Ramazan bayramı sadakası da denir. Buna zekâtü'l- fıtır veya yalnızca fıtır denir. Yaratılış şükrânesi olmak üzere sevap kazanmak kasdiyle verilir.

Fıtır sadakası Hicret'in 2. senesinde zekât farz olmadan önce vacip olmuştur. Hür Müslüman ve asıl ihtiyacından fazla nisap miktarı olan bir mala sahip olan kişilerin vermesi gerekir. Akıl ve buluğ şart değildir. Akıl hastalarının ve delilerin velileri onların mallarından fıtır sadakası verirler. Ramazan da oruç tutmamış olanlar da fıtır sadakası verirler.

Sadaka-i Fıtrın edasının vakti bayram sabahıdır. O günden önce ölen ve zengin iken fakir düşen kimselere sadaka-ı fıtır vâcip olmaz. Bayram gecesi güneş doğmadan önce doğan bir çocuğun fitresini vermek vâciptir. Fitre Bayram sabahından önce ve sonra her ne zaman verilirse sahihtir ve edâ olur; onun kazası yoktur. Fakat müstehap olan sabah namazı ile bayram namazı arasında veya birkaç gün önce vermektir. Fitreyi bayramdan sonra vermek caiz ise de vâcip geciktirildiği için iyi değildir.

Sadaka-ı fıtır, zekât gibi malın değil, başın zekâtıdır. Bunun için asıl ihtiyaçlardan fazla olan malın büyüyücü olması, üzerinden bir yılın geçmesi ve ticâret malı olması şart değildir. Bayram sabahı nisâba malik olan kişiye bile sadaka-ı fıtır vâciptir. Nisâp, gümüşe göre 200 dirhem (561.2gr) değerindeki bir maldır. Nisâp miktarı mal, sadaka-ı fıtır vâcip olduktan sonra telef olsa bile yine fitre vermek lâzımdır. Bu miktar bir mala sahip olan bir kimse kendisi için, bâliğ olmayan malsız çocukları için, hizmetinde bulunanlar için sadaka-i fıtır vermesi vâciptir. Hanımı ve büyük çocuğunun fitresini vermesi üzerine vâcip değildir. Fakat yanında bulunan büyük çocuğunun ve hanımının fitrelerini kendilerine sormadan verebilir. Malı olan küçük çocuğun fitresi kendi malından verilir.

Sadaka-ı fıtır, buğday, arpa, kuru hurma, kuru üzümden verilir. Buğday veya buğday unundan ½  sa' (520 dirhem-1459 gr); ötekilerden ise 1 sa' (1040 dirhem-2918 gr) verilir. (1 sa': 1040 dirhem-2918 gr). Bu dört maddeden her hangi birine göre vermek câizdir. Bu miktar aynen verilebileceği gibi kıymet olarak da verilebilir. Fakirin menfaatine uygun olarak vermek daha faziletlidir.

Sadaka-ı fıtrın rüknü, onu ehline vermektir. Zekat kimlere verilirse sadaka-ı fıtr da onlara verilir. Fitre, yalnız bir fakire verilmeli, onu birkaç fakire vermek için parçalamamalıdır. Ancak fakire sadaka-ı fıtr olduğunu söylemeye gerek yoktur.

Sadaka-ı fıtr öncelikle mükellefin bulunduğu yerdeki fakirlere verilmelidir. Başka yerlere göndermek mekruhtur. Gönderilecek olan kişiler akraba veya daha muhtaç kimseler ise mekruh olmaz.

Editör: TE Bilişim