Geçen hafta itibariyle Ticaret Bakanlığı tarafından şubat ayı geçici GTS’ ne göre dış ticaret verileri açıklandı. Bu bağlamda;

  • İhracat, yüzde 25,4 artarak 20,3 milyar dolar,
  • İthalat, yüzde 45,6 artarak 28,9 milyar dolar
  • İhracatın ithalatı karşılama oranı, 11,6 puan düşüşle yüzde 71,2 olarak gerçekleşti.

Burada bir sıkıntı var ve bu sıkıntıyı  maalesef tüm zamanların ihracat rekoru diyerek göremiyoruz ama ihracat ive ithalat arasındaki farkın her geçen gün daha da artarak, ithalatın arış yüzdesinin göremiyoruz.

2021 YILINDA BÜYÜDÜK

Geçen hafta ülkemiz GYSİH büyüme oranları açıklandı. Bu bağlamda; 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 11 oranında büyümüşüz. Ama büyürken de fakirleşmişiz. Enflasyon verilene baktığımızda TÜFE yüzde 50’yi ÜFE yüzde 100 ü çoktan geçmiş.

KONJOKTÜREL OLARAK

Sıkıntılı bir sürece girdik. Özellikle Rusya ve Ukrayna savaşında. Alternatif planımız var mı? Bilemiyorum ama bu süreç bizi biraz belki birazın çok ötesinde sıkıntıya sokacak gibi gelmekte.

ÇÜNKÜ

Hatırlarsanız geçen hafta itibariyle Rus ve Ukrayna turistlerin ülkemize gelen turist sıralamasında Rusya’nın birinci ve Ukrayna’nın ise dördüncü sırada yer aldığını yazmıştık. Ekonomik düzelmenin ön koşulu olarak yaz aylarından hizmet ticaretine onun da özelinde turizme bel bağladığımızdan bu planda çok büyük farklılıklar olabilir.

  • Her ne kadar Rus turistin ülkemize gelmesinin önünü kesmemek için (benim şahsi düşüncemdir hatalı olabilirim ama) Rusya’ya karşı herhangi bir ambargo veya hava sahasının kapatmasak bile ekonomik bağlamda Türkiye’ye gelecek Rus turist olmayabilir gelse bile Rusya, Dövizin ülke dışına çıkarılmasının yasaklayabilir  ve Rusya’nın SWİFT sisteminde çıkarılması ile Turistlerin ödeme yapamaması, yapsa bile peşin ödeme metodunun seçme zorunluluğu olduğu gerçeğini karşımıza çıkarmakta
  • İkinci olumsuz unsur; Ukrayna’dan turist yerine mülteci gelebilir
  • Olumlu gelişme ise yerli turistin bu kargaşadan faydalanarak daha ucuz tatile çıkma imkânı olabilir. Eğer elinde enflasyondan eriyen parası kalmışsa

GEÇEN HAFTA

Yazdığım yaş ve meyve ihracatında sıkıntılar olabileceğini yazmıştım. İhracatçı aleyhine olan bu durum ülke tüketicisi açısında ilgili ürünlerde fiyatları düşüreceği yönündeydi ve bir hafta içerisinde bu öngörümüz tutmasına tuttu.

AMA

  • Rusya kaynaklı Buğday ithalatı (orta vadede olumsuz etkiyi görürüz)
  • Ukrayna kaynaklı Ayçiçek yağı ithalatı (Ayçiçek fiyat artışı bir haftada kendini şiddetli gösterdi)
  • Enerji fiyatları aldı başını gidiyor
  • Emtia fiyatları özellikle Rusya özelinde yoğunluğu olan emtia ürünlerinde küresel gerçekleşecek bir fiyat artışı

İHRACATÇININ DURUMU NE OLACAK?

Rusya ve Ukrayna ile savaş öncesi ihracat yapan firmalar;

  • Rusya’ya vadeli ihracat yapmışlarsa, SWİFT sistemi kapandığından mal bedellerini nasıl alacaklar?
  • Ukrayna’ya savaş öncesi vadeli satış yapmışlarsa, Ukrayna’daki ithalatçıdan mal bedelini nasıl alacak?
  • Diyelim ki, Ukrayna’daki firmalarla Akreditif çalışıp ödemeyi banka garantisine aldılar, peki Akreditif kapsamındaki ödeme garantileri özellikle teyitsiz akreditiflerde MÜCBİR SEBEP olup ve Akreditifin geçerlilik süresi içerisinde savaş bitmezse, ÖDEME GARANTİSİ KALKACAK MI? Cevabı basit; İlgilenenler UCP 600, md 36’ya bakabilirler. Kısaca Ödeme garantisi de kalkacak
  • Bu süreçte Rusya ile ticaretin devam edebilmesi için Bankalar RUBLE hesabı açıyorlar mı?

ACABA

Günümüzde herkes uzman, herkes Stratejik Planlamadan bahsediyor da planlama tutmazsa, GAP analizleri yapılıp ayrı bir Senaryo Planlaması yapılıyor mu? Bu söylediklerim hem devlet hem de firmalar için.  Eğer ki bu kavramları ilk defa mı duyuyorsunuz? O zaman geçmiş olsun.

SONUÇ: “Tarih tekerrürden (tekrardan)ibarettir. İbret alınsa hiç tekerrür eder miydi?”

 Mehmet Akif Ersoy