle helikopter kazalarına sebebiyet verebiliyor. Bu yüzden Mirny çukuru üstünde uçuş yapmak yasak.
Oldukça büyük ve geniş olan Mirny çukuru, alçaktan uçan helikopterleri aşağıya çekerek kazalara sebep olabiliyor. Mir madeninin dibine ulaşan herkes, başının döndüğünü ve geri dönerken fazla mutluluk ve coşkudan oluşan öfori hissi yaşadığını söylüyor.
Sıcaklığın -40 dereceye kadar düştüğü madene yalnızca özel izinle giriliyor. Mir madeni, en son “Alrosa” adlı şirket tarafından işletildi ve rezervleri bittiği için 2004 yılında terk edildi
