Araştırmacı-Yazar Muzaffer Tulukcu, Akören Tarihi’nde ilçenin yurtdışına rızık için çalışmaya giden isimlerini anlatıyor. 1960’lardan sonra ilçeden çalışmak için yurtdışına gidilmeye başlandığını belirten Tulukcu, bu isimlerin yurt dışındaki zorlu dönemlerine dikkat çekiyor.

FOTO ALTI : Hüseyin Eraşık halen mesleğini Akören’de sürdürüyor

GURBETTE ÇALIŞAN AKÖRENLİLER

Halen Konya Aydoğdu'da ikamet eden Marangoz Halil İbrahim Kol 1970 yılında askerden terhis olduğu dönemde Akören'de marangozluk yapmaktaydı. O dönemde yakın arkadaşı Rahmetli Abdullah Mınık Suudi Arabistan'da çalışmaktaydı. Onun yazdığı mektup üzerine arkadaşı Mehmet Çağlar ve Osman Çoban ile otobüs yolculuğu sonrası Medine'ye ulaştılar. Mehmet Çağlar ve Osman Çoban kısa süre sonra Türkiye'ye döndüler. H. İbrahim Kol ise 6-7 ay kadar marangozluk sonrasında da inşaatlarda çalıştı, turist pasaportu olunca beraber aynı evde kaldıkları arkadaşları ile yakalanıp 5 gün hapis yattıktan sonra 1977 yılında Türkiye'ye döndüler. Mekke ve Medine'nin manevi hayatından etkilenen H. İbrahim Kol 1983 yılında Arap kefil Atif Memduh Sultan'ın talebiyle Suudi Arabistan'ın Sakuka El Lat şehrine giderek önce kefilin, sonrasında da başka inşaatlarda çalıştı ve 1989 yılı güzünde Türkiye'ye döndü. Arabistan'da kaldığı dönemde Hac ve Umre ibadetine önem veren H. İbrahim Kol 1996 yılında emekli oldu, Konya'da yaşıyor. Halen Akören'de emekli hayatını sürdüren Seyit Karaselek o yıllarda Suudi Arabistan'da çalışan Hasan Yakış’ın gönderdiği vizeyle 1990 yılı Aralık ayında Seyit Demirörs ve Abdullah Aydemir ile 3 günlük otobüs yolculuğu ile Ciddeye ulaştı. Kefil Abdülkerim Sides yardımı ile resmi prosedürler tamamlandı.

FOTO ALTI : Libya’da kader birliği yapan Akörenlilerden bir gurup. Ayaktakiler: Ramazan Muştu, Hüseyin Ali Yoncalık, Ali Osman Tokmak, Mustafa Muştu. Oturanlar: Orhan Görmez ve Hüseyin Çamlı

11 yıl tır şoförlüğü yaptığı dönemde zaman zaman iznini Türkiye'ye de geçirdi. 1 sefer hanımıyla Hac Farizası’nı yerine getirdi. 2001 yılında sigortadan emekli oldu ve Akören'e döndü. Rızık mücadelesi için Libya'da çalışan Akörenlilerden biri de rahmetli Abdullah Ünsal (Cartlak). Arıtma pompa istasyonu üzerine yetişen formen Abdullah Ünsal 5 Mayıs 1983 tarihinde Ahmet Çamlı ve Tarsus’lu arkadaşı ile birlikte İstanbul'dan uçakla Trablusgarp'a ulaştı. Bu ekibe 2 ay sonra yeğeni Erol Eskin'de katıldı Erol Keskin 1984 yılı güz mevsiminde Türkiye'ye döndü, Abdullah Ünsal sonrasında Kazakistan şantiyesinde görevlendirildi. 5 Mayıs 1983 tarihinde Trablusgarp'a gelen Ahmet Çamlı 5 yılı aşkın arıtma tesisinde çalıştıktan sonra 1988 yılı Aralık ayında Türkiye'ye döndü. Doğuş firmasında formen olarak görev yapan rahmetli Süleyman Yoncalık 1970'li ve 80 Lİ yıllarda birçok Akörenlinin Libya'da çalışmasına vesile olmuştu.

