Araştırmacı-Yazar Muzaffer Tulukcu Akören Tarihi’ni kaleme almayı sürdürüyor. Tulukcu, Akören’in Osmanlı Dönemi gazilerinin yaşadıkları olaylara ve hayatlarına ışık tutuyor.
FOTO ALTI: Gazi Hüseyin Alp torunu Turgut oğlu Mustafa Alp ile
TAHİR TENEKECİ
Konya’nın yerlisi Koyunoğlu sülalesinden olan Tahir Efendi 1884 yılında Konya’da doğdu. Tenekecilik mesleğini geliştirmek için 1910’lu yıllarda Akören’e göç ederek yerleşti. Baba adı Osman, annesi Vesile Hanım. 1914-1916 Yemen Savaşı’na katıldı. 4 ay Yemen’de Esir Kampı’nda kaldı. Sonrasında 1918’e kadar 1. Cihan Harbi’ne katıldı. Kuzey Afrika’da İngilizlere esir düştü. Tel örgülerle çevrili Esir Kampı’nda 6 ay at eti yedikleri, akşama doğru sıkılan ilaçlarla hislerinin kaybolduğu, uzun süre uyuyup kaldıkları hatıraları arasında. Yemen ve 1. Dünya Savaşı Gazisi Tahir Efendi, Akören’in ilk tenekecisi olarak 1934 yılında çıkan Soyadı Kanunu ile Tenekeci Soyadını aldı. Uzun yıllar tenekecilik yapan Tahir Tenekeci, Hatunsaraylı Şerife Pekmezci Hanım’la evli olup 4 çocuk babasıydı. Rasime Embel, Havva Gültekin, Mehmet Tenekeci, Abdullah Tenekeci. 1 Kasım 1972 tarihinde vefat eden Tahir Tenekeci’nin kabri Konya Hacıfettah Mezarlığı’nda
FOTO ALTI: Gazi Hasan Özertaş
MUSA ATAÇ
1885 tarihinde Akören’de doğdu. Baba Mustafa, annesi Emine Hanım. Askerlik sonrası Yemen Savaşı’na katıldı, burada esir düştü, açlık dahil çok sıkıntılar çekti. Sonrasında Balkan Harbi’ne katıldı, bu savaşta koluna aldığı kurşunu ömrü boyunca taşıdı. Ömrü çiftçilik ile geçen Ataç Musa’sı Selvergil Sülalesi’nden Emine Selvi hanımla evliydi, çocukları Samiye Harmankaya, Zekiye Aşık, İmin Altıntaş, Döndü Erdemir, Emine Ataç (Genç kız iken vefat etti). Gazimiz Musa Ataç 1971 yılında vefat etti kabri Akören Tahtalı Mezarlık’ta.
FOTO ALTI: Gazi Tahir Tenekeci, Akören’in ilk tenekecisi olduğu için Soyadı Kanunu ile Tenekeci soyadını almıştı
MUSTAFA KALELİ
1901 yılında Avdan’da doğdu, baba Mehmet, anne Dürdane Hanım. 1910’lu yıllarda Akören’e göç etti. 2 Ekim 1920 tarihinde başlayan ve 22 Kasım 1920’de son bulan Delibaşı İsyanına katıldı. Kendileri öldürmek gayesi ile yola çıktıkları halde, Milli Mücadele askerlerinin öldürme değil korkutup caydırma gayesi ile ateş ettiklerini fark edince isyandan vazgeçti. Akören’in Seydişehir Askerlik Şubesi’ne bağlı olduğu dönemde 1921-22 Kurtuluş Savaşı’na katıldı. Görevi cephe gerisindeydi. Savaş sonrası askerliğini sürdürerek 4 yılı tamamladı. Tam tekmil yapı ustası idi. Kapı pencere imalatı dahil ömrü Akören’de inşaat yapmakla geçti. Kahveci Şükrü’nün kardeşi Fatma Toraman Hanım’la evlendi.14 çocuktan yalnızca Hilim Gültekin’in hanımı Fatmana Gültekin yaşadı. 9 Şubat 1979 tarihinde vefat eden Kurtuluş Savaşı Gazisi Mustafa Kaleli’nin kabri Akören Orta Mezarlık’ta.
