Ormanlar temiz hava ve oksijen için, erozyonun önlenmesi, gürültü ve toz kirliliğinin azaltılması, kuraklığın önüne geçilmesi için gerekli. Hem insan yaşamı hem de doğal yaşamın olmazsa olmazı. Türkiye’nin yaklaşık üçte birini oluşturan ormanlar, ‘Yeşil Vatan’ olarak niteleniyor ve her yıl 11 Kasım’da ‘Milli Ağaçlandırma Günü’ kutlamalarıyla, milyonlarca fidan toprakla buluşturuluyor.
Türkiye, Avrupa'da birinci
185 yıldır faaliyette olan Orman Genel Müdürlüğü de Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde ağaçlandırma ve ormanları koruma faaliyetlerini sürdürüyor. Yapılan çalışmalarla Türkiye son 21 yılda dünyada orman varlığı bakımından 46. sıradan 27. sıraya yükseldi. En çok ağaçlandırma yapan ülkeler arasında, dünyada 4’üncü, Avrupa’da birinci sıraya oturdu.
Küresel ısınmaya önlem
Ormanlar, Türkiye’de Anayasa koruması altında. Bu nedenle korunmada birinci öncelikli varlıklar arasında yer alıyor. Ancak var olan ormanları korumak yanında, yeni orman alanları oluşturulması, yanan alanların yeniden ağaçlandırılması gibi çalışmalar da yapılıyor. Kendi başına bir ekosisteme sahip olan ormanlara, ‘gençleştirme’ müdahalesi yanında, yanıcı miktarının azaltılması, zararlı böcek türleriyle ve mantar türleriyle mücadele çalışmaları ile de müdahale ediliyor.
6 milyon hektar alan, 7 milyar fidan
Ormanların geliştirilmesi ve genişletilmesi kapsamında 2003-2023 yılları arasında toplam 6 milyon 37 bin hektar alanda çalışma yapıldı. Bu alanlarda yaklaşık 7 milyar 48 milyon adet fidan, toprakla buluşturuldu. 2024’ün ilk 10 ayında 70 bin hektarda 230 milyon fidan dikildi. Orman alanları dışında ‘özellikli alan’ kabul edilen ve ortak kullanılan, okullar, hastaneler, yol kenarları gibi yerlerde de ağaçlandırma yapıldı. 2008-2012 döneminde 17 milyon 93 bini yol kenarlarına, 11 milyon 254 bin okul ve üniversite bahçelerine olmak üzere 20 milyon 696 bin fidan toprakla buluşturuldu
Orman köylüsüne destek
Tarım ve Orman Bakanlığı, orman köylülerine yönelik de projeler yürütüyor. Ceviz, badem, dut, kestane, defne, keçiboynuzu gibi ağaçlar ve trüf mantarı gibi değerli mantarlar için orman köylüsü destekleniyor. Meyveli türler için 5 bin köy, 5 bin ormanda çalışmalar yürütülürken, trüf mantarı için 38 proje devam ediyor.
Orman kurmak isteyene hibe
Bakanlık, özel ağaçlandırma yapmak isteyen Türk vatandaşlarını da destekliyor. 1986 yılından bugüne kadar 12 bin 997 projede, 119 bin 566 hektar alanda uygulamalar devam ettirildi. 2017 yılına kadar sadece köy tüzel kişiliklerine hibe, diğer gerçek ve tüzel kişilere kredi verilirken, bu tarihten itibaren şahıslara ve şirketlere de hibe uygulamasına başlandı. Kredi uygulaması ise sona erdirildi. Orman köylüsü olanlara yüzde 65, diğer kişilere yüzde 25 hibe desteği veriliyor. Bugüne kadar özel ağaçlandırmalara 473,4 milyon lira hibe ve 109,7 milyon lira kredi olmak üzere toplamda 583,1 milyon lira destek sağlandı.
Endüstriyel ağaçlandırma çalışmaları
Türkiye’nin 2030 yılında endüstriyel odun ihtiyacının 45 milyon metreküp olması öngörülüyor. Bu odunun ithal edilmemesi ve döviz kaybı yaşanmaması için de önemli adımlar atıldı. 2013 yılında uygulamaya konulan eylem planı kapsamında 2023 yılına kadar 108 bin hektar alanda endüstriyel ağaçlandırma yapıldı. Ayrıca kapanan maden sahalarının yeniden ağaçlandırılması çalışmalar da sürüyor. 2014-2023 yılları arasında toplam 14.525 hektar maden sahasında rehabilitasyon çalışması yapıldı ve 7,1 milyon adet fidan dikildi.