FOTO ALTI : Süleyman Yoncalık’ın büyük oğlu Mustafa Yoncalık da 44 yıl Doğuş firmasında çalışmıştı. Süleyman Yoncalık ailesi

Süleyman Yoncalık Mersin'de ikamet ettiği için hemşehriyle olan diyaloğu yeğeni Abdurrahman Yoncalık sağlamıştı. Abdurrahman Yoncalık rahmetli 1981 yılı yazında Libya'ya gitti. Bingazi'deki Derne, Kubbe ve Timini şantiyelerinde inşaat soğuk demir usta başı olarak çalıştı, 1983 yılında izne geldi. İzin dönüşü kardeşi Hüseyin Yoncalık ve Alibeyhüyük’lü eniştesi Kasım Baloğlu’nda Libya’ya götürdü. 1984-1985 yıllarında izin kullanan Abdurrahman Yoncalık 1989 yılı Ekim ayında Türkiye'ye dönmüştü. Askerlik terhisi sonrası 1989 yılı haziran ayında amcası Süleyman Yoncalık ve ağabeyi Abdurrahman Yoncalık’ın ilgisi ile Libya'ya giden Hüseyin Yoncalık, Doğuş firmasının 18 şantiyesinde 36 ay çalıştı, bu süre içinde bir sefer izine geldi. 15 Haziran 1986 tarihinde oto elektrikçi olarak Libya'ya giden Ramazan Muşta Merkez, Kubba, Martaba ve Elziyet şantiyelerinde 33 ay çalıştı. Bu dönemde Abdullah Karabayır, Zeki Aydemir, Ahmet Aydemir, İsmail Demirörs ve Hüseyin Yıldırım ile beraber oldu .1989 yılında Akören’e dönerek oto elektrikçi dükkanı açmıştı. Mustafa Esgil (Sarı) Ahmet Çakır ve Mehmet Gülcan ile birlikte 1974 yılında turist pasaportuyla Halep, Şam üzerinden Beyburt'a vardılar 20 gün kadar kaynakçı olarak çalıştılar. 26 yaş altında olanların uçak biletini yarım ödediklerini öğrenince Beyburt Kahire arasında birkaç kez bavul ticareti yaptıktan sonra Kahire'den İskenderiye'ye geçtiler, bir hafta iş bulamayınca Libya'ya geçip Bingazide bir ay kaynakçılık yapan Mustafa Esgil Müdüroğlu firmasında formen olarak çalıştı bu dönemde birçok Akörenli hemşehrisine yardımcı oldu. 3 yıl sonunda firma iflas edince 1979 yılında Akören'e geri döndü.

FOTO ALTI : İbrahim Evren 1975 yılında Osman Fındık ile birlikte 1975 yılında Bingazi’ye ulaşmıştı

İbrahim Evren Akören Çiğcem’deki iki dönüm tarlayı bir dostuna emanet vererek aldığı borç para ile 1975 yılında hemşehrisi Osman Fındık ile beraber turist pasaportu ile maceralı bir yolculuk sonrası Bingazi'ye ulaştılar. Kısa süre sonra ceplerinde para kalmamıştı. Tevafuk hemşehrileri Bilal Yakış ile karşılaştılar. Üçü birlikte Kıbrıs Müdüroğlu firmasında formen olarak çalışan Mustafa Esgil’in yanına gittiler. Esgil önce fevkalade aç olan 3 hemşehresinin karnını doyurdu, sonrasında da onları işe aldırdı. Osman Fındık 3-4 ay kadar çalıştıktan sonra Akören’e döndü. Yapı ustası olarak çalışan İbrahim Evren ise bir sefer izine geldi. Müdüroğlu firmasının battığı 1979 yılına kadar Bingazi'de çalıştı.

FOTO ALTI : Hasan Ali Acar Suudi Arabistan’da bakkal dükkanının önünde

Dönüşte kazandığı ile Sille yolundan bir ev aldı. Uzunca süre yaptığı inşaat bekçiliği sonrası emekli oldu. 24 Kasım 1991 tarihinde Rahmetli olan İbrahim Evren’in kabri Konya Musalla mezarlığında. 9 yıl kadar Libya’da çalışan ve halen Akören'de yaşayan Hüseyin Eraşık 1973 yılı ve sonrasında İstanbul Prelli Lastik Fabrikası ve 1975 yılı sonrası T.E.C.  firmasının kalfalığını yapan M. Ali Ataç'ın yanında inşaat kalıpçılığı yapmıştı.

FOTO ALTI : 25 Mart 1987 Libya Merkez Derne Şantiyesi Abdurrahman Yoncalık, Abdülkadir Şahin, Ali Osman Tokmak ve Tahsin Arıcan

İş ve İşçi Bulma Kurumu aracılığıyla uçakla Libya’ya gidip (1982) Muaskır Nasr Akaydi istihbarat kampında dışarı çıkarılmadan bir yıl cami ve minare inşaatında çalıştı. Libya’da çalıştığı dönemde hemşehrileri Zeki Ayemir, Kadir Cartlak ve (Sarı) Ahmet Çakır ile beraber olan Hüseyin Eraşık 1987 yılında Türkiye'ye döndü , 1989 yılında kalıpçı olarak Suudi Arabistan'ın Riyad şehrine gitti .1991 yılında geri döndü , 1995 yılındaki Hac yolculuğu dışında bir daha güneye gitmedi.

