Bakan Bolat, AK Parti İl Başkanlığını ziyaretinde yaptığı konuşmada, 6 Şubat 2023'te yaşanan depremlerin üzerinden yaklaşık 13 ay geçtiğini, Adıyaman'da depreme ilişkin muazzam işlerin yapıldığını söyledi.
Kentte ticaret ve üretimin canlandığını dile getiren Bolat, şöyle konuştu:
"Altyapı ve ulaştırma yatırımları, kent meydanı, kalıcı konutlar, esnaf ve tacirler için kalıcı çarşılar hepsi inşa halinde. Cumhurbaşkanı'mız Adıyaman'ı ziyaret etti ve kalıcı konutları hak sahiplerine kura çekimi sonucunda teslim etti ve bu da sevindirici bir gelişme. Bunun yanında hükümet olarak şubat ayı içerisinde 46 bin kalıcı konutun teslimi yapılmıştır. Şu anda devam eden olan kalıcı konutlarla, 2 ay içerisinde kalıcı konut teslim sayısı 75 bini aşacaktır. Yıl sonuna kadar da 200 bin konut tamamlanıp mağdur olan zarar gören vatandaşlarımıza teslim edilecek."
Bolat, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın deprem bölgesinde zarar gören illerin hızla ayağa kaldırılması noktasındaki direktiflerini hatırlatarak bu doğrultuda büyük gayretle çalıştıklarını dile getirdi.
Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği ve Halk Bankası ile görüştükten sonra deprem bölgesine uygun şartlardaki kredinin üst limitini 750 bin liraya çıkardıklarını aktaran Bolat, şöyle devam etti:
"Cumhur İttifakı, hükümet olarak depremin yaralarının hızla sarılması için bütün gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz. Depremin yaralarını tamamen sarılana kadar bize durmak, uyku yok. İnşallah önünüzdeki ziyaretlerde Adıyaman'da her seferinde çok daha iyileşmeleri görmek nasip olacak. Deprem bölgeleri bizim için çok kıymetlidir. Bu yaşanan acı ve yıkımı devlet, hükümet olarak dünyada eşi benzeri görülmemiş hızla 12-13 ay gibi sürede ciddi şekilde sarmaya başardık. Biraz daha sabır rica ediyoruz, inşallah 2024 tamamlandığında kalıcı konutların sayısı 200 bine çıkacak, çarşılar tamamlanacak. İnşallah gelecek sene de hemen hemen depremin hak sahibi olan mağdurlar açıkta kalmayacak."
Bakan Bolat, daha sonra Atatürk Bulvarı üzerindeki esnafı ziyaret etti, talep ve istekleri dinledi.
Türkiye'nin 2023'ü yüzde 4,5'lik reel büyüme ile kapattığını anımsatan Bolat, "Türkiye Cumhuriyeti'nin 100 yıllık tarihinde ilk defa 1 trilyon dolarlık barajı geçerek, 1 trilyon 119 milyar dolar milli gelire ulaştık. Kişi başına milli gelirde de yine Cumhuriyet tarihimizin en yüksek rakamı olan 13 bin 110 dolara ulaştık." dedi.
Bolat, Türkiye'nin büyüme performansı ile Avrupa Birliği ülkeleri içinde birinci, OECD ülkeleri içinde ikinci, G-20 ülkeleri içinde ise 4. sırada olduğuna dikkati çekti. Deprem nedeniyle 6 milyar dolarlık net bir ihracat kaybı olduğuna da işaret eden Bolat, "Bu olmasaydı geçen yılı 262 milyar dolar ihracatla kapatabilecektik." diye konuştu.
Hükumet olarak dış ticaretteki başarılı tabloyu devam ettirmekte kararlı olduklarını vurgulayan Bolat, ihracat ve ithalatın etkin, hızlı ve kanunlara uygun şekilde yapılmasını sağlama noktasında 7 gün 24 saat çalıştıklarının altını çizdi.
Yıllıklandırılmış dış ticaret rakamları hakkında da bilgi veren Bolat, yıllıklandırılmış dış ticaret açığının şubat sonu itibarıyla 93 milyar dolar olduğunu söyledi. Bolat, "Bu seviyeye mayıs ayındaki 122 milyar dolardan geldik. 9 ayda dış ticaret açığımızı yaklaşık 29 milyar dolar azalttık. İhracatın ithalatı karşılama oranı 67,5'ten yüzde 73,6’ya yükseldi." dedi.
