Balkan ülkelerine olan ilgimizden dolayı ilk fırsatta ziyaret etme fırsatını bulduğumuz kendi halinde küçük balkan ülkesi olan Makedonya ile ilgili gözlemlerimizi bir seyahat sever ve aynı zamanda ekonomist olan kıymetli dostum Sinan'la beraber gezme fırsatı bulduk. Bu sebepten dolayı sizlere genel olarak balkanlar ve Makedonya ile ilgili gözlemlerimizi paylaşmak istedik. Ülkemize yakınlığından ve vize almaya gerek olmadan sadece pasaportunuzla seyahat edebileceğiniz ülkeler arasında olan Makedonya İstanbul'a uçak ile iki saat mesafede. Ülkenin başkenti olan Üsküp' de yer alan havalimanına inerek ülkeye giriş yapıyorsunuz. Havalimanı demişken Üsküp'ün havalimanı işletmeciliğini ülkemizin şirketlerinden olan TAV yapmaktadır. Tanıdık ve ülkemizden bir firmayı başka ülke topraklarında görünce tabi ayrı bir gurur duydum. Makedonya'nın adı aslında Kuzey Makedonya olması ilk bakışta kafa karışıklığına sebep olmakla beraber sonradan durum anlaşılıyor. Şöyle ki; bizde ilk gittiğimizde ülkenin kuzeyinde olduğumuzu bildiğimiz halde peki güney Makedonya neresi diye sormuştuk. Orada yaşayan yerel halkın bize açıklamasından sonra anladık ki güney Makedonya diye bir yer yok sadece Kuzey Makedonya var sebebi ise Makedonya isminin Yunanistan ve Makedonya arasında paylaşılamamasıdır. Yunanistan'ın Makedonya ismine sahip çıkması ve gerçek Makedonya'nın bu ismin asıl sahibi olduğunu savunması derken ortaya çıkan bu anlaşmazlıkla beraber Birleşmiş Milletlerin ve Avrupa Birliğinin araya girmesi ile bugünkü Makedonya Kuzey Makedonya olarak tanınmıştır. Geçirilen bu süreçte bizlerin Makedonya olarak bildiğimiz ülkenin gerçek ismi aslında Kuzey Makedonya olmasıdır.

            Kuzey Makedonya küçük ve sınır ülkesidir. Etrafında bir çok ülkeye sınır komşuluğu yapmaktadır. Bu sebepten ötürü de ülke transit geçiş güzergahı konumundadır. Ülkede görmekten en çok keyif aldığım özelliği yerel halkın Türkçe konuşmasıdır. Türkçe konuşulan bir ülkede kendi dilinizi size göre yabancı sayılabilecek insanların konuşması hem iletişimi kolaylaştırmakta ve aynı zamanda gururunuzu okşamaktadır. Ayrıca Türkiye'ye olan ilgi ve alaka da bizleri seyahatimiz esnasında mutlu etti. Aslında Makedon halkı da Türk ve tarihte bizlerle beraber yaşamışlardır. Kendi dilleri güney Slav dilleri doğu grubundandır. Dikkatimizi çeken özellik balkanlarda aslında bütün balkan ülkeleri aynı dili konuşmakta ve rahatlıkla anlaşabilmektedir. Yerel halk Türkçe ve İngilizce' yi gayet iyi bir şekilde konuşabilmektedir. Diğer balkan ülkeleri örneğini Kosova, Bulgaristan, Arnavutluk, Sırbistan, Bosna Hersek, Karadağ hepsi farklı birer ülke olmakla beraber genel olarak dil ve kültür bizlere çok yakın geldiğini otelimizde konaklayan diğer balkan ülkelerinden gelen arkadaşlarla muhabbet ettiğimizde anladık.