FOTO ALTI: Gazi Hasan Özertaş’ın oğlu Osman 18 yaşında rahmetli olmuştu
DURMUŞ ALİ YAPICI
1896 yılında Akören’de doğdu. Baba İbrahim, annesi Bozkır (Sobran) Bağyurdu Köyü Kapcılar sülalesinden Ayşe Hanım. Kurtuluş Savaşı’na katıldı. Ağabeyi Hüseyin Ali ve üçüncü bir asker arkadaşı ile esir düştükleri kamptan kaçtılar Sakarya tarafında dereden geçerken söğütlerden istifade ettiler, sonrasında da Türk Birliği’ne ulaştılar. Nöbetçinin-Dur komutu ile irkildiler. Nöbetçiye Yunan’dan kaçtıklarını ifade edince, Türk Birliği onların sayesinde Yunan askerini öğrendi ve taarruza geçti. 4 yıl askerlik yapan Durmuş Ali Yapıcı gazilik sonrası çiftçilikle ömrü geçti, aynı zamanda saban tamiratı ile de uğraşırdı. Rahmetli gazimiz üç evlilik yaptı. Güllü Karaca (çocuğu olmadı). Şirif Toraman (doğum esnasında vefat etti), kendinden 21 yaş küçük son hanımı Esma Geymen’den doğan 6 çocuğun 4’ü çocukken vefat etti. (Murat, Ayşe, Nazım) Suna Uğuz (2006 yılında vefat etti) Durmuş Yapıcı (Konya’da yaşıyor). 1944 yılında vefat eden Gazi Durmuş Ali Yapıcı’nın kabri Akören Kadıburnu Mezarlığı’nda.
FOTO ALTI: Gazi Mustafa Kaleli av meraklısı idi
AKÖREN'İN EN UZUN SÜRE ASKERLİK YAPAN GAZİLERİ'NDEN HÜSEYİN ALP
1887 yılında Akören'de doğan 18 yıl askerlik yapan, Balkan, Yemen, 1. Cihan, Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı'na katılan Hüseyin Alp sağlığında askerlik hatıralarını en iyi anlatan Akören'in Osmanlı dönemi gazilerinden biriydi. Askerdeyken 6 ay kadar dizleri su içinde kaldığı için Akörene döndüğünde dizleri tutmuyordu. Bu nedenle torunları tarafından merkebe bindirilir. Akören Kademe’de Buyruk'un Kahve’ye getirilirdi. Gazi'nin geldiğini gören hemşehrileri onun çevresine toplanır ve anlatılanları merakla dinlerlerdi. Askerliği çavuş olarak yaptığı için Hüseyin Çavuş lakabı ile tanınırdı. Yazı ve telaffuzu çok iyiydi. Dönemin Akören Belediye Başkanı Sait Aydemir gazimizi Cumhuriyet Bayramı’nda kürsüye davet eder ve onu konuşturur, zaman zaman pikabı ile Çumra'ya götürürdü. Tarihi notlar alan Gazi Hüseyin Çavuş Belediye Başkanı (Topal) Hüseyin Özkanoğlu döneminde Koruma Bekçisiydi, belediyenin maddi sıkıntısı olduğu günlerde Gazimiz tarlasını satarak fedakarlıktan kaçınmayan bir yapısı vardı. Nitekim bu nedenle tarlaların bir çoğunu bu hizmetlerde kullandığı için tarlasız kalmıştı. Baba Mustafa, annesi Ayşe Hanım. Savaş sonrası yıllarda dizlerinden dolayı sağlığı yerinde olmadığı için çalışamayınca Çumra’ya gidip Gazilik Maaşı almayı düşündü fakat polis olan oğlu Turgut müsaade etmedi, dolayısıyla maaş almadı. Bu nedenle oğlu Turgut babasına yardımda bulunmayı ihmal etmedi. Gazimiz Hüseyin Çavuş 3 evlilik yapmıştı, ilk hanımı Fatma'dan Fahriye Altınsarı, Derviş Mustafa Alp, 2. hanımı Senem'den Turgut Alp, Fatma Ersöz doğmuştur. 3. hanımı Miyase Konyalı idi. Ondan çocuğu olmadı. 8 Mart 1978 tarihinde vefat eden rahmetli Hüseyin Alp'in kabri Akören Kadıburnu mezarlığında.