Geçen yılın mayıs ayında 60,2 milyar dolar seviyesinde olan cari açığın, aralık sonunda 45,2 milyar dolara gerilediğini hatırlatan Bolat, "13 Mart'ta cari açığı Merkez Bankası açıklayacak. Allah'ın izniyle 40 milyar doların altına geleceğiz. Ocak cari işlemler tablosu açıklandığında, 38-39 milyar dolarları görebileceğiz. Şubat sonu cari açığı da 13 Nisan'da açıklanacak. 13 Nisan'da da inşallah, 30 milyar doların biraz üzerine cari açığımız gerilemiş olacak. Bunun anlamı şu; dövize ihtiyaç noktasında bir baskı ortadan kalkacak. Döviz kuruna olan baskı da azalacak." diye konuştu.
"İngiltere ile müjdeli bir gelişmeyi duyuracağız"
Bolat, yaklaşık 10 gün sonra Almanya ve İngiltere'de önemli temaslar yapacaklarının bilgisini vererek, "İngiltere ile müjdeli bir gelişmenin de kamuoyuna duyurusunu yapacağız." ifadesini kullandı.
Dünyanın her tarafına ihracat yaptıklarını bildiren Bolat, yılın ilk iki ayında motorlu kara taşıtlarında 5 milyar dolarlık ihracat yapıldığını kaydetti.
Altın ithalatı azaldı
Bolat, makine ihracatının iyi gittiğini belirterek, "Avrupa Birliği'nde (AB) 27 ülkenin ithalatı geçen yıl yüzde 16 düştü. Buna rağmen AB'ye ihracatımızı artırmayı başardık. İthalatta da alınan tedbirlerin etkisiyle ilk iki ayda altın ithalatı yüzde 75,5 azalışla 2,2 milyar dolar seviyesinde tutuldu. Enerji ithalatımızda yüzde 20'lik bir azalışla 12,5 milyar dolar oldu. Motorlu kara taşıtları ithalatımız ise 4,7 milyar dolara geriledi." değerlendirmesinde bulundu.
Türk lirası ile yapılan ithalatın sevindirici olduğunu belirten Bolat, bu kalemin yüzde 38’lik artışla 151 milyar liraya ulaştığını söyledi.
Türkiye’nin AB’ye 17,1 milyar dolarlık ihracat yaptığını, AB’den ise 17,2 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirdiğini ifade eden Bolat, AB ile Türkiye arasındaki ticaretin dengeli olduğuna vurgu yaptı.
Bolat, hizmetler sektörünün de cari işlemler açığının kapanmasına katkı veren önemli bir sektör olduğunu bildirdi. Hizmetler sektöründe bu yılki ihracat hedefinin 110 miyar dolar olduğunu anımsatan Bolat, bakanlık bütçesinin yüzde 60’ını ihracatçılara verdiklerini söyledi.
Bakan Bolat, göreve geldiklerinden bu yana Türk Eximbank’ın sermayesinin 3 defa artırıldığına vurgu yaparak, "Eximbank geçen yıl ihracata 42 milyar dolarlık kredi desteği ve sigorta desteği sağlamıştı. Bu yılki hedefi 50 milyar dolar." dedi.
Türk Eximbank'ın sermayesi artırıldı
Bolat, İhracatı Geliştirme AŞ'nin (İGE) ihracatçılara 65 milyar lira kefalet sağladığını belirterek, geçen ayın ortasında Hazine ve Maliye Bakanlığının desteği ile Türk Eximbankın sermayesinin 11,8 milyar lira artırıldığını anımsattı. Bolat, söz konusu sermaye artırımının ihracatçılar için 120 milyar liralık finansman imkanı anlamına geldiğine işaret etti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) ise ihracatçılar için reeskont kredisini 3 milyar 50 milyon liraya yani 10 katına çıkarttığına işaret eden Bolat, şunları kaydetti:
"Kurumlar vergisi ihracatçılar için 5 puan indirildi. Yeşil ekonomiye uyum paketi çerçevesinde ihracatçılarımıza yönelik 5 yıl süresince, danışmanlık hizmetleri almaları için firma başına 10 milyon liraya kadar yeşil mutabakata uyum proje desteği kararı çıktı ve uygulanmaya başlandı. İhracatımızı yüksek teknolojili düzeylere çıkarma hedefindeyiz. İnovasyon, yatırım, üretim, katma değer, marka gibi katma değeri artıran unsurların yer aldığı ihracatı başarmaya kararlıyız."
