İstanbul Kartal'da 21 kişinin hayatını kaybettiği, 14 kişinin de yaralı kurtarıldığı Yeşilyurt Apartmanı'nın çökmesinin ardından gözler riskli binalara çevrilirken, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kentsel dönüşüm sürecini hızlandıracak. Bu kapsamda riskli binaları öncelikli olarak dönüştürecek yeni bir dönemi başlatıldı. Konuyla ilgili genelge Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum imzasıyla tüm illere gönderildi. Tüm il ve ilçelerde riskli binaları ortaya çıkaracak ve buna göre Kentsel Dönüşüm planlamasını yapacak olan Bakanlık, genelgeyle en riskli alanların 3 ay içerisinde bildirilmesini istedi. Zaman zaman Konya'daki riskli binalar ve bölgeler de gündeme geliyordu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın bu girişimi, Konya'daki durumu bir kez daha akıllara getirdi. İnşaat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Dr. Süleyman Kamil Akın Konya’nın risk haritasını Yenigün’e değerlendirdi.
‘YAPILARIN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ ŞART’
Genelge için geç kalındığına ifade eden İnşaat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Dr. Süleyman Kamil Akın, “ Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan kararda çok geç kalındı. Ancak vatandaşlarımızın güvenliği çıkan karar oldukça yerinde. Konya’da bulunan belediyelerimiz riskli alanlar ile ilgili çalışmalar yürütüyordu. Meram Belediyesi belli bölgeleri riskli alan ilan ederek bu bölgelerde çalışmalara başlamıştı. Karatay Belediyesi de riskli alanlar ile çalışma başlatarak riskli alanlarda bulunan eski yerleşim yerlerini yıkarak vatandaşlara modern alanlar inşaat etti. Selçuklu bölgesinde pek sıkıntı yok. Konya genelinde bulunan binaların yüksek katlardan başlayarak binaların gözden geçirilmesi lazım. Ana caddeler üzerinde çalışma yapılırken, ana caddelerin arkasında bulunan binaların da gözden geçirilmesi gerekiyor. Binalarda gerekli kontrollerin yapılmadığı taktirde ciddi sorunların doğmasına sebep olabilir. Bir plan halinde öncelikle yüksek yapılardan başlayarak belli bir süre içerisinde yapılara nasıl, enerji kimlik belgesi için bir süre verildi ise, belli bir süre içerisinde deprem dayanıklık testlerin yapılması en doğru oranı” ifadelerini kullandı.
‘DEPREME GÜVENLİ YERLEŞME VE DEPREME DAYANIKLI YAPILAŞMA SAĞLANMALI’
İmar planlarına afet verilerin işlenmesi gerektiğine dikkat çeken Akın, “Genel olarak; Sosyo-ekonomik değişimlere bağlı olarak imar planları yenilenmeli ve revize edilmelidir. İmar planlarına afet verileri işlenmelidir. Planlar yapılırken su, toprak, hava gibi doğal değerlerin yaşamsal ve kıt kaynaklar olduğu düşünülerek, planlama ve çevre denge ilişkileri kurularak, çevreye duyarlı şekilde oluşturulmalıdır. Deprem-zemin, deprem-yapı, afet yerleşim alanları ve kentleşme ilişkileri iyi değerlendirilmelidir. Mekansal planlamaya temel veri sağlamak amacıyla Mikro bölgeleme çalışmaları yapılmalı, Mikro bölgeleme haritaları hazırlanmalıdır. Bunun temel amacı, deprem ve diğer afetler büyük ölçekli haritalar üzerinde belirlenip bu tehlikeleri önleyecek veya etkilerini azaltacak fiziksel plan kararlarına, çevre düzenine, imar planlarına, yeni yerleşim yerlerine ait arazi kullanım kararlarına ve ilgili diğer konulara temel veri sağlayacaktır. İlimizde mevcut eski yapı stoklar gözden geçirilmeli, tespit edilen mevcut riskli yapı stokları acilen denetimden geçirilmeli, çürük binalar yıkılmalı, güçlendirme sağlıklı olmamakla beraber, güçlendirilmesi gereken binalar bir plan ve proje kapsamında güçlendirilmelidir. Bunlar yapılırken kazanılmış haklar ve mülkiyet gözetilmelidir. Bilhassa zemini sağlam olmayan bölgeler imara açılmamalı, açılan yerlerde çok katlı yapılaşmaya izin verilmemelidir. Depreme güvenli yerleşme ve depreme dayanıklı yapılaşma sağlanmalı, halk bu konularda bilinçlendirilmelidir” şeklinde konuştu. İnşaat Mühendisleri Odası Konya Şube Başkanı Dr. Süleyman Kamil Akın, “Vatandaşlarımız yapılarında güvenlik için öncellikle proje mühendisinin iyi bir mühendis mi olduklarına bakacaklar. Yapımcı firmasına bakacaklar. Yapımcı firmanın teknik karnesine bakacaklar. Yapı denetim firması gerçekten işini doğru yapmış mı? Bunu kontrol etmelerinde fayda var. Hangi yönetmeliğe göre yapıldığına bakmaları gerekiyor. Yapıların yaşanan küçük depremlerin ardından hasar görüp görmediği incelenmesi lazım. İstanbul Kartal’da çöken bina ve bizlerin Konya’da yaşadığımız Zümrüt faciası mutlaka bir sinyal vermiştir. Konya genelinde eski yapı stoklarından başlayarak tüm binaların planlı bir şekilde gözden geçirerek, yaşanabilecek olumsuzluklara karşı önlem alınmalı” şeklinde konuştu.
GENELGEDE NELER VAR
Tüm illerde riskli binaların tespit edilmesiyle ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum imzasıyla tüm illere gönderilen genelgede şu ifadelere yer verildi: "Bakanlığımız 2023 vizyonu kapsamında, kentsel dönüşüm uygulamalarında karşılaşılan sorunların çözümü, dönüşüm sürecinin iyileştirilmesi ile yerleşim ölçeğindeki kentsel dönüşümün bütüncül bir şekilde yönetilmesini sağlamak amacıyla yeni bir yaklaşıma ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyaca binaen kentsel dönüşüme yeni bir çerçeve çizilerek dönüşüm hedefleri belirlenmiş olup bu hedeflerin hayata geçirilmesi amacıyla dönüşüm uygulamalarını yönlendirecek 'Kentsel Dönüşüm Strateji Belgesi'nin il ve ilçe bazında hazırlanması gerekmektedir. Bu kapsamda 'Kentsel Dönüşüm Strateji Belgesinin Hazırlanmasına Yönelik İlke ve Esaslar' çerçevesinde iliniz sınırları içerisinde bulunan büyükşehir, il ve ilçe belediye başkanlıklarınca kentsel dönüşüm strateji belgesinin hazırlanması ve yetki sınırları dahilinde bulunan en riskli alanların 3 ay içerisinde Bakanlığımıza bildirilmesi gerektiğinin ilgili belediyelere iletilmesi hususunda gereğini rica ederim."
MUHAMMED ESAD ÇAĞLA