FOTO ALTI: Gazi Mustafa Kaleli’nin kabri Akören Kadıburnu Mezarlığı’nda Hanımı ile yanyana
(BORAZANCI) AHMET ERDEN
1880 yılında Akören'de doğdu. Baba Çil İsmail, anne Alime Hanım. 1910 yılı itibariyle 4 yıl askerlik yaptı. 1921 İnönü Savaşı için yapılan seçmede minyon tip olduğu için olumsuz cevap verilince gülümsedi, dişlerinin güzelliğini gören komutanlar bundan iyi borazancı olur tespiti ile İnönü Savaşı döneminde borazancı olarak askerlik yaptı. Savaşta cephe gerisinde olup Şehitlik riski olmadığı için gazilik maaşı için müracaatta bulunmadı. Askerlik dışında çiftçilik yapan Borazancı Ahmet Fatma Hanım’la evliydi. (İngiliz Fatma) tek çocuğu vardı; Öğretmen Halil İbrahim Erden (Tercüman Osman'ın babası) Borazancı Ahmet Erden Akören merkezde Fevzi Çavuş'un evinin arkası, İzzettin Mehmet'in evinin bitişiğindeki evde otururdu. 22 Eylül 1932 tarihinde rahmetli olan gazimiz Ahmet Erden’in kabri Akören Kadıburnu mezarlığında.
FOTO ALTI: Gazimiz Durmuş Ali Yapıcı’nın kabri Akören Kadıburnu Mezarlığı’nda
HASAN ÖZERTAŞ
1894 yılında Akören'de doğdu. Baba Hamzaların Hacı Osman, anne Fatma Hanım. 1. Cihan Harbi döneminde 9 yıl Bağdat'ta savaştı. Bağdat'a gittiği 9. gün yedikleri baskında sırtından yaralandı. Bir süre Bağdat Hastanesi'nde tedavi gördü. Sonrası komutanı Ferit Bey'in postası olarak nizamiyede görev yaptı. Şam’a görevli olarak gönderilip Bağdat'a geri döndüğü zaman birliğinden kimseyi bulamadı. Bağdat'ta dolaşırken karşılaştığı komutanı Ferit Bey'den Bağdat'ın işgal edildiğini öğrendi, komutanının talimatıyla ticaret yapan bir kervan ile Konya'ya döndü. Sonraki yıllarda da 5 yıl Afyon'da Kurtuluş Savaşı'na katıldı. Savaşlar sonrası gazilik maaşını almayı düşündü. Fakat aynı adı taşıyan bir başka kişinin erken müracaat etmesi ile talepte bulunamayınca ömrü bir çift öküzü ile çiftçilik yaparak geçti. Orhaniyeli Çavuşların Koca Ahmet'in (Akın) kızı Ayşe Hanım’la evliydi. Oğlu Osman 18, kızı Kadriye 17 yaşında rahmetli oldu. Kızı Fadime Karakoç 87 yaşında halen Akören'de yaşıyor. 1976 yılında vefat eden gazimiz Özertaş’ın kabri Akören Kadıburnu mezarlığında.
FOTO ALTI: Gazi Borazancı Ahmet Erden’in kabri Akören Kadıburnu Mezarlığı’nda
FOTO ALTI: Gazi Hasan Özertaş’ın kızı Kadriye 17 yaşında rahmetli olmuştu
FOTO ALTI: Gazi Hüseyin Alp’in kabri Akören Kadıburnu Mezarlığı’nda
FOTO ALTI: Hasan Özertaş’ın kabri Akören Kadıburnu Mezarlığı’nda
FOTO ALTI: Tahir Tenekeci’nin kabri Konya Hacıfettah Mezarlığı’nda