TİM Başkanı Gültepe ihracat rakamlarını değerlendirdi
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe de programdaki konuşmasında deprem bölgesinde üretim ve ihracatın çok kritik rolü bulunduğunu ve 9 bine yakın ihracatçı firmanın yer aldığını dile getirdi.
Büyük yıkıma rağmen 11 ilde 19 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştirildiğini anımsatan Gültepe, şöyle devam etti:
"Bu yılın ilk iki ayında ise afet bölgesindeki illerimizin toplam ihracatta artıya geçtiğini görüyoruz. İnşallah bu başarıyı yılın geneline de yayacağız. Sayın Bakanımız genel hatlarıyla şubat ayı ihracat verilerini açıkladı. Geçen ay 21,1 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik, 2023'e göre yüzde 13,6 artıdayız. Elbette geçen yıl deprem nedeniyle ihracatta ciddi daralma yaşamıştık ama 2022'ye göre de yüzde 6 artıda olduğumuzu söyleyebiliriz. Bu rakam tarihimizin en yüksek şubat ayı ihracatı."
Gültepe, şubat ihracatında ilk sırada 3 milyar 130 milyon dolarla yine otomotivin yer aldığını, bu sektörü 2,6 milyar dolarla kimya, 1,5 milyar dolarla hazır giyim, 1,4 milyar dolarla çelik ve 1,3 milyar dolarla elektrik-elektronik sektörünün takip ettiğini aktardı.
"Milli gelirimiz ilk defa 1 trilyon doların üzerine çıktı"
Şubat ayında 20 sektörün ihracatını artırdığını belirten Gültepe, şöyle devam etti:
"Geçen ay 64 ilimiz ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan 5 ilimiz, İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir, Ankara olarak sıralandı. Şubatta 1388 firmamız ilk kez ihracat yaptı, ihracatımıza 94 milyon dolara yakın katkı sundu. Birim ihracat değerimiz ise 1,43 dolar oldu. Avro/dolar paritesinin ihracatımıza pozitif etkisi 2024 yılında da devam ediyor. Geçen ay parite farkı ihracatımıza 63,5 milyon dolar katkı verdi. En çok ihracat yaptığımız ülkeler Almanya, ABD, İtalya , Irak ve Birleşik Krallık şeklinde sıralandı. Özellikle ABD ve Latin Amerika'ya ihracatta dikkat çekici artış söz konusu. Genel tabloda ise 146 ülkeye ihracatımız arttı. 2023 küresel ekonominin yavaşladığı bir yıl oldu, zor bir yılda ekonomimiz önemli büyüme başarısı gösterdi. Türkiye ekonomisi 2023'te uluslararası kuruluşların beklentilerinin ötesinde, yüzde 4,5 büyüdü. Milli gelirimiz ilk defa 1 trilyon doların üzerine çıktı. Artık küresel ekonomide yeni bir seviyedeyiz. Bu seviyenin ihtiyaçları farklı, ihracatçılardan beklentiler de farklı. Değişimin farkındayız."
Gültepe, TİM olarak gelecek adına çalışmalarını sürdürdüklerini ve sektörlerle istişare içerisinde olduklarını anlattı.
TİM-İhracat Pazar Monitörü başlatılacak
Sektörlerle istişarelerden sonra iletişim, rekabetçilik ve planlamanın ön plana çıktığını anlatan Gültepe, şunları kaydetti:
"Bu üç başlığın bizim için önemi aynı, hepsi birbirinden hayati ve gerekli. İhracatın geçen yıl ekonomik büyümeye katkısı sınırlı kaldı. Bu sonuçta bazı sektörlerimizin rekabetçiliğini kaybetmesinin ve dış talepte daralmanın etkili olduğunu biliyoruz. Makine ve teçhizat yatırımları ise 2023'te büyümeye önemli bir katkı verdi. Hız kesmeyen yatırımları, daha çok üretim ve ihracatın müjdecisi olarak değerlendiriyorum. Burada yeni bir çalışmamızı da sizinle paylaşmak istiyorum. İhracatçılar olarak pazarlardaki talep hareketlerini ve riskleri hesaba katmak durumundayız. Biz bu gelişmeleri artık, pazartesi günü ilk sayısını yayımlayacağımız TİM-İhracat Pazar Monitörü'nden takip edeceğiz. Türkiye'de de bir ilk olan İhracat Pazar Monitörü sayesinde firmalarımız pazarlardaki tüm gelişmeleri en hızlı ve en gerçekçi veriler üzerinden takip edebilecekler."
Programa Vali Osman Varol, ihracatçı birliklerinin yöneticileri ve ilgililer katıldı.
AA
