Kış aylarının gelmesi ile birlikte Konya’da ki hava kirliliği oranları da arttı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Hava Kalitesi İzleme İstasyonundan alınan güncel bilgilere göre Konya’da ki hava kirliliği seviyesi 'turuncu' renkte 'hassas' olarak gösterildi. İlçelerde ise Karatay; ‘mor’ renkte  ‘kalitesiz’, Selçuklu ‘turuncu’ renkte ‘hassas’, Meram ise ‘turuncu’ renkte ‘hassas’ olarak belirlendi. Geçtiğimiz günlerde etkili olan sis nedeniyle Konya genelindeki hava kalitesinin ‘kırmızı’ renk ‘sağlıksız’ şekline ulaştığı gözlemlendi. Uzmanlar şehrimizdeki hava kirliğinin evsel ısınma emisyonlarından kaynaklandığını dile getirerek, kömür kullanımının bırakılıp doğalgaz kullanımına geçilmesinin altını çizdi. ‘Halkın toplu taşımaya özendirilmesi, trafik akış̧ güzergâhlarının yeniden gözden geçirilmesi, güvenli bisiklet/yaya yollarının inşasını içeren düzenlemeler yapılması ve yeşil alan çalışmalarının arttırılması’ gerektiğini söyleyen Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ) Mühendislik Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Fatma Kunt,  Konya’da hava kirliliğine neden olan Partikül Maddelerinin (PM) ciddi sağlık sorunlarına neden olduğunu da kaydetti. 

PLANSIZ VE HIZLI ŞEHİRLEŞME HAVA KİRLİLİĞİNE NEDEN OLUYOR

Yrd. Doç. Dr. Fatma Kunt, hava kirliliğini belirleyici nedenlerin plansız ve hızlı  şehirleşme hareketleri, kalitesiz yakıt tüketimi, endüstri kuruluşlarının yanlış yer seçimi, her türlü atık madde ve bacalardan çıkan kirleticiler, endüstri kuruluşlarının konumlandıkları yerlerin fiziki coğrafya şartları olduğunu söyleyerek, “Hava kirliliğinden başta insanlar olmak üzere, tüm canlı ve cansız çevremiz olumsuz yönde etkilenmektedir. Hepimizin bildiği üzere; Hava kirliliği genel olarak çeşitli faaliyetler sonucu havanın doğal yapısının bozulması ve sağlık açısından zararlı bir hale gelmesidir. Bu konuda yapılan birçok çalışmada havanın nitel ve nicel özelliklerinin araştırılmasında temel prensip, kirletici salınımları ve bu salınımların kaynaklarının belirlenmesidir. Türkiye’nin birçok şehrinde olduğu gibi Konya ilimizde de hava kirliliğini birçok faktör etkilemektedir. Özellikle plansız ve hızlı  şehirleşme hareketleri, kalitesiz yakıt tüketimi, endüstri kuruluşlarının yanlış yer seçimi, her türlü atık madde ve bacalardan çıkan kirleticiler, endüstri kuruluşlarının konumlandıkları yerlerin fiziki coğrafya şartları ( özellikle yeryüzü şekilleri topografik durumu ve iklim şartları) gibi etkenler birinci derecede belirleyici durumdadırlar” diye konuştu. 

KIŞ DÖNEMLERİNDE PARTİKÜL MADDE SEVİYESİ YÜKSELİYOR

Kış dönemlerinde Partikül Madde (PM) seviyelerinin yüksek olacağını dile getiren Kunt, “Günümüzde Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından karsinojenik bir hava kirletici olarak kabul edilenPartikül madde (PM), kimyasal bileşimi ve fiziksel özellikleri değişiklik gösteren, insan sağlığına zararlı hava kirleticilerden biridir. Partikülün ince fraksiyonu olan ve çapı 2,5 mikrondan küçük olan tozların solunum sisteminde akciğerlerin alveollerine kadar ulaşabilmesi ve buradan dolaşım sistemine karışabilmesinden dolayı insan sağlığına zararlı etkisi daha fazladır.Kışın meteorolojik koşullar, durgun hava şartları gibi durumlar yüksek konsantrasyonlar için uygun olduğundan ve soğuk dönemlerde evsel ısınma için yakıt tüketimi maksimum seviyelerde olduğundan, kış dönemindeki seviyeler aslında ortalama değerlerden yüksek olacaktır” dedi. 

KÖMÜR KULLANIMI BİRAKILIP DOĞALGAZ KULLANIMINA GEÇİLMELİ

Konya’da ki PM10 yani partikül madde seviyelerinin evsel ısınma emisyonlarından kaynaklandığını ifade eden Kunt,  halkın toplu taşımaya yönlendirilmesi gerektiğini belirtti. NEÜ Çevre Mühendisliği olarak hava kirliliğini azaltmaya yönelik çalışmalarının devam ettiğini de vurgulayan Kunt, sözlerine şu şekilde devam etti: “Konya ilindeki PM10 seviyeleri çoğunlukla evsel ısınma emisyonlarından kaynaklanmaktadır.Konya merkezinde nispeten yüksek PM10 emisyonuna yol açan kömür kullanımının bırakılıp daha temiz bir yakıt olan doğalgaz kullanımına geçilmesi muhtemelen en etkili önlemdir. Ayrıca Konya’daki konutlardaizolasyon bakımından eksik olan binaların izolasyonlarının tamamlanması sağlanmalı, doğal gaz kullanımının yaygınlaştırılabilmesi için tedarikçisi tarafından da şehir içinde gerekli altyapı yatırımları tamamlanmalıdır. Özellikle PM2.5 kirliliği Konya’daki hava kirliliği problemleri arasında önemli bir yere sahiptir. Partikül maddenin yarattığı ciddi sağlık sorunları da dikkate alındığında öncelikli olarak incelenmesi gereken alanlardan biridir. Halkın toplu taşımaya özendirilmesi, trafik akış̧ güzergâhlarının yeniden gözden geçirilmesi, güvenli bisiklet/yaya yollarının inşasını içeren düzenlemeler yapılması ve yeşil alan çalışmalarının arttırılması tavsiye edilmektedir. Bunun yanı sıra özellikle kış aylarında fosil yakıtlardan kaynaklı PM kirliliğinin arttığı belirlenmiştir. Fosil yakıt tüketimini azaltıcı önlem olarak, daha az emisyon oluşturan doğalgaz, elektrikli ısıtıcı, güneş enerjili ısıtıcılar gibi sistemlerin kullanımı çözüm olabilir. Necmettin Erbakan Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümümüzde, Güney İç Anadolu Temiz Hava Merkezi Müdürlüğü ile beraber akademik ve bilimsel anlamda hava kirliliğinin azaltmaya yönelik çalışmalarımız devam etmektedir.”

HÜSEYİN MENEKŞE

Editör: TE Bilişim