            Yaklaşık olarak iki milyon nüfusa sahip olan Kuzey Makedonya, Arnavutluk, Kosova, Bulgaristan ve Yunanistan arasında kalan, görece küçük bir yüz ölçümüne sahip olan bir Balkan Ülkesidir. Ülkenin para birimi Makedonya Dinarı olmasına rağmen Euro çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Yaklaşık olarak 60 Makedonya Dinarı 1 Euro ‘ ya denk gelmektedir. Ülkenin yeme içme ve konaklama fiyatlarının Türkiye’ ye görece ucuz olduğunu söylemek mümkün. Daha öncede bahsettiğim gibi küçük bir yüz ölçümüne sahip olan Kuzey Makedonya’ da Üsküp ‘te bulunan havalimanı Kosova ‘ya sınır sayılmaktadır. Havalimanından görece ülkenin turistik bir bölgesi olan Gevgelija’ ya ulaşım yaklaşık olarak bir buçuk saat sürmektedir. Gevgelija Yunanistan’ a sınır olmasının avantajıyla birlikte Yunan halkı için ucuz bir eğlence durağıdır. Çek Cumhuriyet’i ve Bulgaristan’da da örneklerine rastlayacağımız üzere Kuzey Makedonya’da da Casinolar kurulduğu ülkenin merkezinden ziyade kendisinden daha gelişmiş olan bir ülkenin sınır bölgesine kurulmaktadır. Gevgelija tam olarak Yunanistan sınırında bulunmakla beraber Selanik havalimanına yaklaşık olarak 1 saat mesafededir. Karşılaştırıldığı zaman Gevgelija Üsküp’ e kıyasla Selanik’ e daha yakın konumdadır.

            Ülkede yeme içme fiyatları her ne kadar bizim için ucuz ve cazip olsa da yerel halk için aynı durum maalesef geçerli değil. Asgari ücretle kıyaslandığında pahalı yaşam şartları öne çıkmasına rağmen ülke AB birliğinden aldığı destek ile vatandaşlarının geçimini sağlamaktadır. Gelişmişlik açısından baktığımız zaman altyapı yatırımlarının yeterli seviyede olmadığını söyleyebiliriz. Dikkatimizi çeken bir başka ayrıntı ise Üsküp civarından devam çok sayıda inşaat olduğudur. Henüz gelişmekte olan ve doğal güzellikleriyle gelişme potansiyeli yüksek olan ülke için yatırımlar anlamında daha gidilecek çok yolun olduğunu söyleyebiliriz.

            Bir iş insanı olarak Makedonya'da iş fırsatlarının olduğunu analiz ederek müşteri ziyaretlerinde de bulunduk. gelen taleplerin Türkiye'nin bölgede üretici güç olmasından dolayı Türk mallarına karşı olumlu ve iyimser bakış açısı hakim. Şöyle ki; Üsküp merkezde tevafuken tanıştığımız Ömer Ağa isminde iş adamı bizlere Türkiye'nin önemini anlattı. Yaşanan pandemiden kaynaklı artan konteynır fiyatlarından dolayı Türk mallarının fiyatının uygun olmasından dolayı bizler iş görüşmeleri yapıp ihracat noktasında Balkan ülkelerinin artan potansiyeli oldukça mutlu etti. Ömer Ağa'nın Türkiye ile ticari hevesi bizleri ayrıca gururlandırdı.

            Genel olarak Makedonya seyahatimizden insanların Türk kültürüne bağlı ve Türkiye'ye olan sempatileri bizleri oldukça mutlu etti. Ülkemizin ne kadar büyük bir ülke olduğunu bir kez daha anlama fırsatımız oldu ve ülkemiz dışındaki topraklarda da söz sahibi olunabileceği ve atalarımızdan kalma değerlerin halen aktif olarak canlı kaldığını görmek de ayrıca gururlandırdı. Bu sebepten ötürü seyahat etmek ve yeni ülkeler, kültürler, insanlar tanımak ve kendi kültürümüzü tanıtmanın önemini bir kez daha anlama fırsatımız oldu.