Dünyayı etkisi altına alan yeni tip Koronavirüs (Covid-19) nedeniyle Müslümanların en önemli ibadetlerinden biri olan haccın bu yıl yapılamaması nedeniyle hac turizmi şirketleri ve hac malzemesi satıcıları mağduriyet yaşadı. Virüs nedeniyle dünya genelinde vatandaşlar aylardır kendilerini evlere izole etti. Bu süreç hem Türkiye hem de dünya ekonomisine oldukça olumsuz etkilerken, bazı esnaf yeni normalleşme süreci ile yeniden toparlamaya çalışıyor. Bu esnaf arasında yer alan hac malzemeleri satan yerler de uzun bir aradan sonra yeniden dükkânlarını açarken, bu yıl gerçekleşmesi gereken hac ve umrelerle mağduriyetlerinin giderilmesini bekliyordu. Ancak Covid-19 nedeniyle Suudi Arabistan tarafından bu yıl yurt dışından hac ziyaretinin kabul edilmeyeceğinin açıklanması, geçimini bu sektörden sağlayanları yine zorluğa soktu. Sektör temsilcileri kendilerine devlet tarafından faizsiz kredi desteği verilmesini ve çek senetleri ile ilgili de düzenleme yapılmasını istiyor.
‘SEKTÖR OLARAK SIKINTI İÇERİSİNDEYİZ’
Hac ve umre sektörü olarak sıkıntı süreç içerisinde olduklarına dikkat çeken hac ve umre malzemesi satıcısı Esat Karakuş, “Ülkemizde Koronavirüs salgınında il vaka 11 Mart tarihinde görüldü. Türkiye’de vakaların açıklamasından önce Suudi Arabistan Türkiye’de vaka yokken Arabistan kapıları kapattı. Şuanda bakıldığı zaman bütün sektörler hemen hemen açıldı ancak, Bu yıl hac organizasyonunun olmaması, Ramazan Umresinin de tam gerçekleşmemesi sebebiyle sektör olarak sıkıntı içerisindeyiz. Türkiye genelinde satış gerçekleştirdiğimiz için bu durum bizleri de etkiledi. Hac ve umre sezonuna yönelik yaptığımız hazırlıklar elimizde kaldı. Bizlerden hac ve umre’ye güvenerek mal alan ve bunun karşılığında çek senet yazan müşterilerimiz bunları ödeme konusunda sıkıntı çekiyor. Birçok müşterimiz aldığı ürünleri bizlere geri gönderdi. Bu ürünlerin gelmesi ile birlikte stokumuzda da mallarımızın olması sebebiyle elimizdeki ürünler şişti. Bu süreçte sektörümüze yönelik devletimizden bir destek görmedik. Biz bireysel olarak şunu düşünüyoruz; kendi öz sermayesi güçlü kurumlar buna dayanmaya çalışacak, idare etmeye çalışacak. Çünkü onlarında süreç içerisinde müşterisi olmadığı gibi, hac umre devam etmediği gibi, devam eden kiraları, devam eden personel ödemeleri var, devam eden bazı giderleri geçmişten gelen ödemeleri var. Bunları kendi öz sermayeleri ile kurtarmaya çalışıyor insanlar. İnşallah geçecektir, tez vakitte geçer umut ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
‘DEVLETTEN CAN SUYU BEKLİYORUZ’
Hac ve Umre malzemecileri olarak devletten sektörlerine can suyu beklediklerine dikkat çeken hac ve umre malzemesi satıcısı Yakup Karakuş, “Hac ve Umre hediyelik satıcıları olarak zor bir dönemin içerisindeyiz. Daha önce yaşanan salgınlar sektörümüzü koronavirüs salgını kadar bu kadar büyük etkilememişti. İşlerimiz şu anda yüzde 95 oranında durmuş vaziyette. Geçtiğimiz yıllarda Haziran ve Temmuz aylarında yapılan ciroların yüzde 5’i yapılabiliyor. Sektörümüzde çoğu esnaf kendi öz sermayesi ile ödemelerini gerçekleştirebiliyor. Herhangi anlamda ciddi bir satış yok. Bu yıl hac yapılamayacak. Umre ile ilgili ilerleyen dönemler ile ilgili de kesin bir açıklama yok. Bizler esnaflar olarak hükümetimizden çek senet ödemlerine yönelik bir düzenleme bekliyoruz. Yine devletimizde sektörümüze can suyu olması adına faiziz bir kredi beklentimiz var.” şeklinde konuştu.
MUHAMMED ESAD ÇAĞLA