FOTO ALTI : Ali Osman Tokmak da Libya’da çalıştıktan sonra Rahmetli Abdurrahman Yalçın’ın ilgisi ile Etibank’ta işe başladı ve sonrasında Konya Valiliği’nde görev yapmıştı

FOTO ALTI : Ömer Yiğit Libya’da sondaj çalışmalarında bulunmuştu

AKÖRENLİNİN LİBYA TEMSİLCİSİ SÜLEYMAN YONCALIK

Uzun yıllar Mersin'de yaşayan ve 9 Şubat 2013 tarihinde vefat eden rahmetli Süleyman Yoncalık'ın Doğuş firmasındaki kredisini Akörenli hemşehriler adına kullandığı tarihi bir gerçek. 1983-1989 yılları arasında 30'a yakın Akörenlinin Libya'da çalışması konusundaki bağı Süleyman Yoncalık'ın yeğeni Abdurrahman Yoncalık sağlamıştı. Bu sayede Akörenlilerin hayli kalabalık olması nedeniyle şantiyeler arasındaki organize edilen futbol maçlarında, Akörenliler birtakım diğerleri bir takım oluyordu.

FOTO ALTI : 1990’li yıllarda Arabistan’da çalışan Seyit Karaselek emekli hayatını Akören de sürdürüyor

Libya'da çalışan Akörenlilerin terlediği şantiyeler: Merkez Şantiye, Eta Şantiyesi, Derne İslam Şantiyesi, El Ziyet Şantiyesi, Kubba Şantiyesi, Timini Şantiyesi, Mertaba Şantiyesi ve Mirzan Şantiyesi.

FOTO ALTI : Rahmetli Mehmet Taşbaş, Mehmet Çalış ve Rahmetli Ali Osman Çaldağ Suudi Arabistan Topraklarında

Libya'da Süleyman Yoncalık'ın ilgisiyle rızık mücadelesi veren Akörenliler: Abdurrahman Yoncalık, Hüseyin Yoncalık, Alibeyhüyüklü enişte Kasım Baloğlu, Abdullah Karabayır, Zeki Aydemir, Ahmet Aydemir, İsmail Demirörs, Hüseyin Yıldırım Ramazan Muştu, Ali Osman Tokmak, Mustafa Muştu, Mustafa Soykan, Hüseyin Çamlı, Arif Çamlı, Bahri Yoncalık, Ercan Akceylan Ramazan Akkoç, Kadir Şahin, Kadir Küçük Cartlak, Tahsin Arıcan.

FOTO ALTI : Marangoz H. İbrahim Kol Arabistan topraklarında

AKÖRENLİNİN IRAK TEMSİLCİSİ VEYSEL IPIL

İş aş ve gelecek için Irak'ta terleyen Akörenlilerin hemen hemen hepsi halen ilçemizde ikamet eden Veysel Ipıl aracılığı ile ekmeklerinin peşinde olduğu bilinmektedir. Irak'a gidiş 1982 yılı şubat ayında başladı. T.E.C. firmasında itibarı olan Veysel Ipıl’ın araladığı kapı ile Akörenli hemşehrilerimizden Halil Acar Gürsel Taşkıran, Ö. Ali Yapıcı, Ahmet Akyol, Abdurrahman Karakoç, Latif Karabüber, Cafer Tüfekçi, Kazım Buyruk, Ahmet Çakır, Mustafa Eraşık, Bayram Özcan, Karahüyüklü Musa, Hasan Yakış, Kadir Yakış, Hüseyin Türel ve Süleyman Türel çoğunluğu 4 yıl kadar Libya’da çalışmıştı. 

FOTO ALTI : Akören’in Libya Temsilvisi Süleyman Yoncalık ve eşi Fatma Hanım’ın kabri Akören Tahtalı Mezarlık’ta

FOTO ALTI : Mehmet Çalış’ın Suudi Arabistan’da çalıştığı firmanın kimlik kartı

FOTO ALTI : Libya’da Akörenlilere sahip çıkan Veysel Ipıl ve Ahmet Akyol

FOTO ALTI : Hüseyin Yoncalık (ayakta soldan 3.) Libya’da futbol oynayarak merakını gidermişti